بررسی حداکثر دبی مقادیر رواناب حوضه هیدروژئومورفیک شیراز با استفاده از مدل توزیع گمبل

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 مرداد 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2022.77273.1245

نویسندگان

شهرام روستایی^{* 1}؛ حسن افتخار²؛ فریبا کرمی¹؛ سعید نگهبان³

¹استاد دانشگاه تبریز

²یزد

³استادیار، بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز

چکیده

امروزه با استفاده از روش‌های زیادی که برای تخمین دبی حداکثر سیلاب اعم از روش‌های تحلیل فراوانی و مطالعه خطر سازه‌های آبی مبتنی بر تحلیل فراوانی سیل، که موجود می‌باشد،می‌توان نسبت به مشاهدات و توزیع آماری منتخبی که موجب برخی خطاها می‌شود. می‌توانیم بارش‌های سنگین را که عامل اصلی رواناب‌ها هستند را با داده‌های بارش نسبت به داده‌های جریان دارای طول دوره آماری بیشتری هستند، را بررسی نمود و تحلیل کرد. ازاین‌رو در این تحقیق از آمار درازمدت بارش در ایستگاه باران‌سنجی حوضه ژئومورفیک شیراز در یک دورۀ 50 ساله و آمار دبی حداکثر روزانه در یک دورۀ 44 ساله استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا اقدام به استخراج ماکزیمم یا بیشترین مقدار مقادیر دبی ثبت شده در هر سال نمودیم و سپس مجدداً اقدام به گرفتن ماکزیمم از مقادیر ماکزیمم به‌دست‌آمده قبلی در بین داده‌های متعدد دبی کردیم. در این مرحله مقادیر دبی حداکثر دقیقاً با توجه به سال، ماه، روز و مقدار دبی مشخص شد. در مرحله بعد با استفاده از مقدار گشتاور اول توزیع حد آستانه نوع اول گمبل که این مقدار برابر با ثابت اویلر – ماسکرونی که این تابع احتمال برابر است با 0.577215664902 که از محاسبه انتگرال جز به جز از ساختار ریمان به‌دست‌آمده است.

کلیدواژه‌ها

سیل؛ دبی حداکثر؛ توزیع گمبل؛ حوضه شیراز

مراجع