بررسی زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم ساز در زبان فارسی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 1، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 30، خرداد 1402، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2022.76535.1101

نویسندگان

سعید اکبری¹؛ نازنین امیر ارجمندی^{* 2}؛ مرجان طاهری اسکویی³؛ مهناز کربلایی صادق⁴

¹دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان

²استادیار گروه زبان شناسی- دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تاکستان

³استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی ، ،واحد تاکستان

⁴استادیار گروه زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم ساز در زبان فارسی با تکیه بر چارچوب نظری زایایی پلاگ(2003) می‌پردازد. بدین منظور نگارندگان از پیکره‌ای برگرفته از پایگاه دادگان زبان فارسی، 3907اسم مشتق استخراج نمودند. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده‌ها بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای است.نگارندگان پس از بررسی و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از پیکره پژوهش، اینگونه نتیجه گرفتند که روش کمی سنجش زایایی فرایندهای واژه‌سازی که پلاگ(2003) معرفی نموده، شمارش بروندادهای یک فرایند واژه‌سازی است. همچنین، روش‌های مختلف سنجش میزان زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم‌ساز، نتایج متفاوتی را از میزان زایایی این پسوندها ارائه می‌دهد. تحلیل داده‌های استخراج شده از پیکره پژوهش نشان می‌دهد که در میان پسوندهای اشتقاقی اسم‌ساز در زبان فارسی پسوند اسم ساز(-ی) بیشترین زایایی را دارد و پسوندهای اسم ساز (-ان، -ئینه، -یژه، -ون، -اورنجن، -رنجن، -شِن ، -گاله) از کمترین میزان زایایی برخوردارند.

کلید واژه‌ها : اسم‌سازی، زایایی، پسوند اشتقاقی، اسم مشتق، واژه تک بسامدی.

کلیدواژه‌ها

اسم‌سازی؛ زایایی؛ پسوند اشتقاقی؛ اسم مشتق؛ واژه تک بسامدی

مراجع