تغلیظ دیه (تحلیل فقهی ـ حقوقی ماده 299 ق. م. ا.)

فقه و اصول

دوره 35، شماره 3 - شماره پیاپی 61، آبان 1382، صفحه 135-162   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2020.61180.0

نویسنده

حمید مسجد سرائی^*

سمنان

چکیده

مطابق نظر فقها و نیز ماده 299 قانون مجازات اسلامی هرگاه جنایت خواه خطا و خواه عمد در یکی از ماههای حرام (رجب، ذی القعده، ذی‌الحجه، محرم) و یا در حرم مکه واقع شود باید علاوه بر دیه کامل، ثلث دیه را هم به عنوان تغلیظ ادا کرد. بنابراین ارتکاب قتل در این ماهها موجب بیشتر شدن مبلغ دیه می‌شود. اما آیا قتل خطای محض نیز مشمول حکم تغلیظ دیه می‌شود؟ آیا حکم قتل در حرم مکه را می‌توان به حکم قتل در غیر حرم تسرّی داد؟ رویة قضایی در این زمینه چگونه است؟ بیان فلسفة تغلیظ دیه، مستندات فقهی و روایی این حکم و تحلیل ابعاد مختلف این موضوع از دیدگاه فقها و حقوق‌دانان اهمّ مباحثی است که در این مقاله بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

تغلیظ دیه؛ قانون مجازات؛ قتل خطای محض؛ رویه قضایی؛ دیه اعضا

مراجع