بررسی چگونگی ترسیم مبانی هویت‌بنیاد در سخنرانی‌ آئین تحلیف جو بایدن از رهگذر استعاره‌های مفهومی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 8، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26، فروردین 1401، صفحه 209-232   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2022.76029.1094

نویسندگان

سمیه شوکتی مقرب^{* 1}؛ جلال رحیمیان²

¹دانش‌آموخته دکتری تخصصی زبان‌شناسی همگانی- دانشگاه شیراز

²عضو هیات علمی دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش پیش رو با بررسی استعاره‌های مفهومی در تحلیل سخنان آیین تحلیف در پی فهم چگونگی ترسیم مرزهای هویتی و دستیابی به مشروعیت از رهگذر استعاره‌های مفهومی است. بر این اساس، نظام معنایی استعاره (کووچش، 2010) و نظریه گفتمان لاکلا و موف (2001) به عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده می‌شوند تا چگونگی اثرگذاری این نظام معنایی بر دستیابی به مشروعیت همگانی فهم شود. برای پاسخ به پرسش‌ اصلی پژوهش، سخنرانی جو بایدن در مراسم تحلیف ریاست جمهوری در 20 ژانویه 2021 به عنوان مطالعة موردی انتخاب شد. یافته‌ها مؤید این مفروض هستند که استعاره‌ها چارچوبی شناختی برای بیان آرای ایدئولوژیک فراهم می‌سازند. هر یک از استعاره‌های به‌کار رفته مفهومی را برجسته می‌سازند و مفاهیم بدیل را به حاشیه می‌رانند. رئیس جمهور از آمریکا در قالب استعارة «ایکس شخص است» را در رویدادهای مختلف و با مفاهیم گوناگونی همانند آمریکا، دموکراسی و عدالت به کار می‌گیرد تا تمام ملت را با خود همراه کند، از نگرش حزبی فاصله بگیرد، به تمام ملت یک هویت واحد ببخشد، همه را با خود همراه کند و از نگرش حزبی فاصله بگیرد. بنابراین، یکی از کارکردهای استعاره در گفتمان بایدن هویت‌بخشی به یک موجودیت واحد و قراردادن مفاهیم دگرسازانه در پس‌زمینه است. به این ترتیب، باید گفت استعاره ابزاری است که به گفتمان‌ها کمک می‌کند از دگرسازی‌های صریح و آشکار دوری کنند. از رهگذر استعاره‌های مفهومی کم‌ترین برون‌گروه‌ها و بیش‌ترین درون‌گروه‌ها در صورت‌بندی گفتمان‌ها رخ می‌دهد. بایدن با چنین ابزارهایی تلاش کرد تا گفتمانی را به تصویر بکشد که به دنبال جلب توجه حداکثری و اجتناب از طرد دگرهای بالقوه است .

کلیدواژه‌ها

تحلیل گفتمان؛ مفصل‌بندی؛ مشروعیت‌بخشی؛ استعاره‌های مفهومی؛ جو بایدن

مراجع