تبیین الگوی رای همسایگی و طایفه ای در انتخابات مجلس شورای اسلامی (مطالعه موردی: یازدهمین دوره حوزه انتخابیه کهگیلویه، چرام، بهمئی و لنده)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 3، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 28، دی 1401، صفحه 47-69   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2022.74100.1119

نویسندگان

یوسف انصاری¹؛ حجت مهکویی^{* 2}؛ علی شمس الدینی³؛ سیروس احمدی نوحدانی⁴

¹دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

²گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد، ایران.

³دانشیار گروه شهرسازی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

⁴استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

تأثیر همسایگی و طایفه گرایی از جمله جستارهای جغرافیای انتخابات است که پیامد عوامل و زمینه ‏های جغرافیایی را در رفتار رأی دهندگان بررسی می‏ کند و بر این گمان است که ساکنان یک محدوده سکونت­گاهی عموماً همانند یکدیگر بر اساس ویژگی و شناسه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی‌شان، به فرد و یا جریانی که با آن احساس همانندی می ‏نمایند رأی می ‏دهند. این مقوله در انتخابات مجلس شورای اسلامی استآن‌کهگیلویه و بویراحمد و به‌تبع آن حوزه انتخابیه موردمطالعه نمود آشکاری دارد. به‌نحوی‌که با برگزاری چندین دوره انتخابات در این فضای جغرافیایی همواره همسایگی و به‌ویژه بعد طایفه محوری آن تأثیر شگرفی بر نتایج انتخابات داشته است. سؤال مقاله حاضر این است که همسایگی چه تأثیری بر انتخابات دور یازدهم حوزه انتخابیه کهگیلویه، چرام، بهمئی و لنده داشته است؟ بر پایه مطالعات کتابخانه ­ای و یافته ­های میدانی (مشاهده و مصاحبه) در حوزه انتخابی مذکور، بین تأثیر همسایگی و طایفه­ گرایی با میزان رأی آوری کاندیداها رابطه مستقیمی وجود دارد به‌طوری‌که طبق داده­ ها و اطلاعات آماری که سبد رأی نامزدها را تشکیل می­ دهد، عمده رأی کاندیدا در قلمرو ایلی و همسایگی آن‌ها است. روش پژوهش کنونی، توصیفی-تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و میدانی می‏باشد که برای تحلیل آن از نرم‌افزارهای GIS و EXCEL استفاده‌شده است. بر پایه یافته ­های  پژوهش این نتیجه حاصل شد که متغیر همسایگی و گرایش‌های طایفه ­­ای در انتخابات حوزه انتخابیه مذکور آشکار و تأثیرگذار بوده و هرکدام از شهرستان­ های این حوزه انتخابیه به‌تناسب میزان جمعیتی که دارند، از فاکتور همسایگی و زادگاهی بهره برده ­اند، به‌نحوی‌که شهرستان­ های پرجمعیت (کهگیلویه و بهمئی) از بیشترین و شهرستان ­های کم­ جمعیت (لنده و چرام) از کمترین میزان همسایگی و طایفه ­ای در حمایت از کاندیدای قلمرو خود استفاده­ کرده ­اند.

کلیدواژه‌ها

جغرافیای انتخابات؛ تأثیر همسایگی؛ الگوی توزیع فضایی آراء؛ طایفه‌محوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی

مراجع

1. Badiei Azandahi, M., Panahande Khah, M., & Mokhtari, M., (2008). The role of sense of place in local identity, case study: Yasoji students of Tehran universities. Geopolitics, 4(2), 157-175. [In Persian]
2. Estes, T., (2006). Where the votes are: The electoral geography of the coming democratic majority. In The Forum, 3(4), 1-18. Retrieved from http:// www. beperss. com.

3.    Governorship Gachsaran Archive. (2019). Minutes of the Report on the Results of the 11th Term of the Islamic Consultative Assembly elections in Gachsaran and Basht Constituencies. [In Persian]

4. Hafeznia, M.R., & Kaviani Rad, M., (2014). Philosophy of political geography. Iran, Tehran: Research Institute of Strategic Studies. [In Persian]
5. Javanforuzandeh, A., & Motalebi, Q., (2011). The concept of a sense of belonging to a place and its constituent factors. City identity, 5(8), 27-37. [In Persian]
6. Johnston, R., & Pattie, Charles (2006); Electoral Geography;( ms. No.770). P:2).
7. Kaviani Rad, M& Visi, H. (2008). The effect of the neighborhood on Iran's elections, a case study of the ninth presidential election in Iran. Geopolitics Quarterly, 4(3), 1-20. [In Persian]
8. Mirsardo, T., Kawousi, I., & Ebrahimzadeh, R., (2008). Investigating socio-cultural factors affecting youth identity crisis. Journal of Sociological Research, 2(1), 77- 100.[In Persian]
9. Norman H., & Verba, S., (1972). Participation in American; Equality and Political Democracy. New York: Harper and Row.
10. Sadeghi-Fereshteh, R., Daneshgar Moghadam, G., & Dezhdar,  , (2012). Investigating the relationship between physical design in residential complexes and sense of attachment to place among residents (case study: Imam Khomeini and Imam Reza residential complexes in Hamedan). Urban Management, 10(30), 253-264. [In Persian]
11. Sarmast, B., & Motevasli, M.M., (2010). Investigating and analyzing the role of the scale of place in the sense of belonging to a place (case study: Tehran). Urban Management, 8(26), 133-146. [In Persian]
12. Taylor, P., (1989). Political Geography and the theoretical study of the East European. New York & London: Longman.
13. Verba, S., & Nie, N.H., (1972). Participation in America: Social equality and political democracy. New York: Harper and Row.