تعداد نشریات | 48 |
تعداد شمارهها | 1,607 |
تعداد مقالات | 17,593 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,589,633 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,125,573 |
بررسی و تحلیل ادله و اشکالات قاعده الواحد | ||
جستارهایی در فلسفه و کلام | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 فروردین 1401 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2022.71537.1052 | ||
نویسنده | ||
حسین کریمی ![]() | ||
مرکز تخصصی فلسفه اسلامی | ||
چکیده | ||
الواحد لایصدر عنه الا الواحد، هرچند مورد انکار اغلب فلاسفه واقع نشده است، اما به جهت دلیل اثباتش، محدوده مفادش و پاسخ از اشکالات وارد شده توسط مخالفین، مورد بررسی و دقت نظر حکما قرار گرفته است. عدهای این قاعده را بدیهی و بینیاز از استدلال دانسته ولی در عین حال استدلالهایی نیز برای اثباتش اقامه کردهاند. ادله ذکر شده را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول ادلهای هستند که با تکیه بر عدم صدق دو مفهوم بر علت، درصدد اثبات این قاعده برآمدند و دسته دوم ادلهای هستند که با توجه به لزوم سنخیت میان علت و معلول، به اثبات این قاعده میپردازند. در مقابل، مخالفین اشکالات متعددی را برای ابطال این قاعده مطرح کردهاند. لذا در این نوشتار ابتدا به تبیین صحیح ادله قاعده الواحد و نقد و بررسی آنها و سپس به بیان اشکالات و پاسخ از آنها پرداخته شده است. و در نتیجه این قاعده توسط برهانی که مبتنی بر اصل سنخیت (به تفسیر صحیح) است ثابت میشود. مطابق با این برهان مراد از واحد در ناحیه علت واحد من جمیع الوجوه میباشد، اعم از واحد شخصی و نوعی، و مراد از واحد در ناحیه معلول واحد وجودی میباشد نه واحد من جمیع الوجوه. با توجه به این دو نکته یعنی مسأله سنخیت و اینکه وحدت در ناحیه معلول وحدت من جمیع الوجوه نیست، اغلب اشکالات دفع میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
علت واحد؛ سنخیت؛ صادر اول؛ اصالت وجود؛ قاعده الواحد | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 13 |