چالش‌های سیاست همسایگی چین

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 11، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، مهر 1401، صفحه 269-293   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2022.68207.1015

نویسنده

مژگان قربانی^*

دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس،تهران، ایران

چکیده

یکی از تحولات مهم ایجادشده در سیاست خارجی چین پس از جنگ سرد، تمایل پکن به حفظ روابط دوستانه با کشورهای همسایه است. هدف این کشور از برقراری روابط خوب با همسایگان، فراهم کردن محیطی مطلوب‌تر برای توسعۀ اقتصادی داخلی و سپس، افزایش ثروت و قدرت این کشور در عرصۀ جهانی بوده و به‌همین‌دلیل، سیاست یکپارچۀ منطقه‌ای به‌نام سیاست پیرامونی یا سیاست همسایگی را تدوین کرده است. پرسشی که در پژوهش پیش‌رو در پی پاسخ‌گویی به آن هستیم، این است که «چین چه راهبرد‌هایی را در چارچوب سیاست همسایگی خود اتخاذ کرده و دراین‌راستا با چه چالش‌هایی روبه‌روست؟» در پاسخ به این پرسش باید گفت، «سیاست همسایگی خوب» در دوران دنگ شیائوپینگ، «سیاست همسایه به‌عنوان شریک» در دوران جیانگ زمین، «سیاست همسایگی خوب، امن، و مرفه» در زمان هو جینتائو، و «سیاست جامعۀ مشترک با سرنوشت مشترک» در زمان شی جین‌پینگ ازجملۀ سیاست‌های همسایگی چین به‌شمار می‌آیند. درواقع، چین تنها قدرت درحال‌ظهوری نیست که تلاش می‌کند، از طریق ابتکارات بلندپروازانۀ سیاست خارجی، به پیرامون خود شکل دهد، بلکه پیش‌از‌آن، اتحادیه اروپا نیز در این مسیر گام نهاده بود. هدف مقالۀ حاضر این است که نشان دهد، رهبران چین با درک درست نظام بین‌الملل و تغییر تفکر راهبردی خود، سیاست خارجی مناسب و به‌تبع آن، دیپلماسی همسایگی درخوری را درپیش گرفته و توانسته‌اند محیط امنی برای توسعۀ خود فراهم کنند که سبب شکل‌گیری نظم منطقه‌ای جدیدی می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

سیاست همسایگی؛ چین؛ همکاری‌های اقتصادی؛ توسعه؛ صلح؛ امریکا

مراجع

Beeson. M., & Li. F. (January 2015). What Consensus? Geopolitics and Policy Paradigms
in China and the United States. International Affairs, 91, 93–109.
Bhattacharya. A. (2016). Conceptualizing the Silk Road Initiative in China’s Periphery
Policy. East Asia. 33, 309–328.
Bhattacharya. A. (2010). China’s Discourse on Regionalism and what it Means for China.
Asia Pacific Review, 17 (1). 97–123.
CICIR Debate. (January 2005). Greater Periphery and China, The US and Meighbours.
Contemporary International Relations. 15, 33–47.
Chambers, M. (2005). China’s Good Neighbor Diplomacy: A Wolf in Sheep’s Clothing? In
China and Southeast Asia: Creating a Win-Win Neighborhood. Asia Program Special
Report. Washington, DC: Woodrow Wilson International Center for Scholars.
Chi. Z. (2013). Historical Changes in Relations between China and Neighboring Countries
(1949–2012). Institute for Security and Development Policy. 1-45.
Colby. E., & Ratner. E. (January–February 2014). Roiling the Waters: Why the United
States Needs to Stop Playing Peacemaker and Start Making China Feel
Uncomfortable. Foreign Policy. 10-13.
Callahan. W. (2016). China’s Asia dream: The Belt Road Initiative and the New Regional
Order. Asian Journal of Comparative Politics. 1(3), 226–243.
Hongying. W. & Rosenau. J. (2009). China and Global Governance. Asian Perspective,
33(3), 5–39.
Huasheng. Z. (2016). Afghanistan and China’s New Neighborhood Diplomacy.
International Affairs. 92, 891–908.
Jisi. W. (October 2012). Marching West: Rebalancing China’s Geopolitical Strategy.
Available at: http:// www.guancha.cn/wang-ji-si/2012_10_17_104219.shtml.
Jisi. W. (March–April 2012). China’s Search for a Grand Strategy. Foreign Affairs. 90 (2),
68–79.

News. (2016). Xi Jinping’s Diplomatic Strategy of New Type of Great Power Relations.
Available at: http://news.sina.com.cn/c/2016-02-13/doc-ifxpmpqt1137133.shtml
People’s Daily. (2003). China’s Periphery Diplomacy Carries a Heavy Qeight. Available
at: http://English.peopledaily.com.cn/200312/18/eng20031218_130696.shtml.
People’s Daily. (2005). China's Peaceful Development Road. Available at:
http://english.peopledaily.com.cn/200512/22/eng20051222_230059.html.
Ruixiang. Z. (2004). The Historical Background and Significance of Five Principles of
Peaceful Co-Existence. Journal of Contemporary Asia–Pacific Studies. 6, 3-22.
Shen. W. (March 2012). China and its Neighbors: Troubled Relations. Available at:
http://www.eu-asiacentre.eu/pub_details.php?pub_id=46.
Takahara. A. (2012). The Rise of China and its Neighborhood Diplomacy: Implications for
Japanese Foreign Policy. The Journal of Contemporary China Studies. 1(1), 47-71.
Xinhua. (2012). Xi Pledges Great Renewal of Chinese Nation. Available at:
http://news.xinhuanet.com/english/china/2012-11/29/c_132008231.htm. Accessed 18
June 2016.
Xi. J. (2014). Speed up Construction of the Economic Belt of the Silk Road and the 21st
Century Maritime Silk Road. Available at:
http://news.xinhuanet.com/politics/201411/06/c_1113146840.htm.
Xinbo. W. (2016). Cooperation, Competition and Shaping the Outlook: The United States
and China’s Neighborhood Diplomacy. International Affairs. 92, 849–867.
Xiaoming. Z. (2006). The Historical Evolution of the Relations between China and its
Neighbors: Models and Processes. Journal of International Politics. 1, 60.
Yunling. Z. (2016). China and its Neighborhood: Transformation, Challenges and Grand
Strategy. International Affairs. 92, 835–848.
Yan. X, (2015). Neighborhood in General is More Important than the US. Available at:
http://politics.people.com.cn/n/2015/0115/c70731-26390151.html.
Yuyang, C. (2011). Mao Zedong’s Judgement of the Qar Threat after the Founding of New
China. Journal of Military History. 1, 61-87.