تحلیل ابعاد هویتی شهرک‌های جدید و اثرگذاری آن بر احساس تعلق شهروندان (مطالعه‌موردی: سپاهان‌شهر اصفهان)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 فروردین 1401

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.73022.1118

نویسندگان

احمد شاهیوندی¹؛ نوشین بیگدلی²؛ افسانه طالبی ورنوسفادرانی^{* 2}

¹دانشگاه هنر اصفهان

²دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

بحران هویت به عنوان یکی از پیامدهای پدیده جهانی شدن به ویژه در شهرهای جدید مشهود است و یکی از موانع جذب جمعیت این شهرهای بی‌روح است. این شهرها در بهترین حالت خوابگاهی هستند که باعث ایجاد حس‌تعلق و هویت در ساکنان نمی‌شود. این موضوع را می‌توان در اصول اولیه طراحی این شهرها که شامل شکل‌گیری به صورت نقشه‌های تفکیکی و به توجهی خصوصیات تاریخی و اقلیمی محیط و شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افرادی است که قرار است در آن ساکن شوند، مشاهده نمود . با ایجاد ویژگی‌های مکانی و هویتی می‌توان حس تعلق فرد به مکان یا شهر را ایجاد و تقویت نمود. بر این اساس این پژوهش با هدف تحلیل ابعاد هویت شهری و اثرگذاری آن‌ها بر حس‌تعلق شهروندان سپاهان‌شهر انجام شده و در پی پاسخ به این پرسش است که چه شاخص‌هایی بر هویت‌بخشی به شهرک‌های جدید مؤثر است؟ و این شاخص‌ها تا چه‌ حد بر افزایش حس‌تعلق شهروندان اثرگذار است؟ روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است و تحلیل داده‌های به دست آمده از توزیع پرسشنامه در بین 150 نفر از ساکنان سپاهان‌شهر، نیز با روش مدلسازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار آموس‌گرافیک انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که شاخص‌های اجتماعی و عملکردی به ترتیب با بار عاملی 0.683 و 0.430 به صورت مستقیم بر احساس‌تعلق ساکنان سپاهان‌شهر و شاخص طبیعی- محیطی با بار عاملی 0.386 بر شاخص عملکردی و شاخص‌های کالبدی- فضایی و تاریخی- فرهنگی به ترتیب با بار عاملی 0.256 و 0.232 بر متغیر اجتماعی و از آن طریق بر احساس‌تعلق شهروندان اثرگذار هستند.

کلیدواژه‌ها

هویت؛ حس تعلق؛ شهرک‌ های جدید؛ اصفهان؛ سپاهان‌شهر