ارزیابی و اندازه‌گیری میزان رادیواکتیویته آب‌های شرب استان هرمزگان

آب و توسعه پایدار

مقاله 12، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 24، شهریور 1401، صفحه 109-114   

نوع مقاله: مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v9i2.2201.1114

نویسندگان

حسن رنجبر^{* 1}؛ رضا باقری²؛ نفیسه سالک³؛ سارا وثوقی²

¹دانشیار پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، تهران، ایران

²استادیار پژوهشکده کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، تهران، ایران

³استادیار پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، تهران، ایران

چکیده

بررسی و نظارت بر آلودگی آب آشامیدنی پارامتر مهمی برای دستیابی به سطح بهینه بهداشت عمومی و محیط به شمار می‌رود و لازم است از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. یکی از جنبه‌‌‌‌‌های بسیار مهم، بررسی رادیواکتیوته آب می‌‌‌‌‌باشد که با اندازه‌‌‌‌‌گیری میزان پرتوزایی آلفا و بتای کل آب انجام می‌‌‌‌‌شود. هدف از این تحقیق، تعیین کیفیت آب از منظر مواد پرتوزا در سطح میزان آلفا و بتای کل آب در منابع آب استان هرمزگان است. بدین منظور غربالگری 30 نمونه از منابع مختلف آب استان هرمزگان با روش سنتیلاسیون مایع با استفاده از شمارنده سوسوزن مایع (LSC) مدل 1220 Quantulus انجام شد. نتایج، پرتوزایی آلفا کل را از mBq/l 48 تا mBq/l 296 و با میانگین mBq/l 2/166 نشان دادند. پرتوزایی بتای کل در نمونه‌‌‌‌‌ها از mBq/l 65 تا mBq/l 729 و با میانگین mBq/l 3/460 بدست آمدند. با توجه به دستورالعمل استاندارد ملی ایران برای کنترل خطرات پرتوزایی در آب، میزان آلفای کل نمونه‌های آب شرب استان هرمزگان از بالاترین حد پیشنهاد‌‌‌‌‌شده یعنی mBq/l 500، کمتر هستند و همچنین پرتوزایی بتای کل نمونه‌ها کمتر از مقدار پیشنهادی mBq/l 1000 هستند.

کلیدواژه‌ها

پرتوزایی طبیعی؛ آلفا کل؛ بتا کل؛ سنتیلاسیون مایع

مراجع

استاندارد ملی ایران 1053. 1388. آب آشامیدنی – ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. تجدیدنظر پنجم.
Abbasi A. and Mirekhtiary F. 2017. Gross alpha and beta exposure assessment due to intake of drinking water in Guilan, Iran. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 314(2): 1075-1081.
Currie L.A. 1968. Limits for qualitative detection and quantitative determination. Application to radiochemistry. Analytical chemistry, 40(3): 586-593.
Dinh Chau N., Dulinski M., Jodlowski P., Nowak J., Rozanski K., Sleziak M. and Wachniew P. 2011. Natural radioactivity in groundwater–a review. Isotopes in Environmental and Health Studies, 47(4): 415-437.
Hosseini SA. 2014. Measurement of natural radioactivity in Chahbahar–Sistan and Blouchestan in Iran. ISMJ, 17(2): 207-214.
ISO 11704:2010 Water Quality-Measurement of gross alpha and beta activity concentration in non-saline water-Liquid scintillation counting method.
Labidi S., Mahjoubi H., Essafi F. and Ben-Salah R. 2010. Natural radioactivity levels in mineral, therapeutic and spring waters in Tunisia. Radiation Physics and Chemistry. 79(12): 1196-1202.
Mehdizadeh S., Faghihi R., Sina S. and Derakhshan S. 2013. Measurements of natural radioactivity concentration in drinking water samples of Shiraz city and springs of the Fars province, Iran, and dose estimation. Radiation protection dosimetry, 157(1): 112-119.
Mingote R. M., Nogueira R. A. and Da Costa H. F. 2019. Gross alpha and beta activities in drinking water from Goiás state. Brazil. Brazilian Journal of Radiation Sciences, 7(3).
Parhoudeh M., Khoshgard K., Zare M.R. and Ebrahiminia A. 2019. Natural Radioactivity Level of 226Ra, 232Th, and 40K Radionuclides in Drinking Water of Residential Areas in Kermanshah Province, Iran using Gamma Spectroscopy. Iranian Journal of Medical Physics, 16(1): 98-102.
Pourhabib Z., Binesh A. and Mohammadi S. 2011. A study on heavy radioactive pollution: Radon and Radium in streams and drinking water of Ramsar region by measured Prassi system. Iranian Journal of Physics Research, 11(4): 397-403.
Ranjbar H. and Tabasi M. 2021. Evaluation of natural radioactivity in Tehran’s water using the gross alpha and beta measurements. Journal of Applied Research in Water and Wastewater, 8(2): 129-132.
Turhan Ş. 2020. The natural radioactivity in drinking water by gross alpha and beta measurements and radiological quality assessment. Radiochimica Acta, 108(6): 491-498.
Turhan Ş., Özçıtak E., Taşkın H. and Varinlioğlu A. 2013. Determination of natural radioactivity by gross alpha and beta measurements in ground water samples. Water research, 47(9): 3103-3108.
WHO. 2011. Guidelines for Drinking-water Quality, fourth ed., WHO Library Cataloguing-in-Publication Data NLM classification: WA 675, Geneva.