روش ابن غضائری در نقد رجال

فقه و اصول

دوره 36، شماره 3، بهمن 1383، صفحه 55-86   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2020.60761.0

نویسنده

مهدی جلالی جلالی^*

فردوسی

چکیده

علم جرح و تعدیل، ترازوی راویان احادیث است که چون سنگین برآید، مقبول می‌افتند، و چون سبک برآید، مردود می‌گردند. در عرصة این دانش، دربارة ابن غضائری که از رجال شناسان بزرگ شیعه در عصر متقدّم است، به سبب تألیف کتابی که در آن راویان ضعیف و مذموم را در قلمرو حدیث شیعه شناسانیده است، بحث پی‌گیر و گسترده‌ای در قرون متأخر در گرفته و سخنان موافق و مخالف بسیاری درباره وی گفته شده است. برخی مخالفان، روش او را در نقد رجال مورد انتقاد قرار داده‌اند و وی را به جرح شتابزده و تضعیف بی‌رویّه راویان متهم نموده‌اند. نگارنده ضمن پرداختن به این گونه آراء، استدلال کرده است که ابن غضائری با تمرکز افکارش در یک کانون (علم رجال) ویژه (تخصص) گرا بوده و نه باشتاب که با تأملی خبره‌وار و پخته، با سخنان کوتاه و بسیار سنجیده به شیوه‌ای روشمند به نقد حال روایان پرداخته و در این راه از روش استوار و عالمانة قدما پیروی کرده و متدولوژی نقد داشته است.

کلیدواژه‌ها

ابن غضائری؛ حدیث شیعه؛ راویان حدیث؛ نقد رجال؛ روش‎شناسی

مراجع