بررسی پیامدهای عملکرد دولت نهم و دهم در زمینه سیاست گذاری توسعه اقتصادی در ایران؛ مطالعه موردی استان خوزستان

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 6، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22، مرداد 1400، صفحه 107-130   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2021.67120.0

نویسندگان

احمد ساعی¹؛ سیدعبدالرحیم احمدی²؛ مسعود مطلبی³؛ رضا کاویانی⁴

¹دانشیار علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشجوی دکتری علوم سیاسی/سیاست گذاری عمومی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران. ایران

³عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گلستان. تهران . ایران

⁴استادیار علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران

چکیده

شرایط نسبتاً خوب و مناسب ژئواکونومیک، منابع فراوان نفت و گاز و مزیت‌های نسبی بالفعل و بالقوه فراوان استان خوزستان، ایجاب می‌کند این استان به یکی از توسعه‌یافته‌ترین مناطق کشور تبدیل شود، اما این مهم تاکنون محقق نشده است. تحقیق پیش رو سعی دارد موضوع را واکاوی نماید. اگرچه مؤلفه‌ها و عوامل مختلفی می‌توانند در توسعه‌نیافتگی این منطقه، دخیل و تأثیرگذار باشند، اما فرضیه مقاله، سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های نادرست نخبگان و استمرار ساخت دولت رانتیر از علل مهم توسعه‌نیافتگی استان برشمرده و بر آن تأکید می‌کند. هدف این پژوهش، تحلیل، تبیین و واکاوی پیامدهای سیاست‌گذاری توسعه اقتصادی دولت نهم و دهم در استان خوزستان است. سیاست‌های اقتصادی دولت مشارالیه به دلایلی چون عدم توجه به الزامات عقلانیت عملی و اقتصادی و توجه بیش‌ازاندازه به الزامات عقلانیت سیاسی، متفاوت ازآنچه وعده داده شد و انتظار می‌رفت، عملیاتی شده است. یافته‌های تحقیق، نشان می‌دهد براثر سیاست‌گذاری دولت یادشده، بیش از پنجاه‌درصد از مراکز و واحدهای مهم صنعتی و تولیدی استان خوزستان دچار چالش‌های جدی و اساسی مانند؛ رکود، تعطیلی و یا توقف اجباری درروند تولید گردیدند. چالش‌های مذکور، موجب تنزل شاخص‌های توسعه و به دنبال آن، باعث بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و تضییع سرمایه‌ها و حقوق بین نسلی شدند. روش تحقیق، ترکیبی از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده به روش کتابخانه‌ای و پیمایشی از نوع ارائه پرسشنامه و مصاحبه حضوری است.

کلیدواژه‌ها

دولت رانتیر؛ سیاست‌گذاری؛ سیاست‌های توزیعی؛ تحریم‌ها؛ توسعه اقتصادی؛ استان خوزستان

مراجع

1. Allison, G.T. (1971). Essence of Decision. Boston: Brown.
2. Alvani, S.M., & Sharifzade, F. (2015). Public Policy Making Process. Tehran: Allameh Tabatabai University Press.[In  Persian].
3. H. (1986). Organization Behvaior.Mc Graw-Hill.
4. Castells, E. (2001). The Age of Information. (Ahmad Alinghian & Afshin Khakbaz, Trans.). Tehran: New Plan Publications.[In Persian].
5. Danesh Fard, K. (2016). Public Policy Making Process. Tehran: Saffar Publications. [In Persian].
6. Doerty, J., & Faltzgraf, R. (1993). Conflicting Theories in International Relations, Tehran: Qomes Publications. [In Persian].
7. Dunn, w. (1994). Public Policy Analysis. Prentice Hall.
8. Environment Organization (2016). Report, extraction date 16/5/1398. [In Persian].
9. Gharib, H. (2011). A Study of the Functions of Reason in Public Policy of the Islamic Republic of Iran. Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. [In Persian]. Gholipour, R., & Gholampour Ahangar, E. (2010). The Public Policy Process in Iran. Tehran: Research Center of the Islamic Consultative Assembly. [In Persian].
10. Hazem B., & Giacomo, L. (1986). The Arab State. New York: Croom Helm
11. Koontz, H., & Weihrich, H. (2005). Mangement: AGlobal Perspective. New York: McGraw-Hill.
12. Lindbloem, C.E. (1984). Policy Making Process. P.:Prentice-Hall.
13. Mahdavi, H. (1970). The Patterns & Problems of Economic Development in Rentier States: The Case of Iran in the Economic History of Middle East. Oxford: Oxford press.
14. Richards, M., & Geenlaw, P. (1982). Management-Decision and Behvaior.
15. Seifzadeh, H. (2009). Modernity and New Theories in Political Science. Tehran: Mizan Publishing.[In Persian].
16. Tamri, Gh. (2018). Analysis of the causes of Iran's failure in the success of gas exports. Quarterly Journal of International Relations Research, 8(4), 196-172. [In Persian].