مدلسازی مکانی مناطق بالقوه‌ی گردشگری با رویکرد ترکیبی (مطالعه موردی: شهر تبریز)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 خرداد 1401  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2022.70225.1031

نویسندگان

حسن احمدزاده ¹؛ مجید رشتبریان ارزیل²

¹استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

²دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می تواند در گردشگری به عنوان ابزاری برای تصمیم گیری برای برنامه ریزی گردشگری پایدار، ارزیابی تأثیر، مدیریت جریان بازدیدکنندگان و انتخاب سایت گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این مطالعه ادغام یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با یک فرایند مدلسازی ترکیبی سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره- سیستم های ارزیابی چندمعیاره (MCDA-MCE) برای ارزیابی اهمیت نسبی عوامل کالبدی و طبیعی برای تعیین مناطق مستعد گردشگری شهری در تبریز است. از این رو، تعداد هشت فاکتور موثر بر مکان یابی سایت های گردشگری از طریق نظرسنجی مبتنی بر پرسشنامه از متخصصان گردشگری و مدیریت زمین انتخاب شدند. پس از تعیین اهمیت هر کدام از عوامل توسط مدل فرآیند تحلیل شبکه (ANP)، از روشهای ارزیابی میانگین وزنی مرتب (OWA) و تقاطع بولی (Boolean)، به صورت ترکیبی با لایه های فازی (Fuzzy)، برای شناسایی مکان های بالقوه ی گردشگری استفاده شد. نتایج این مطالعه ارائه یک رویکرد متفاوت و مدل های قابل اعتمادی برای شناسایی مکان های مستعد گردشگری شهری بود که نشان داد عوامل کالبدی نظیر فاصله از پارکینگ، مراکز خرید، راه و فاصله از مراکز فرهنگی و تاریخی و به دنبال آن مراکز اقامتی و درمانی به ترتیب مهمترین عوامل برای مدلسازی مکانی سایت های گردشگری بودند.

کلیدواژه‌ها

گردشگری شهری؛ مدلسازی ترکیبی؛ سیستم های اطلاعات جغرافیایی؛ تبریز