تاثیرکودهای ریز‌مغذی بر فعالیت آنزیم‌‌های گوارشی Hippodamia variegata (Goeze) در تغذیه از Myzus persicae (Sulzer)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 15 فروردین 1401  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2022.74291.1070

نویسندگان

طیبه علی زمانی ¹؛ جهانشیر شاکرمی²؛ مژگان مردانی طلایی³؛ آرش زیبایی⁴

¹دانشجویی سابق گروه گیاهپزشکی ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

²گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

³دانشجویی سابق گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، محقق اردبیلی ، اردبیل، ایران

⁴دانشگاه گیلان

چکیده

شته سبز هلو، Myzus persicae (Sulzer) یکی از آفات مهم فلفل دلمه Capsicum annuum L. می‌باشد. کفشدوزک Hippodamia variegata (Goeze) شکارگر عمومی مهم گونه‌های مختلف شته، از جمله M. persicae در مراحل لاروی و حشره کامل می‌باشد. در مطالعه حاضر، تأثیر بر‌هم‌کنش غذایی بین گیاه- گیاه‌خوار- دشمن طبیعی تحت تأثیر محلول‌پاشی ریز مغذی آهن، روی، مس و منگنز در فلفل‌دلمه بر فعالیت آنزیم‌‌های گوارشی لاروهای بالغ سن سوم و چهارم H. variegata تغذیه شده از M. persicae مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در هر تیمار انجام شد. فعالیت آنزیم‌های گوارشی از جمله پروتئاز‌کل، آلفا‌آمیلاز و پروتئاز‌های اختصاصی بر اساس پروتکل‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. فعالیت پروتئاز‌کل و تریپسین لاروهای سن سوم H. variegata پرورش‌یافته در تیمارهای منگنز (583/0 و 296/19 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) و آهن (574/0 و 426/18 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. براساس نتایج، بیشترین و کمترین میزان فعالیت آنزیم‌های کیمو‌تریپسین، آمینو‌پپتیداز و کربوکسی‌پپتیداز لاروهای سن سوم H. variegata به ترتیب در تیمارهای منگنز (518/15، 950/8 و 536/7 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) و شاهد (353/7، 139/2 و 665/2 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) مشاهده شد. بیشترین (952/18) و کمترین (139/9 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) فعالیت الاستاز لاروهای سن سوم شکارگر به ترتیب در تیمارهای آهن و شاهد ثبت شد. فعالیت بالاتر آلفا‌آمیلاز لاروهای سن سوم H. variegata در تیمار آهن (20/25 واحد برمیلی‌گرم بر پروتئین) ثبت شد. فعالیت پروتئاز کل و کیمو‌تریپسین لاروهای سن چهارم H. variegata در تیمار آهن (183/0 و 396/10 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) در مقایسه با شاهد (036/0 و 763/6 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) و ریز‌مغذی مس (059/0 و 655/6 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) به طور معنی‌داری افزایش یافت. بیشترین فعالیت تریپسین، الاستاز و آمینو‌پپتیداز لاروهای سن چهارم شکارگر در تیمارهای آهن (893/6، 486/2، 317/2)، روی (543/6، 251/2، 827/1) و منگنز (631/5، 957/1، 055/2 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) در مقایسه با شاهد ثبت شد. فعالیت کربوکسی‌پپتیداز لاروهای سن چهارم H. variegata در تمامی تیمارهای ریزمغذی نسبت به شاهد بیشتر بود. همچنین بیشترین و کمترین فعالیت آلفا‌آمیلاز لاروهای سن چهارم H. variegata به ترتیب در تغذیه از ریز‌مغذی‌های مس (64/17)، آهن (04/15 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) و شاهد (160/9 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) مشاهده شد. بنابراین استفاده از کودهای ریزمغذی با بهبود کیفیت گیاهان میزبان همراه با بکارگیری عوامل کنترل بیولوژیک مثل کفشدوزک H. variegata می‌تواند در برنامه‌های مدیریت آفات مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

آنزیم‌های گوارشی؛ Hippodamia variegata؛ کودهای ریزمغذی

مراجع