نظریۀ گزینش هستی‌شناسانه:چهارچوبی برای آینده‌پژوهی پدیده‌های بین‌المللی

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 13، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، فروردین 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2022.68304.1016

نویسندگان

غلامرضا کحلکی¹؛ عبدالرضا بای^{* 2}؛ علی محمدزاده³

¹دانشجوی دکتری روابط بین الملل، گروه حقوق و علوم سیاسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

²استادیار علوم سیاسی و روابط بین الملل، گروه حقوق و علوم سیاسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران(نویسنده مسئول)

³محمدزاده، علی، استادیار علوم سیاسی و روابط بین الملل، گروه حقوق و علوم سیاسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

چکیده

سازمان جامعه‌بین‌المللی با رویکرد سیستمی به آن، متشکل از ذیل سیستم‌هایی است که تحلیل و آینده‌پژوهی کنش‌های آن‌ها از اهمیت بسیاری نزد متخصصان حوزه روابط‌بین‌الملل برخوردار است. رویکرد سیستمی برای تحلیل پدیده‌های عرصه‌بین‌الملل، مبتنی بر درک کلیت آن‌ها است. بر این اساس، درک منابع یا آن‌گونه که نوشتار پیش رو به آن اشاره می‌کند، ژن‌های سازنده سیستم‌های عضو سازمان جامعه‌بین‌الملل، برای فهم «ادراک»ها و «به‌گزینش»های آنان ضروری است. تلاش شد تا نظریه‌ای جدید برای تحلیل پدیده‌های عرصه‌بین‌الملل ارائه شود و به سیستم با رویکردی جامع نگریسته شده و عناصر مادی و معنایی آن در ارائه نظریه‌ای با عنوان «گزینش هستی‌شناسانه» مدنظر قرار گیرد. در ارائه این دستگاه نظری، به‌تمامی عناصر تحلیلی که می‌بایست برای ارائه دستگاهی نظری نسبت به آن‌ها اهتمام داشت، توجه شد؛ درواقع، مفاهیم انسان‌شناسی، هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی ونیز سطوح تحلیل در ارائه دیدگاه سیستمی مذکور، مدنظر قرار گرفت. علاوه بر این، به «غایت» که حاصل برسازی مادی‌گرایانه و یا معنا‌گرایانه هویت‌ها، ایدئولوژی‌ها و اهداف سیستم‌ها است، توجه شد. در نوشتار پیش رو همچنین به چگونگی انحراف از غایت که بر درک، تحلیل و آینده‌پژوهی کنش‌های سیستم‌ها مؤثر بوده و نیز، فرآیندهای معنایی دگرگرایانه، توجه شده است. بر این باور است که با درک ادراک‌ها و به‌گزینش‌های غایت‌گرایانه سیستم‌ها، قادر خواهیم بود که نسبت به تحلیل و آینده‌پژوهی کنش‌های آن‌ها اقدام کنیم؛ بدیهی است که دستگاه نظری ارائه‌شده می‌بایست برای تحلیل پدیده‌های گوناگون مورداستفاده قرار گیرد که اهتمام نگارنده در آینده معطوف به این مهم خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

رویکرد سیستمی؛ تحلیل و آینده پژوهی کنش های عرصه بین الملل؛ گزینش هستی شناسانه؛ منابع(ژن های سیستم)

مراجع