اثر دزهای علف‌کش‌های سولفونیل اوره بر کنترل علف‌های هرز و رشد و عملکرد ذرت شیرین (Zea mays L. var. saccharata)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 اردیبهشت 1401  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2022.75107.1077

نویسندگان

فاطمه بستگان؛ سید عبدالرضا کاظمینی ؛ حسین غدیری

گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

به منظور بررسی اثر دزهای علف‌کش‌های سولفونیل اوره بر کنترل علف‌های هرز، رشد و عملکرد ذرت شیرین (KSC403su)، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شیراز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه دز نیکوسولفورون (کروز) (5/1 ،2 و 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار)، سه دز فورام-سولفورون + یدوسولفورون (مایسترادی) ( 1، 5/1و 2 لیتر ماده تجاری در هکتار)، سه دز استوکلر (سورپاس) ( 5/4، 5 و 5/5 لیتر ماده تجاری در هکتار) و دو تیمار شاهد بدون علف هرز و آلوده به علف هرز بودند. نتایج نشان داد که علف-های هرز منجر به کاهش 73 درصدی عملکرد دانه کنسروی، 33 درصدی وزن تر 1000 دانه و 60 درصدی تعداد دانه در بلال شدند. کاربرد علف‌کش‌های نیکوسولفورون به میزان 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار و فورام سولفورون + یدوسولفورون به میزان 2 لیتر ماده تجاری در هکتار باعث بیشترین درصد کاهش در تراکم (8/75 و 5/59 درصد) و وزن خشک (3/64 و 4/55 درصد) کل علف‌های هرز در مقایسه با شاهد آلوده به علف هرزی شد. کاربرد تیمارهای علف‌کش‌ باعث کاهش وزن خشک علف‌های هرز شد و بیشترین درصد کاهش وزن خشک علف هرز تاج‌خروس ریشه قرمز (25/73 و 60/62 درصد)، سلمه‌تره (84/49 و 76/38 درصد)، سوروف (37/58 و 85/40 درصد) و پیچک (56/60 و 06/55 درصد) به ترتیب در تیمارهای علف‌کش نیکوسولفورون (5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار) و فورام سولفورون + یدوسولفورون (2 لیتر ماده تجاری در هکتار) نسبت به تیمار شاهد آلوده به علف هرز به دست آمد. همچنین بیشترین عملکرد دانه کنسروی (00/8 و 03/7 تن در هکتار)، تعداد ردیف دانه در بلال (00/12 و 50/11)، تعداد دانه در ردیف (00/25 و 75/24)، تعداد دانه در بلال (00/299 و 50/285) و وزن تر 1000 دانه (06/325 و 44/308 گرم) بدون تفاوت معنی دار نیز به ترتیب با کاربرد علف‌کش‌های نیکوسولفورون به میزان 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار و فورام سولفورون + یدوسولفورون به میزان 2 لیتر ماده تجاری در هکتار به دست آمد. بطور کلی علف‌کش نیکوسولفورون ( 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار) نسبت به سایر تیمارهای علف‌کش در این مطالعه بطور معنی‌داری از بیشترین کارایی در کنترل تراکم و وزن خشک علف‌های هرز و بیشترین عملکرد دانه کنسروی برخوردار بوده و لذا در کشت ذرت شیرین رقم ایرانی در این منطقه بر اساس نتایج این پژوهش قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد دانه کنسروی؛ فورام‌سولفورون+یدوسولفورون؛ نیکوسولفورون؛ وزن خشک علف هرز