اثر مصرف مقادیر نیتروژن همراه با بیوچار و نانوذرات روی بر خصوصیات کمی و کیفی برنج (Oryza sativa L.)

پژوهشهای زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 اردیبهشت 1401  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2022.75649.1150

نویسندگان

سبحان شیخ نظری؛ یوسف نیک‌نژاد ؛ هرمز فلاح؛ داوود براری تاری

گروه زراعت، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثرات مصرف مقادیر مختلف نیتروژن همراه با کاربرد بیوچار پوسته برنج و نانوذرات روی بر خصوصیات کمی و کیفی برنج رقم طارم هاشمی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه شخصی واقع در شهرستان آمل در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. مصرف مقادیر نیتروژن در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 کیلوگرم در هکتار) از منبع کود اوره به عنوان عامل اصلی و کاربرد کودهای بیوچار (40 تن در هکتار) و نانوذرات روی (50 میلی‌گرم بر لیتر) در چهار سطح شامل: 1- شاهد (عدم مصرف بیوچار و نانواکسید روی)، 2- کاربرد بیوچار، 3- کاربرد نانواکسید روی و 4- کاربرد ترکیبی بیوچار و نانواکسید روی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که کاربرد کود نیتروژن در مقادیر 50 و 75 کیلوگرم در هکتار به‌ترتیب موجب حصول حداکثر عملکرد دانه (4340 کیلوگرم در هکتار) و تولید بالاترین غلظت نیتروژن دانه (1/30 درصد) گردید. کاربرد ترکیبی بیوچار و نانوذرات روی سبب افزایش معنی‌دار خصوصیات کمی و کیفی برنج گردید، به گونه‌ای که بیشترین عملکرد دانه تولیدی (4062 کیلوگرم در هکتار) و حداکثر غلظت روی در دانه (28/5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در شرایط کاربرد همزمان بیوچار + نانوذرات مشاهده شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، مصرف نیتروژن به میزان 50 کیلوگرم در هکتار و کاربرد همزمان بیوچار پوسته برنج + نانوذرات روی به عنوان مقدار بهینه نیتروژن و گزینه مطلوب کودی جهت افزایش عملکرد محصول و غنی‌سازی دانه برنج شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

عملکرد دانه؛ غلظت روی؛ غلظت نیتروژن؛ نانوکود