ارایه مدل مفهومی مدیریت تعارض کنشگران در فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی شهری با استفاده از نظریه داده‌بنیاد

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 دی 1402   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2022.72997.1073

نویسندگان

علی رضا شیری نژاد¹؛ سید مسلم سیدالحسینی^{* 2}؛ عبدالهادی دانشپور^{3، 4}؛ فاطمه محمدنیای قرائی¹

¹گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

²دانشیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

³دانشیارگروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

⁴گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

چکیده

حضور بازیگران در عرصه برنامه‌ریزی شهری وعدم توجه کافی برنامه‌ریزان در امر برنامه‌ریزی بهینه کاربری اراضی به صورت بالقوه منجر‌به ایجاد تعارض بین کنشگران و عدم تحقق برنامه‌های کاربری اراضی می‌شود. در واقع نظام برنامه‌ریزی و طرح‌های توسعه شهری در ایران در خصوص شناخت منافع کنشگران ، تعارضات منافع آن‌ها و جهت‌دهی و مدیریت منافع فوق در فرآیند تدوین برنامه‌ریزی کاربری اراضی واجد کاستی‌های اساسی می-باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارایه مدل مفهومی مدیریت تعارض کنشگران در فرآیند برنامه‌ریزی کاربری اراضی می باشد. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کیفی بوده و برای تحلیل داده‌ها از روش فراترکیب و روش بنیادی به صورت توام استفاده شده و کدگذاری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Nvivo صورت پذیرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات؛ مطالعه اسنادی و مصاحبه نیمه ساختارمند می‌باشد. مبتنی بر سوالات مطرح شده در فرایند مصاحبه، 467 ارجاع ارائه گردید. با بازبینی متعدد و ادغام کدها بر اساس تشابه در طی چندین مرحله تلخیص داده‌ها، 40 کد اولیه استخراج گردید. بر اساس نتایج تحقیق و مبتنی بر تحلیل متون و مبانی نظری و استفاده از روش فراترکیب، ابتدا مدل مفهومی اولیه تعارض منافع کنشگران شهری در فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی متشکل از 6 مولفه تعارض ارزشی، تعارض اقتصادی، تعارض رویه‌ای(برهم‌افزایی بین سازمانی )، تعارض منافع عمومی و خصوصی، مشارکت‌گریزی و تعارض سازمانی تدوین گردید. سپس مولفه های مذکور مبنای تدوین سوالات مصاحبه و کاربست روش داده بنیاد قرار گرفته و مولفه های مدل نهایی تعارض منافع کنشگران شهری مشتمل بر 6 مولفه مدل اولیه و 18 زیرمولفه مرتبط ارایه گردید.

کلیدواژه‌ها

مدیریت تعارض؛ کنشگران؛ کاربری اراضی شهری؛ داده بنیاد

مراجع