ارزیابی میزان خسارت تریپس پیاز Thrips tabaci L. (Thysanoptera: Thripidae) روی شش رقم لوبیاقرمز در شرایط مزرعه

پژوهش‌های حبوبات ایران

دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، خرداد 1401، صفحه 87-98   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v13i1.2109-1011

نویسنده

صدیقه اشتری^*

بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

چکیده

لوبیا با نام علمی Phaseolus vulgaris یکی از مهم‌ترین حبوبات می­باشد که در اغلب کشورهای جهان کشت می‌شود. این محصول توسط آفات مختلف از جمله تریپس پیاز مورد حمله قرار می‌­گیرد. این تحقیق در طی دو سال 1398 و 1399 درشرایط مزرعه با کاشت ارقام درخشان، یاقوت، دادفر، افق، گلی و اختر در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو آزمایش همراه با سم­پاشی و بدون سم­پاشی در مزرعه­ای واقع در منطقه قاسم‌آباد اراک انجام شد. آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت آفت (به تفکیک پوره و بالغ) از زمان شروع آلودگی تا پایان آن به‌صورت هفتگی صورت گرفت. داده‌­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS آنالیز و میانگین­‌ها از طریق آزمون توکی به‌صورت تجزیه مرکب مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج دوساله حاصل از این تحقیق نشان داد که ارقام یاقوت و دادفر به ترتیب با 3/2775 و 3/2735 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. از طرفی رقم گلی در مقایسه با بقیه ارقام علایم آلودگی پایین‌تر و درصد کاهش عملکرد کمتری داشت، ولی عملکرد آن (2110 کیلوگرم در هکتار) از سایر ارقام به‌غیر از اختر کمتر بود. بیشترین جمعیت تریپس در مراحل مختلف پوره و بالغ در دو رقم اختر (01/7 و 15/2 عدد) و درخشان ( 93/5 و 65/1 عدد) مشاهده شد. از این رو، رقم یاقوت به‌دلیل عملکرد بالاتر و خسارت کمتر تریپس و در درجه بعدی رقم گلی جهت کشت در منطقه اولویت دارد.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی خسارت؛ تحمل؛ تریپس پیاز؛ تغییرات جمعیت؛ لوبیاقرمز

مراجع

1. Ahmadi, k., Ebadzadeh, H., Hoseinpoor, R., Hatami, F., Abdeshah, H., Kazemian, A., and Rafiei, M. 2018. Agricultural Statistics. The First Volume of Agriculture. Ministry of Agriculture Jihad. Office of Statistics and Information Technology. 87 p.
2. Ashtari, S. 2021.The loss assessment of onion thrips (Thrips tabaci) on five cultivars and one genotype of chiti bean. Iranian Journal of Pulses Research 22067/ijpr.v12i1.84584. (verified 22 May 2021).
3. Alabi, O.Y., Odebiyi, J.A., and Tamo, M. 2004. Effect of host plant resistance in some cowpea (Vigna unguiculata ) cultivars on growth and developmental parameters of the flower bud thrips, Megalurothrips sjostedti (Trybom). Crop Protection 23: 83-88.
4. Alavi, J. Thrips fauna in Bojnourd. M.Sc. Thesis. Ahvaz University, 132p. (In Persian with English Summary).
5. Bagheri, A., Mahmudi, A.A., and Ghezeli, F. 2001. Common Beans. Research for Crop Improvement. Jihad-e-daneshgahi of Mashhad. 556 p. (In Persian with English Summary).
6. Cardona, C., Feri, A., Bueno, J.M., Diaz, J., Gu, H., and Dorn, S. 2002. Resistance to Thrips palmi (Thysanoptera: Thripidae) in beans. Journal of Economic Entomology 95(5): 1066-1073.
7. Diaz-Montano, J., Fuchs, M., Nault, B.A., Fail, J., and Shelton, A.M. 2011. Onion thrips (Thysanoptera: Thripidae): A global pest of increasing concern in onion. Journal of Economic Entomology 104: 1-
8. Duff, J., Healey, M., and Senior, L. 2015.Thrips incidence in green beans and the degree of damage caused. Acta Horticulture 1105: 19-26.
9. Fail, J., and Penzes, B. 2001. Developing methods for testing the resistance of white cabbage against Thrips tabaci . Proceedings of the International Symposium on Thysanoptera 1118p.
10. Fathi, S.A.A. 2014. Screening of the susceptibility of newly released genotypes of potato to thrips infestation under field conditions in northwest Iran. Crop Protection 62: 79-85.
11. Fathi, S.A.A. 2017. Biodiversity of natural enemies of the onion thrips, Thrips tabaci on two green bean cultivars in Ardabil region. 1^st International and 5^st National Conference on Organic Conventional Agriculture. 1-5 p.
12. Hazir, A., and Rifat, M. 2011. Population fluctuation of thrips species in nectarine orchards and damage level in east Mediterranean region of Turkey. Journal Entomology Research Society 14(1): 41- 52.
13. Kalafchi, M., Ebadi, R., and Mobli, M. 2002. Study of population density and damage of onion thrips Thrips tabaci on onion populations in Isfahan. Proceedings of the 15^th Iranian Plant Protection Congress. Kermanshah, Iran. pp 68-69 (In Persian with English Summary).
14. Karimi, A., Yarahmadi, F., and Mohseni Amin, A. 2019. Effects of bean plant density and its different cultivars on population of two spotted spider mite, Tetranychus urticae and onion thrips, Thrips tabaci in field conditions. Plant Pest Research 9(2): 39-48.
15. Khanjani, M. 2004. Pests of Crop Plants of Iran. Bu Ali Sina University Press. 718 p. (In Persian with English Summary).
16. Lima, P.F., Colombo, C.A., Chiorato, A.F., Yamaguchi, L.F., Kato, M.J., and Carbonell, S.A. 2014. Occurrence of isoflavonoids in Brazilian common bean germplasm Phaseolus vulgaris Journal of Agricultural and Food Chemistry 62: 9699-9704.
17. Mohiseni, A., and Kushki, M.H. 2016. The effect of planting pattern and plant density on the density and intensity of pest damage Tetranychus urticae koch on two red commom bean cultivars. Final Report Agriculture and Natural Resources Research and Education Center Boroujerd, Lorestan Campus. (In Persian with English Summary).
18. Moundm, L.A., and Marullo, R. 1996. The Thrips of central and south America: An introduction (Insecta: Thysanoptera). Memoirs on Entomology International 6: 487.
19. Roozbahani, M., Shakarami, J., Mohiseni, A.A., Kooshki, M.J., and Jafari, S.H. 2016.Investigation of resistance of ten red bean genotype to onion thrips in field conditions. Plant Pests Researches 6(3): 1-10. (In Persian with English Summary).
20. Rui, S., Hua, W., Rui, G., Qin, L., Lei, P., Jianan, L., Zhihui, H., and Chanyou, C. 2016. The diversity of four anti-nutritional factors in common b Horticultural Plant Journal 2(2): 97-104.
21. Saeidi, Z. 2011. Investigation of resistance of selected genotype from local Chit bean masses of Chaharmahal and Bakhtiari Province to two spotted spider mites. Research Project Final Report. 36 p. (In Persian with English Summary).
22. Saeidi, Z., and Rezvani, A. 2002.Investigation of bean thrips and economic importance of dominant species on local cultivars. Agricultural Documentation Center 11: 49-78. (In Persian with English Summary).
23. Sedaratian, A., Fathipour, Y., Talebi, A.A., and Farahani, S. 2010. Population density and spatial distribution pattern of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) on different soybean varieties. Journal of Agricultural Science and Technology 12: 275-288. (In Persian with English Summary).
24. Shiberu, T., Mahammed, A. 2014. The importance and management option of onion thrips, Thrips tabaci (L.) (Thysanoptera: Thripidae) in Ethiopia: A r Journal Horticulture 1: 107. doi:10.4172/horticulture.1000107.
25. Shoeibi, M., Shayanmehr, M., and Modarres Najafabadi, S.S. 2016. Identification and introduction of thysanoptera of bean fields in Markazi province. Journal of Plant Protection 30(1): 163-151. (In Persian with English Summary).
26. Trdan, S., Mileroj, L., Zezlina, I., Raspudic, E., Andjus, L., Vidrih, M., Bergant, K., Valic, N., and Zenidarcic, D. 2005. Feeding damage by onion thrips, Thrips tabaci Lindeman (Thysanoptera: Thripidae), on early white cabbage grown under insecticide-free conditions. African Entomology 13 (1): 85-95.
27. Yadav, M., Prasad, R., Kumar, C.H., Kumar, P., and Kumar, U. 2018. A review on onion thrips and their management of bulb crops. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry SP1: 891-896.
28. Yousefi, M., and Abbasifar, A.R. 2009. Evaluation of resistance to Thrips (Thrips tabaci Lindeman) in improved Sefid-e-Khomein genotype and some other Iranian onion cultivars. Seed and Plant Improvement Journal 25(4): 605-621. (In Persian with English Summary).
29. Van Rijin, P.C., Mollema, J.C., and Stenhuis-Borers, G.M. 1995. Comparative life history studies of Frankliniella occidentalis and Thrips tabaci on cucumber. Bulletin of Entomological Research 85:285-297.