تأثیر محلول‌پاشی زمستانه اوره بر تغییرات پلی‌آمین‌های برگ، گره، عملکرد و خصوصیات زایشی درختان نارنگی ’کینو‘

علوم باغبانی

مقاله 13، دوره 37، شماره 2 - شماره پیاپی 58، مرداد 1402، صفحه 467-479   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2022.77067.1176

نویسندگان

فاطمه کرم نژاد¹؛ نوراله معلمی^{* 2}؛ اسماعیل خالقی¹

¹گروه علوم باغبانی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه شهید چمران اهواز

²گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

با توجه به نقش پلی‌آمین‌ها در تشکیل گل و تولید میوه، این تحقیق در سال 95-1394 به منظور بررسی تاثیر اوره بر میزان پلی‌‌آمین‌های آزاد و تولید گل و میزان محصول در درختان 17 ساله نارنگی رقم ’کینو‘ انجام شد. تیمارها شامل سه غلظت اوره (صفر، 75/0 و 5/1 درصد) و سه زمان محلول‌پاشی (1 دی ماه، 15 دی ماه و 30 دی ماه) با سه تکرار قبل از گل‌انگیزی بر روی درختان اعمال شد. پلی‌آمین‌ها در دو اندام برگ و گره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این آزمایش از برگ و گره در، 1، 3 و 5 هفته بعد از محلول‌پاشی، نمونه‌برداری و مقدار پلی‌آمین‌های پوتریسین، اسپرمیدین، اسپرمین و نیتروژن اندازه گیری شد. بیشترین مقدار پلی‌آمین‌ها و نیتروژن در برگ‌ها و گره‌ها بعد از محلول‌پاشی 30 دی ماه با غلظت اوره 5/1 درصد به دست آمد. ولی بتدریج با گذشت زمان بعد از محلول‌پاشی مقدار پلی‌آمین‌ها و نیتروژن در برگ و گره کاهش یافت. غلظت پلی‌آمین‌ها در برگ و گره بسته به غلظت اوره و زمان محلول‌پاشی، متفاوت بود. نتایج این تحقیق نشان داد که اسپرمین پلی‌آمین غالب در برگ‌ها و گره‌ها (به‌ترتیب 01/ 44 و 41/34 نانو مول بر گرم بافت تر) بود. همچنین نتایج نشان داد که محلول‌پاشی اوره در زمستان باعث افزایش تعداد گل و عملکرد محصول نارنگی کینو گردید. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان محلول‌پاشی اوره در دی‌ماه، با غلظت 5/1 درصد را به منظور افزایش عملکرد نارنگی رقم ’کینو‘ توصیه کرد.

کلیدواژه‌ها

اسپرمیدین؛ اسپرمین؛ پوتریسین؛ نیتروژن

مراجع

1. Akbari Chermahini, S, Moallemi, N., & Zargar, A.S. (2010). Effect of winter foliar application of urea on some quantitative and qualitative characters of flower and fruit set of orange cv ‘Valencia’. The Society for Advancement of Horticulture, 12(1), 59-61.
2. Albrigo, L. (1999). Effects of foliar applications of urea or nutriphite on flowering and yields of Valencia orange trees. In Proceedings of the Florida State Horticultural Society(Vol. 112, pp. 1-4).
3. Alburquerque, N., Egea, J., Burgos, L., MartÍnez‐Romero, D., Valero, D., & Serrano, M. (2006). The influence of polyamines on apricot ovary development and fruit set. Annals of Applied Biology, 149(1), 27-33. https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.2006.00067.x
4. Alcázar, R., Altabella, T., Marco, F., Bortolotti, C., Reymond, M., Koncz, C., & Tiburcio, A.F. (2010). Polyamines: molecules with regulatory functions in plant abiotic stress tolerance. Planta, 231, 1237-1249.
5. Antognoni, F., Fornalè, S., Grimmer, C., Komor, E., & Bagni, N. (1998). Long-distance translocation of polyamines in phloem and xylem of Ricinus communis plants. Planta, 204, 520-527.
6. Arias, M., Carbonell, J., & Agustí, M. (2005). Endogenous free polyamines and their role in fruit set of low and high parthenocarpic ability citrus cultivars. Journal of Plant Physiology, 162(8), 845-853. https://doi.org/10.1016/j.jplph.2005.01.011
7. Aziz, A. (2003). Spermidine and related‐metabolic inhibitors modulate sugar and amino acid levels in Vitis vinifera: possible relationships with initial fruitlet abscission. Journal of Experimental Botany, 54(381), 355-363. https://doi.org/10.1093/jxb/erg029
8. Benhamou, L., El-Otmani, M., Goumari, M., Talhi, M., Charif, L., Srairi, I., & Lovatt, C.J. (2004, February). The potential use of GA 3 and urea to manipulate flowering and reduce alternate-bearing pattern of the ‘Nour’Clementine mandarin. In  Intl. Soc. Citriculture(Vol. 2, pp. 479-483).
9. El-Otmani, M., Goumari, M., Srairi, I., Lbrek, A., Charif, L., & Lovatt, C.J. (2004). Heavy fruit load and late harvest inhibit flowering of the ‘Nour’Clementine mandarin. In Proceedings of the International Society of Citriculture(Vol. 2, pp. 525-527).
10. El-Yazal, M.A.S., & Rady, M.M. (2012). Changes in nitrogen and polyamines during breaking bud dormancy in “Anna” apple trees with foliar application of some compounds. Scientia Horticulturae, 136, 75-80. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2012.01.001
11. Freie, R.L., & Young Jr, H.V. (1992). Florida agricultural statistics: citrus summary 1990-1991. Florida Agricultural Statistics Service, Orlando, FL.
12. Iglesias, D.J., Cercós, M., Colmenero-Flores, J.M., Naranjo, M.A., Ríos, G., Carrera, E., & Talon, M. (2007). Physiology of citrus fruiting, Brazilian Journal of Plant Physiology, 19(4), 333-362.
13. Karamnezhad, F., Moallemi, N., & Khaleghi, E. (2018). Effect of different levels of urea and different times of foliar application on biochemical characteristics in the Kinnow Mandarin trees, Iranian Journal of Horticultural Science and Technology, 19(3). (In Persian)
14. Khan, A.S., Malik, A.U., Pervez, M.A., Saleem, B.A., Rajwana, I.A., Shaheen, T., & Anwar, R. (2009). Foliar application of low-biuret urea and fruit canopy position in the tree influence the leaf nitrogen status and physico-chemical characteristics of Kinnow mandarin (Citrus reticulata Blanco). Pakistan Journal Botany,41(1), 73-85.
15. Khezri, M., Talaie, A., Javanshah, A., & Hadavi, F. (2010). Effect of exogenous application of free polyamines on physiological disorders and yield of ‘Kaleh-Ghoochi’pistachio shoots (Pistacia vera). Scientia Horticulturae, 125(3), 270-276. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2010.03.014
16. Könrgshofer, H. (1989). Seasonal changes in polyamine content in different parts of juvenile spruce trees [Picea abies (L.) Karst.]. Journal of Plant Physiology, 134(6), 736-740.
17. Kytöviita, M.M., & Sarjala, T. (1997). Effects of defoliation and symbiosis on polyamine levels in pine and birch, Mycorrhiza, 7(2), 107-111. https://doi.org/10.1016/S0176-1617(89)80036-7
18. Lovatt, C.J., Zheng, Y., & Hake, K.D. (1988). Demonstration of a change in nitrogen metabolism influencing flower initiation in Citrus. Israel Journal of Botany, 37(2-4), 181-188.
19. Moore, G.A. (2001). Oranges and lemons: clues to the taxonomy of Citrus from molecular markers. TRENDS in Genetics, 17(9), 536-540. https://doi.org/10.1016/S0168-9525(01)02442-8
20. Pritsa, T.S., & Voyiatzis, D.G. (2004). Seasonal changes in polyamine content of vegetative and reproductive olive organs in relation to floral initiation, anthesis, and fruit development. Australian Journal of Agricultural Research, 55(10), 1039-1046.  https://doi.org/10.1071/AR04056
21. Pritsa, T.S., & Voyiatzis, D.G. (2005). Correlation of ovary and leaf spermidine and spermine content with the alternate bearing habit of olive. Journal of Plant Physiology, 162(11), 1284-1291. https://doi.org/10.1016/j.jplph.2005.01.017
22. Rabe, E., & Walt, H.P. (1993). Effects of pre-blossom low-biuret urea sprays on yield improvement in specific citrus cultivars. Citrus Journal, 3, 26-28.
23. Rao, G.N. (2007). Statistics for agricultural sciences. BS Publications.
24. Roussos, P.A., Pontikis, C.A., & Zoti, M.A. (2004). The role of free polyamines in the alternate-bearing of pistachio (Pistacia vera Pontikis). Trees, 18, 61-69.
25. Sharma, R.K., & Awasthl, R.P. (1990). Effect of growth regulators on crop regulation of kinnow (Citrus nobilis X Citrus deliciosa). Indian Journal of Horticulture, 47(2), 162-166.
26. Smith, T.A. (1985). Polyamines. Annual Review of Plant Physiology, 36(1), 117-143.
27. Sood, S., & Nagar, P.K. (2003). The effect of polyamines on leaf senescence in two diverse rose species. Plant Growth Regulation, 39, 155-160.
28. Valiente, J.I., & Albrigo, L.G. (2004). Flower bud induction of sweet orange trees [Citrus sinensis (L.) Osbeck]: effect of low temperatures, crop load, and bud age. Journal of the American Society for Horticultural Science, 129(2), 158-164. https://doi.org/10.21273/JASHS.129.2.0158
29. Walling, P.J. (1989). U.S. Patent No. 4,802,008. Washington, DC: U.S. Patent and Trademark Office.
30. Walter, H.J.P., & Geuns, J.M. (1987). High speed HPLC analysis of polyamines in plant tissues. Plant Physiology, 83(2), 232-234. https://doi.org/10.1104/pp.83.2.232