احکام فقهی کذب و خلاف واقع‌نمایی در فیلم و سینما

فقه و اصول

دوره 33، شماره 2، بهمن 1380، صفحه 101-114   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2020.60708.0

نویسنده

حسین ناصری^*

دانشگاه تهران

چکیده

امروزه هنر سینما و فیلمسازی به عنوان یکی از بنیانهای مهم فرهنگ‌ساز جامعه، کاربرد شگرفی یافته است. فقه شیعه که به حق مدعی پاسخگویی به همه نیازهای بشری است، باید در قبال سینما، موضعی شفاف، ژرف‌نگر و واقع‌بینانه اتخاذ کند.
از آنجا که حرمت کذب از مسلمات فقه و اخلاق است و از دیگر سو مشاهده می‌شود که هنر فیلمسازی ملازم کاربرد انواع کذب و خلاف واقع‌نمایی در جریان تولید فیلم است، نگارنده در این نوشتار تلاش می‌کند به گونه‌ای فشرده پاسخی برای پرسشهای زیر ارائه دهد:
1 ـ ماهیت کذب چیست؟
2 ـ قلمروهای تحقق کذب کجاست؟
3 ـ آیا در زبان سینما، کذب مصداق می‌یابد؟ و …
امید است این حرکت باعث شود فقه‌پژوهان گرامی در این عرصه نیز گامهای مبارکی بردارند.

کلیدواژه‌ها

صدق و کذب؛ سینما و فیلمسازی؛ دلالت کلامی؛ تئوری همبستگی؛ تئوری تعهد؛ نظام‎های ارتباطیِ جانشین؛ نشانه‎شناسی؛ کذب هزلی

مراجع