برنامه ریزی باز توسعه اراضی قهوه ا ی کارخانه قند آبکوه مشهد با مدل ارزیابی چند معیاری

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 فروردین 1401  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.42397.0

نویسندگان

ریحانه علائی ؛ محمد رحیم رهنماء؛ امیدعلی خوارزمی

فردوسی

چکیده

اراضی قهوه ای در واقع محوطه ای رها شده، بدون استفاده ای هستند که در آن توسعه مجدد به سبب آلودگی محیطی دشوار گردیده است. از این رو این مقاله به برنامه ریزی بازتوسعه اراضی قهوه ای کارخانه قند آبکوه در شهر مشهد پرداخته است. مجموعه کارخانه قند آبکوه با وسعتی حدود 5/28 هکتار در محدوده شمال غربی مشهد و در ناحیه 4 منطقه 2 شهرداری مشهد نزدیک به بزرگراه قائم و جاده مشهد - قوچان احداث شده است. شیوه تحقیق توصیفی- تحلیلی، به این شکل که در ابتدا حوزه های فرادست و نظام عملکردی فعالیت های موجود و مورد نیاز منطقه مورد بررسی قرار گرفت و سپس با 12 نفر از متخصصین آشنا به محدوده و آگاه به موضوع، به انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته ا ی به منظور ارائه گزینه های پیشنهادی بنا به یافته های اسنادی و نظری پرداخته شد تا به انتخاب گزینه برتر از میان گزینه های پیشنهادی دست یابد. گزینه های پیشنهادی اغلب بر اساس ترکیب و اختلاط چند کاربری سازگار در کنار یکدیگر ارائه و مورد سنجش قرار گرفتند. هدف از این رویکرد بهره گیری مناسب از وسعت قابل ملاحظه زمین است. در انتها هفت گزینه پیشنهادی جهت استقرار در اراضی مورد مطالعه به اجماع متخصصین رسید. سپس چهار معیار اساسی (شهرسازی، تحقق پذیری، اقتصادی و هویت) برای سنجش کاربری ها مدنظر قرارگرفت که هرکدام خود دارای زیرمعیارهایی می باشند. در این گام تعداد 15 پرسشنامه طراحی و در اختیار متخصص دیگر قرار گرفت که به وزن دهی معیارها و گزینه های پیشنهادی بپردازند. در نهایت نتایج این تحقیق در قالب روش AHPنشان می دهد ایجاد یک مرکز اداری و تجاری در رتبه نخست پیشنهاد می شود و پس از آن ایجاد مراکز گردشگری در اولویت بعدی قرار گرفته است.