بررسی کارایی علف‌کش فورام‌سولفورون + یدوسولفورون (مایستر-ادی) بر کنترل علف‌‌هرز، رشد و عملکرد ذرت

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 6، دوره 36، شماره 4 - شماره پیاپی 58، دی 1401، صفحه 467-479   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2022.75776.1083

نویسندگان

رویا پلخانی¹؛ سید عبدالرضا کاظمینی^{* 1}؛ محسن عدالت²

¹گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

²گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی اثر علف­کش مایستر-ادی بر کنترل علف­های هرز، رشد و عملکرد ذرت ماکسیما، پژوهشی مزرعه­ای در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه سیدان، مرودشت فارس اجرا شد. تیمارها شامل دزهای علف­کش­های فورام­سولفورون + یدوسولفورون (مایستر-ادی، 1/3 درصد OD) به میزان 1، 5/1 و 2 لیتر ماده تجاری در هکتار، استوکلر (سورپاس، 76 درصد EC) به میزان 5/4، 5 و 6 لیتر ماده تجاری در هکتار، نیکوسولفورون (کروز، 4 درصد SC) به میزان 5/1، 2 و 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار، نیکوسولفورون + ریم­سولوفورون (اولتیما، 75 درصد DF) به میزان 1، 2 و 3 لیتر ماده تجاری در هکتار و توفوردی+ ام­سی­پی­آ (یو 46 کمبی، 5/67 درصد SL) به میزان 5/1، 2 و 5/2 لیتر ماده تجاری در هکتار به همراه 2 شاهد بدون علف هرز و آلوده به علف هرز بود. نتایج نشان داد که علف‌هرز باعث کاهش بیش از 60 درصدی عملکرد دانه و 50 درصدی تعداد دانه در بلال ذرت شد. کاربرد علف­کش باعث کاهش تراکم و زیست توده علف­های هرز شد و کمترین تراکم و زیست توده علف هرز تاج خروس ریشه قرمز، سلمه­تره، پیچک صحرایی، اویارسلام قرمز  و ارزن دم روباهی در تیمار علف­کش مایستر-ادی (5/1 لیتر در هکتار) به دست آمد و نسبت به تیمار شاهد آلوده به علف هرز به ترتیب باعث کاهش 10/47 و 36/27 درصد، 38/69 و 22/56 درصد، 79/66 و 94/70 درصد، 85/66 و 26/74 درصد و 85/66 و 15/80 درصد تراکم و زیست توده علف­های هرز شد. عملکرد دانه در تیمار کاربرد علف­کش مایستر-ادی به میزان 5/1 لیتر در هکتار نسبت به علف­کش­های استوکلر (5 لیتر در هکتار)، کروز (2 لیتر در هکتار)، اولتیما (2 لیتر در هکتار) و توفوردی+ ام­سی­پی­آ (2 لیتر در هکتار) به ترتیب به میزان 3/53، 7/36، 7/5 و 7/56 درصد افزایش یافت. بیشترین تعداد ردیف در بلال (16 و 30/15)، تعداد دانه در ردیف (41 و 41)، تعداد دانه در بلال (656 و 70/628)، وزن 1000 دانه (33/286 و 33/276 گرم)، عملکرد دانه (41/9 و 68/8 تن در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (12/20 و 74/18 تن در هکتار) به ترتیب در تیمار شاهد بدون علف هرز و علف­کش مایستر-ادی (5/1 لیتر در هکتار) بدست آمد. بطور کلی علف­کش مایستر-ادی (5/1 لیتر در هکتار) نسبت به سایر تیمارهای علف­کش در این مطالعه بطور معنی­داری از کمترین درصد افت عملکرد (63/6 درصد) و بیشترین عملکرد دانه ذرت برخوردار بوده و لذا بر اساس نتایج این پژوهش در منطقه سیدان مرودشت و مناطقی با شرایط آب و هوایی مشابه قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

تراکم علف هرز؛ زیست توده علف‌ هرز؛ طول بلال؛ عملکرد دانه

مراجع

1. Baghestani, M.A, Mamnoei, E., Ghezeli, F., Zand, E., & Lotfi Mavi, F. (2014). Evaluating the efficacy of MaisTer 3.1% OD (Foramsulfuron + Iodosulfuron + Isoxadifen-ethyl) in the control of different weeds in corn fields of Karaj, Jiroft and Fars Regions. Journal of Iranian Plant Protection Research 28(3): 313-324.
2. Baghestani, M.A., Zand, E., Soufizadeh, S., Eskandari, A., PourAzar, R., Veysi, M., & Nassirzadeh, N. (2007). Efficacy evaluation of some dual purpose herbicides to control weeds in maize (Zea mays). Crop Protection 26(7): 936-942. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2006.08.013.
3. Bijanzadeh, E., & Ghadiri, H. (2006). Effect of seprate and combined treatments of herbicides on weed control and corn (Zea mays) yield. Weed Technology 20: 640-645. https://doi.org/10.1614/WT-05-105R1.1.
4. Bunting J., Sprague C.L., and Riechers D.E. 2005. Incorporating foramsulfuron into annual weed control systems for corn. Weed Technology 19: 160-167. https://doi.org/10.1614/WT-04-063R1
5. Chitband, A.A., Noghondar, M.N., & Sarabi, V. (2021). Yield of sweet corn varieties and response to sulfonylurea and mix herbicides. Advances in Weed Science 39: 1-11. https://doi.org/10.51694/AdvWeedSci/2021;39:00018.
6. Donald, W.W. (2007). Control of both winter annual and summer annual weeds in no-till corn with between-row mowing systems. Weed Technology 21: 591-601. https://doi.org/10.1614/WT-05-141.1.
7. Evans, S.P., Knezevic, Z., Lindquist, J.L., Shapiro, C.A., & Blankenship, E.E. (2003). Nitrogen application influences the critical period for weed control in corn. Weed Science 51: 408-417. https://doi.org/10.1614/0043-1745(2003)051[0408:NAITCP]2.0.CO;2.
8. Food and Agriculture Organization. (2017). http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E, Available at 11/05/2017.
9. Gholami Golafshan, M., Vazan, S., Paknejad, F., Oveisi, M., & Eliasi, S. (2009). Spatial relationships between weed seedbank and seedling and their population distribution models in corn. Weed Research Journal 1: 65-76.
10. Hassannejad, S., & Porheidar-Ghafarbi, S. (2012). Introducing new indices for weed flora studies. International Journal of Agriculture and Crop Sciences 4(22): 1653-1659.
11. Khan, I.A., Hassan, G., Malik, N., Khan, R., Khan, H., & Khan, S.A. (2016). Effect of herbicides on yield and yield components of hybrid maize (Zea mays). Planta Daninha 34: 729-736. https://doi.org/10.1590/s0100-83582016340400013.
12. Lair, K., & Redente, E.F. (2004). Influence of auxin and sulfonylurea herbicides on seeded native communities. Rangeland Ecology and Management 57(2): 211-218. https://doi.org/10.2111/1551-5028(2004)057[0211:IOAASH]2.0.CO;2.
13. Lotfi, M.F., Shayestenia, A., Daneshian, J., & Moradi, A.A. (2010). Effect of three post-emergence herbicides and cultivation on weed management in silage corn fields. ‏Agroecology Journal 6(19): 71-77.
14. Mariani, F., Sensemam, S.A., Vargas, L., Agostineto, D., Avila, L.A., & Santos, F.M. (2019). Enzymatic properties and ryegrass resistance mechanism to iodosulfuron-methyl-sodium herbicide. Planta Daninha 37:1-10. https://doi.org/10.1590/s0100-83582019370100001.
15. Mehmeti, A., Fetahaj, R., Demaj, A., Nishori, F., & Rracaj, V. (2019). Evaluation of pre-and post-emergence herbicides for weed control in maize (Zea mays). Journal of Central European Agriculture 20(1): 208-222. ‏ https://doi.org/10.5513/JCEA01/20.1.2393.
16. Najafi, B., & Ghadiri, H. (2012). Weed control and grain yield response to nitrogen management and herbicides. Journal Biological and Environmental Science 6: 39-47.
17. Rajcan, I., & Swanton, C.J. (2001). Understanding maize-weed competition: resource competition, light quality and the whole plant. Field Crops Research 71: 139-150. https://doi.org/10.1016/S0378-4290(01)00159-9.
18. Riemens, M., Sønderskov, M., Moonen, A.C., Storkey, J., & Kudsk, P. (2022). An integrated weed management framework: A pan-european perspective. European Journal of Agronomy 133: 126443. https://doi.org/10.1016/j.eja.2021.126443.
19. Sasanfar, H., Zand, E., Jamali, M., Sabeti, P., Sharifiziveh, P., Keshtkar, E., & Zamani, M.H. (2021). The efficacy of mesotrione+nicosulfuron (OD 10.5%) and bentazon+MCPA (SL 46%), two new herbicides, in comparison with some commonly used herbicides in the control of broad-leaved weeds of corn. Iranian Journal of Weed Science 17: 27-44. https://doi.org/22092/IJWS.2021.343429.1372.
20. Sharifiziveh, P., & Didehbaz Moghanlo, G. (2019). Evaluation of Maister power OD a new herbicide in controlling weeds of corn in Moghan region. Journal of Plant Ecophysiology 10(35): 131-139. ‏
21. Sikkema, P.H., Kramer, C.H., Vyn, J.D., Kells, J., Hillger, D.E., & Soltani, N. (2007). Control of Muhlenburgia frondosa with post-emergence sulfonylurea herbicides in maize (Zea mays). Crop Protection 26: 1585-1588. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2007.02.006.
22. Uhart, S.A., & Andrade, F.H. (1995). Nitrogen deficiency in maize. I. Effects on crop growth, development to dry matter partitioning, and kernel set. Crop Science 35: 1376-1383. https://doi.org/10.2135/cropsci1995.0011183X003500050020x. 
23. Zaremohazabieh, S., & Ghadiri, H. (2011). Effects of rimsulfuron, foramsulfuron and conventional herbicides on weed control and maize yield at three planting dates. Journal Biological and Environmental Science 5: 47-56.
24. Zhang, J., Zheng, L., Jäck, O., Yan, D., Zhang, Z., Gerhards, R., & Ni, H. (2013). Efficacy of four post-emergence herbicides applied at reduced doses on weeds in summer maize (Zea mays) fields in North China Plain. Crop Protection 52: 26-32. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2013.05.001.