بررسی زبان شناختی سوره إبل بر مبنای انسجام متن در قرآن

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 اسفند 1400  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2022.73053.1200

نویسنده

مائده بیگم شیرازی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بررسی تناسب و پیوستگی آیات قرآن از مسائل مهم در فهم متن قرآن کریم است.انسجام متن از ویژگیهای مهم متن در دانش متن شناسی است و اهمیت آن در متن قرآن در فهم مراد خداوند از اهمیت بسزایی برخوردار است. باور به گسست یا پیوست متن قرآن مرز میان فرو کاستن به متن معمولی و غیر وحیانی آن و وحیانی بودن آن  می باشد. پرسش اصلی این مقاله آن است آیا معنای واژه ابل در منابع تفسیری و ترجمه ها به درستی فهم شده است؟ این پرسش مبتنی بر این فرضیه است که بررسی واژگان قرآن بدون در نظر گرفتن مبانی انسجام متن ممکن نیست. روش این مقاله تحلیلی  انتقادی  با رویکرد انسجام متن است .لذا با توجه به این رویکرد و فرضیه وپرسش به تحلیل انسجام آیات  17 تا 20 سوره غاشیه پرداخته شده است . .یعنی کلمه «إبل» با کلمات دیگر آیات یعنی آسمان، کوه، و زمین تناسب معنایی ندارد و حاصل این پژوهش با روش تحلیل متن و برون رفت از گسست معنایی میان آیات ، برگرفتن معنای دیگری غیر از شتر  برای واژه ابل است.معنای مراد با توجه به انسجام معنایی آیات و بررسیهای معناشناختی آن ، "ابر" میباشد که هم با گفتمان عرب تناسب دارد و هم از حیث انسجام متن در زنجیره گفتار بر مبنای روابط همنشینی کلمات، از انسجام بیشتری برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی:قرآن؛ انسجام متن؛ إبل؛ همنشینی؛ گفتمان