برازش برخی از مدل‌های غیر خطی به منظور پیش بینی کینتیک تخمیر شکمبه‌ای در علوفه های مختلف

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 تیر 1401  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.2022.70783.1028

نویسندگان

خلیل زابلی ؛ سعید مرادی

گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

این آزمایش به‌منظور مقایسه دقت برخی از مدل‌های غیرخطی در پیش‌بینی کینتیک تولید گاز در تعدادی از خوراک‌های علوفه‌ای انجام شد. ابتدا، آزمون تولید گاز 144 ساعته با استفاده از علوفه‌های یونجه (چین اول، چین دوم و چین سوم)، علوفه اسپرس، کاه گندم، کاه جو و سیلاژ ذرت انجام شد. سپس، حجم گاز تولید شده در زمان‌های مختلف انکوباسیون با استفاده از مدل‌های اکسپونانشیال (EXP)، گومپرتز (GOM)، ریچارد (RCH) و فرانس (FRC) برازش شدند. نکویی برازش مدل‌ها با استفاده از آماره‌های میانگین مربعات خطا (MSE)، ضریب تعیین (R2)، انحراف مطلق میانگین باقیمانده (RMAD) و میانگین درصد خطا (MPE) تعیین شد. از آزمون تست اجرا (run test)، فاکتور صحت (AF)، معیار اطلاعات آکائیک (AIC) و معیار اطلاعات بیزی (BIC) به‌منظور بررسی دقت مدل‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد پتانسیل تولید گاز (A) پیش‌بینی شده توسط مدل FRC (68/104 میلی‌لیتر به‌ازای 200 میلی‌گرم ماده خشک) تفاوت معنی‌داری با مدل EXP (18/100 میلی‌لیتر به‌ازای 200 میلی‌گرم ماده خشک) داشت (05/0p<). مدل EXP دارای بیشترین مقدار MSE (11/15) و کمترین مقدار R2 (984/0) بود (05/0P<). مقدار RMAD در مدل EXP بیشترین (88/2) و در مدل FRC کمترین (85/0) مقدار بود (05/0P<). مقدار MPE در مدل‌های FRC و RCH (به ترتیب 32/0 و 48/0) در مقایسه با سایر مدل‌ها به عدد صفر نزدیک‌تر بود. آزمون تست اجرا در مدل‌های EXP و GOM معنی‌دار شد (05/0p<) که نشان-دهنده دقت کمتر این مدل‌ها بود. به‌طور کلی، مدل EXP کینتیک تخمیر شکمبه‌ای خوراک‌های علوفه‌ای را با دقت کمتری پیش‌بینی کرد و بیشترین دقت را نیز مدل FRC داشت.

کلیدواژه‌ها

آزمون تولید گاز؛ علوفه؛ مدل‌های غیرخطی؛ نکویی‌برازش