تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,800 |
تعداد مقالات | 19,140 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,441,936 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,761,973 |
بررسی میزان آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب مزارع سیبزمینی در شرایط زارعین استان خراسان رضوی | ||
آب و توسعه پایدار | ||
مقاله 7، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 22، اسفند 1400، صفحه 51-58 اصل مقاله (146.04 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v8i4.2108.1075 | ||
نویسندگان | ||
محمد جلینی* 1؛ محمد کریمی2؛ جواد باغانی3 | ||
1دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران | ||
2استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران | ||
3استادیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
باتوجه به کمبود آب در کشور، بهبود مدیریت آبیاری مزارع سیبزمینی میتواند کاهش مصرف آب و افزایش بهره وری آب این محصول مهم را به همراه داشته باشد. به این منظور، لازم است اطلاع کافی و دقیقی از وضعیت میزان آب کاربردی و بهرهوری آب در شرایط مدیریت زارعین وجود داشته باشد. ازاینرو میزان آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب در شرایط مدیریت زارعین در دو منطقه عمده تولید سیبزمینی در استان خراسان رضوی بررسی شد. دو منطقه فریمان و تربت حیدریه با بیشترین سطح زیرکشت و تولید محصول سیب زمینی به عنوان شهرستانهای پایلوت انتخاب شدند. روش آبیاری تمام مزارع، روش قطرهای (تیپ) بود. در مزارع آزمایشی، خصوصیات آبی و زراعی، مشخصات منبع آب و شبکه آبیاری، دادههای هواشناسی مورد نیاز، حجم آب کاربردی، عملکرد سیبزمینی و بهرهوری آب در سال زراعی 1398 اندازهگیری شد. همچنین حجم آب کاربردی توسط کشاورزان با نیازآبیاری برآورد شده براساس دادههای هواشناسی سال 98 و ده ساله اخیر محاسبه شده به روش پنمن- مانتیث مقایسه شد. مقدار آب کاربردی بر اساس دادههای هواشناسی سال 98 حدود 26 درصد و نسبت به آمار 10 ساله حدود 15 درصد بیشتر بود. نتایج همچنین نشان داد، حجم آب کاربردی سیبزمینی در مزارع مورد مطالعه از 9888 تا 14573 مترمکعب در هکتار متغیر و میانگین آن 11885 مترمکعب در هکتار بود. عملکرد سیبزمینی در مزارع منتخب از 28600 تا 60000 کیلوگرم بر هکتار متغیر و میانگین آن 40399 کیلوگرم بر هکتار بود. بهرهوری آب از 2/22 تا 5/25 متغیر و میانگین 3/42 کیلوگرم بر مترمکعب بود. | ||
کلیدواژهها | ||
سیبزمینی؛ آب کاربردی؛ عملکرد؛ بهرهوری آب؛ استان خراسان رضوی | ||
مراجع | ||
احمدی عدلی، ر. 1385. تعیین دور و میزان آب مصرفی زراعت سیبزمینی در منطقه اردبیل، نشریه دانش کشاورزی. 16(1): 235-244. احمدی، ک.، عبادزاده، ح. ر.، حاتمی، ف.، حسینپور، ر،عبدشاه، ه و کاظمیان، ا. 1399. آمارنامه کشاورزی سال زراعی 98-1397. وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامهریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات، جلد اول: محصولات زراعی. اکبری، م. 1377. مقایسه روشهای آبیاری بارانی و سطحی (شیاری) روی عوامل کمی و کیفی سیبزمینی. گزارش نهایی. مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. نشریه شماره 121. باغانی، ج. 1389. اثربخشی سیستمهای جدید آبیاری بر منابع آب زیرزمینی، عملکرد و بهرهوری آب آبیاری گیاهان زراعی در دشت مشهد (مطالعه موردی). گزارش پژوهشی نهایی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، شماره 890/990. بهراملو، ر. 1388. بررسی فنی و اقتصادی دو روش آبیاری بارانی و تیپ در سه رقم سیبزمینی در همدان. گزارش نهایی. موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. نشریه شماره 217/88. بهراملو، ر. 1390. بررسی اثر تأخیر در آبیاری در مرحله آغازین رشد بر روی عملکرد و بیماریهای مهم سه رقم سیبزمینی در استان همدان. گزارش نهایی. موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. شماره 463/90. جلالی، ا.ه.، سالمی، ح.ر.، نیکویی، ع.ر.، گوانجی، س.، رضایی، م.، خداقلی، م. و تومانیان، ن. 1396. تعیین نیاز آبی سیبزمینی در اقلیمهای مختلف استان اصفهان. نشریه پژوهشهای کاربردی زراعی، 30(4): 53-73. جلینی، م. و کریمی، م. 1396. بررسی تأثیر سطوح مختلف دور آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف آب سیبزمینی در روش آبیاری قطرهای زیر سطحی. نشریه آب و خاک، 31(1): 51-60. جلینی، م. و کاظمی. م. 1390. بررسی اثر دور آبیاری و قطع آب در روش آبیاری قطره ای (تیپ) بر عملکرد کمی و کیفی ارقام سیب زمینی. گزارش پژوهشی نهایی. مرکز اسناد و مدارک کشاورزی. انتشارات موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. شماره 593/90. حسنپناه، د.، کاظمی، م. جلالی، الف. و گرجیپور، م. 1397. راهنمای جامع زراعت نوین سیبزمینی. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهار و بذر، دفتر شبکه دانش و رسانههای ترویجی. حیدری، ن. 1390. تعیین و ارزیابی شاخص کارایی مصرف آب محصولات زراعی تحت مدیریت کشاورزان در کشور. مدیریت آب و آبیاری، 1(2): 43-57. رضوانی، س.م. و جعفری، ع.م. 1383. ارزیابی فنی و اقتصادی سیستمهای آبیاری بارانی اجرا شده در مزارع سیبزمینی در استانهای همدان و اصفهان. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان. همدان. انتشارات موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. شماره 401/84. رضوانی، س.م.، قدمی فیروزآبادی، ع.، سلطانی، ه. و جعفری، ع.م. 1398. تأثیر آرایش کشتهای مختلف سیبزمینی بر میزان عملکرد و بهرهوری مصرف آب تحت شرایط آبیاری بارانی و قطرهای. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، 13(5): 1307-1316. سالنامه آماری بخش کشاورزی استان خراسان رضوی. 1398. سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، معاونت برنامهریزی و امور اقتصادی، اداره آمار و اطلاعات کشاورزی. سلیمانیپور، ا.، باقری، ا. و واثقی، ا. 1390. ارزیابی اقتصادی روشهای آبیاری و تأثیر آن بر عملکرد ارقام سیبزمینی در استان اصفهان. نشریه تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 3(9): 143-164. شاهرخ نیا، م.ع. و باغانی، ج. 1400. بررسی میزان آب کاربردی و بهرهوری آب مزارع سیبزمینی در شرایط زارعین استان فارس. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، 15(3): 624-635. عباسی، ف.، سهراب، ف. و عباسی، ن. 1395. ارزیابی راندمان آب آبیاری در ایران. نشریه تحقیقات مهندسی سازههای آبیاری و زهکشی، 17(67): 113-128. قدمی فیروزآبادی، ع. و سیدان، س.م. 1385. ارزیابی فنی و اقتصادی مصرف آب در آبیاری سطحی سیبزمینی در منطقه بهار. موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. گزارش نهایی. شماره 1114/85. قدمی فیروزآبادی، ع. و سیدان، س.م. 1394. بررسی فنی و اقتصادی آب مصرفی و انرژی در سیستمهای مختلف آبیاری در مزارع سیبزمینی و یونجه در شهرستان همدان. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی. شماره 48012/94. مامنپوش، ع.ر.، حیدری سلطانآبادی، م. و دهقانی، م. 1394. تأثیر میزان آب مصرفی و روشهای کاشت بر عملکرد و کارآیی مصرف آب در ارقام تجاری سیبزمینی. نشریه آبیاری و زهکشی، 6(9):927-936. مولائی، ب. 1391. بررسی آبیاری قطرهای T-Tape و بارانی از لحاظ عملکرد و کارآیی مصرف آب برای دو رقم سیبزمینی بورن و ساتینا تحت شرایط مختلف مصرف کود آلی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه صنعتی اصفهان. نادری، م.، شایاننژاد، م.، حیدری، س. و حقیقتی، ب. 1395. تأثیر سطوح مختلف آب آبیاری بر خواص کمی و کیفی سیب زمینی در شهرکرد و تعیین عمق آب مصرفی بهینه آن. نشریه آب و خاک دانشگاه فردوسی مشهد، 30(5): 1370-1381.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 752 |