بررسی تحلیلی مفهوم عدالت شاهد

فقه و اصول

دوره 37، شماره 1 - شماره پیاپی 67، اردیبهشت 1384، صفحه 17-36   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2020.60747.0

نویسنده

اردوان ارژنگ^*

علوم پزشکی یاسوج

چکیده

شهادت (بینه) یکی از راههای اثبات دعاوی و جرائم است و شاهد یکی از ارکان مهم آن می‌باشد. نظر به تأثیر شهادت در اثبات دعاوی، جرائم و صدور احکامی دائر بر ردّ مال، بقای زوجیت، انحلال آن، قتل، تازیانه و … ، لازم است که شاهد دارای شرایطی باشد. یکی از این شرایط عدالت است. شهادت غیر عادل (فاسق) پذیرفته نیست. این جستار تعاریف مختلف عدالت را مورد نقض و ابرام قرار می‌دهد و عدالت را صرفاً در حد حالت درونی (نه ملکه که بر خلاف نظر مشهور است) دانسته که منجر به اجتناب از کبائر و عدم اصرار بر صغائر می‌شود و قید مروت را نیز در تعریف عدالت قبول ندارد (بر خلاف نظر مشهور). هر چند این بحث در مورد عدالت شاهد است، از آنجا که در برخی موارد دیگر (مانند امام جماعت، قاضی، …) صفت عدالت لازم است، مباحث طرح شده راهگشای نظری و عملی در آن موارد نیز خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

شهادت؛ شاهد؛ عدالت؛ فسق؛ ملکه؛ کبیره؛ صغیره؛ اصرار؛ مروت؛ جرح؛ تعدیل

مراجع