تحلیل سناریوهای تاب آوری شهری با تأکید بر بحران آب در شهر جیرفت

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1401

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2022.73225.1083

نویسندگان

فاطمه سالاری گنج آباد^{* 1}؛ اکبر حیدری تاشه کبود²؛ روح الله اسدی³

¹گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد

²استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد ، ایران

چکیده

شهر تاب آور، شهری است که بعد از وقوع فاجعه، توانایی حفظ تعادل و بازگشت به حالت اولیه از سرگیری فعّالیت ها را داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل سناریوهای تاب آوری شهری با تأکید بر بحران آب در شهر جیرفت تدوین شده است. روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی، بررسی‌های میدانی و نرم افزاری است و با تشکیل پنل نخبگان و تهیه پرسشنامه (طی دو مرحله)، تدوین و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار‌های آینده پژوهی میک مک و سناریوویزارد استفاده گردید، و با استفاده از روش دلفی 50 نفر از نخبگان علمی، 30 نفر از اساتید و دانشجویان دکتری و 20 نفر از مدیران اجرایی ادوار و کنونی، جهت تحلیل‌های مرتبط با موضوع انتخاب شدند. سطح اعتبار و پایایی متغیرها در ماتریس سیستم تاب آوری بحران آب شهر جیرفت، در سطح بسیار مطلوبی می‌باشد و در آن میزان پرشدگی به دست آمده برای متغیرها با دوبار تکرار چرخش داده‌ای (پایایی بالا)، 96.67% را نمایش می‌دهد که این نمایانگر ضریب بالای تأثیرگذاری و بار عاملی بالا در متغیرها و عوامل برگزیده شده، برهم است. به این ترتیب چهار سناریو اصلی شامل، سناریو مطلوب، سناریو مناسب، سناریو نامناسب و سناریو فاجعه در تاب آوری شهری با تأکید بر بحران آب شهر جیرفت شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

تاب آوری شهری؛ شهر جیرفت؛ بحران آب؛ پایداری شهری؛ سناریو