گذار دریاپایه و پویایی های دریایی چین-امریکا

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 فروردین 1401  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2022.73078.1167

نویسنده

فاطمه محروق

استادیار روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مقاله حاضر درصدد بررسی پویش‌های درحال شکل‌گیری از نظم نوین امنیتی دریاپایه در آسیاپاسیفیک است. این پویش‌ها برآمده از چالش‌های امنیتی نوین مرتبط با ظهور چین برای بازتعریف و شکل‌دهی دوباره به محیط امنیتی این منطقه است که چالشی جدید در معادلات منطقه‌ای و سیاست بین‌الملل برای درک تحلیلی مناسب این پدیده به همراه داشته است. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه گذار قدرت چندسطحی تلاش دارد تا از چشم‌اندازی سیستمی به تبیین پویش‌های دریایی چین و امریکا در این منطقه بپردازد. فرضیه نگارنده برآن است با تبدیل دریای جنوبی چین به کانون تلاقی گذار در سطوح جهانی و منطقه‌ای، نظم منطقه‌ای شرق آسیا در حال چرخش به نظم امنیتی دریاپایه است. با این‌حال، گذار قدرت در سده بیست و یکم تبدیل به امری سیستمی شده است و نظریه سنتی گذار قدرت با تکیه بر جفت‌های رقیب قادر به تبیین پویش‌های نوین نیست و نیازمند بازاندیشی نظری است. مقاله حاضر با مفهوم‌سازی گذار در سیستم‌های پیچیده به جرح و تعدیل نظریه متناسب با پویش‌های نوین می‌پردازد. یافته‌های پژوهش حاکی از تحول در سیستم مدریت نظم منطقه از سیستم سنتی ائتلاف به سیستم کنترل جامع شبکه‌ای است که نقطه عطف آن شکل‌گیری پویایی‌های امنیتی و اقتصادی دورن‌آسیایی جدا از وابستگی امنیتی به ایالات‌متحده است.

کلیدواژه‌ها

نظم امنیتی دریاپایه؛ چین؛ امریکا؛ گذار قدرت؛ دریای جنوبی و شرقی چین

مراجع