مدیریت ریسک اقلیمی (CRM) و ضرورت تدوین و اجرای برنامه های سازگاری ملی (NAPs)

آب و توسعه پایدار

مقاله 9، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 23، خرداد 1401، صفحه 85-94   

نوع مقاله: مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v9i1.2111.1095

نویسندگان

آذر زرین^{* 1}؛ عباسعلی داداشی رودباری²

¹دانشیار، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

²پژوهشگر پسادکتری اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

مدیریت ریسک اقلیمی (CRM) رویکردی سازمان یافته از ترکیب رخدادها، روندها، پیش‏بینی‏‏‌ها و پیش‏نگری‏‌های اقلیمی در تصمیم گیری‏‌های مرتبط با توسعه برای به حداکثررساندن منافع و به حداقل رساندن آسیب‏‌ها یا زیان‏های احتمالی است. تغییر اقلیم ماهیت مخاطرات را تغییر و پیرو آن عدم قطعیت رخداد مخاطرات را افزایش داده و در نتیجه شیوه‌‏های مرسوم مدیریت بحران را وادار به بازتعریف می‌نماید. تجربه تاریخی رخداد مخاطرات اقلیمی همانند آنچه امروزه در ایران به شکل سیل‏‌های ویرانگر و خشکسالی‌‏های مداوم شاهد آن هستیم ممکن است دیگر مبنای مناسبی برای مدیریت بحران نباشد. بنابراین اگر خواهان آن باشیم که توسعه بر مبنای سازگاری باشد، باید روندهای قابل مشاهده و پیش‏نگری‌‏های بلندمدت توسط مدل‌‏های اقلیمی را در نظر گرفت. شاخص جهانی ریسک اقلیمی (CRI) یکی از مواردی است که در این مقاله بررسی شد. نمره شاخص CRI ایران در سال 2019، 27 و رتبه جهانی CRI آن 18 بوده است که درکنار افزایش قابل توجه نسبت به میانگین بیست ساله (2019-2000) نشان دهنده ریسک اقلیمی زیاد ایران است. بر همین اساس برنامه‌های سازگاری ملی (NAPs) همانند برقراری نظام مدیریتی سازگار با تغییر اقلیم، برنامه مدیریت خشکسالی و بهبود بهره‌وری آب باید اساس برنامه‏ریزی‏های کلان کشور همچون برنامه‌‏های ملی آمایش سرزمین باشد.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ مدیریت ریسک اقلیمی (CRM)؛ شاخص ریسک اقلیمی (CRI)؛ ایران

مراجع

Bodman R. W., Rayner P. J. and Karoly D. J. 2013. Uncertainty in temperature projections reduced using carbon cycle and climate observations. Nature Climate Change, 3(8): 725-729.
Caldeira K., Bala G, and Cao L. 2013. The science of geoengineering. Annual Review of Earth and Planetary Sciences, 41: 231-256.
Eckstein D., Künzel V. and Schäfer L. 2021. Global Climate Risk Index 2021. Who Suffers Most from Extreme Weather Events, 2000-2019. Germanwatch e.V. Berlin, Germany.
Field C. B., Barros V. R., Mastrandrea M. D., Mach K. J., Abdrabo M. K., Adger N. and Yohe G. W. 2014. Summary for policymakers. In Climate change 2014: impacts, adaptation, and vulnerability. Part A: global and sectoral aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press. Cambridge, United Kingdom.
Hickmann T., Widerberg O., Lederer M. and Pattberg P. 2021. The United Nations Framework Convention on Climate Change Secretariat as an orchestrator in global climate policymaking. International Review of Administrative Sciences, 87(1): 21-38.
Higgins P. 2014. Climate change as a public and policy issue. Bulletin of the American Meteorological Society, 95(5): 780-782.
Hillson D. 2004. Effective opportunity management for projects: Exploiting positive risk. 1st Edition. CRC Press. Boca Raton, Florida, United States.
IPCC 2018. IPCC Chapter 3: Impacts of 1.5 C global warming on natural and human systems. In: Global Warming of 1.5 C. Special Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change.
James R., Otto F., Parker H., Boyd E., Cornforth R., Mitchell D. and Allen M. 2014. Characterizing loss and damage from climate change. Nature Climate Change, 4(11): 938-939.
Keller K., Helgeson C., and Srikrishnan V. 2021. Climate Risk Management. Annual Review of Earth and Planetary Sciences, 49: 95-116.
Lal R. 2008. Carbon sequestration, Philos. T. Royal Society B: Biological Sciences, 363: 815–830.
Leiserowitz A., Maibach C., Roser-Renouf J. and Hmielowski D. 2011. Politics & global warming: Democrats, Republicans, Independents, and the Tea Party. Yale Project on Climate Change Communication Rep. George Mason University Press. Fairfax County, Virginia, United States.
Lempert R. J. 2003. Shaping the next one hundred years: new methods for quantitative, long-term policy analysis. RAND Press. Santa Monica, United States. Mechler R., Calliari E., Bouwer L. M., Schinko T., Surminski S., Linnerooth-Bayer J., and Zommers Z. 2019. Science for loss and damage. Findings and propositions. In Loss and damage from climate change. Springer International Publishing. New York City, United States.
Moss R. H. 2011. Reducing doubt about uncertainty: Guidance for IPCC’s third assessment. Climatic change, 108(4): 641-658.
Oppenheimer M., Campos M., Warren R., Birkmann J., Luber G., O’Neill B., and Hsiang S. 2015. Emergent risks and key vulnerabilities. In Climate Change 2014 Impacts, Adaptation and Vulnerability: Part A: Global and Sectoral Aspects. Cambridge University Press. Cambridge, United Kingdom.
Rajabi E., Bazyar J., Delshad V., and Khankeh H. R. 2021. The evolution of disaster risk management: historical approach. Disaster medicine and public health preparedness, 1-5. doi:10.1017/dmp.2021.194
Serdeczny O. 2019. Non-economic loss and damage and the Warsaw international mechanism. In Loss and damage from climate change. Springer, Cham. New York City, United States.
Thomas C. 1994. Water in crisis: a guide to the world’s fresh water resources. Oxford University Press; Illustrated edition (August 26, 1993). Oxford, United Kingdom.
Trisos C. H., Amatulli G., Gurevitch J., Robock A., Xia L. and Zambri B. 2018. Potentially dangerous consequences for biodiversity of solar geoengineering implementation and termination. Nature Ecology & Evolution, 2(3): 475-482.
UNEP 2016. The Adaptation Finance Gap Report. Available at http://web.unep.org/adaptationgapreport/2016 (2 Nov 2021).
Vaughan N. E., and Lenton T. M. 2011. A review of climate geoengineering proposals. Climatic change, 109(3): 745-790.
Walker W. E., Haasnoot M. and Kwakkel J. H. 2013. Adapt or perish: A review of planning approaches for adaptation under deep uncertainty. Sustainability, 5(3): 955-979.
Wideman R. M. 1992. Project and program risk management: a guide to managing project risks and opportunities (Doctoral dissertation, Univerza v Mariboru, Ekonomsko-poslovna fakulteta). Project Management Institute Press. Newtown Square, Pennsylvania, United States.
Woodruff S. C. and Regan P. 2019. Quality of national adaptation plans and opportunities for improvement. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, 24(1): 53.