تجزیه و تحلیل کیفیت محیط زیست شهری با استفاده از میانگین وزنی مرتب شده(OWA ) در شهرمشهد

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آبان 1401  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.77264.1210

نویسندگان

سید حسین حسینی ¹؛ محمدرحیم رهنما²؛ محمد رضا عرب³

¹دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد

²فردوسی

³دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه کیفیت محیط زیست در فضا های شهری به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل شده است، که در پژوهش های مختلف به عنوان پاسخی به بسیاری از مشکلات اخیر شهرها مورد بحث قرار گرفته است. این موضوع با توجه به ویژگی‌های محسوس و ناملموس خود، به یکی از دغدغه های اصلی هر جامعه ای تبدیل شده است. هدف تحقیق حاضر تحلیل فضایی کیفیت محیط زیست شهر مشهد با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چند معیاره (MCE) و تکنیک میانگین وزنی مرتب شده(OWA)می باشد. در این پژوهش شاخص های تحقیق شامل پوشش گیاهی، آلودگی هوا، دمای سطح زمین، تراکم جمعیت، میزان حاشیه نشینی، آسیب پذیری ساختمان ها، پوشش شبکه فاصلاب و آلودگی صوتی با استفاده از نرم افزارهای Arc GIS و TerrSet عضویت دهی فازی و ترکیب گردید. روش میانگین وزنی مرتب شده با وزن دهی مجدد به معیار ها خطاهای ترکیب وزندهی اولیه معیار ها با روش وزن دهی (AHP) را کاهش می دهد و از طریق تعدیل ضرایب در الفای متفاوت مجموعه ای از سناریو های تصمیم گیری در اختیار تصمیم گیران قرار می دهد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در خوشبینانه ترین حالت (ریسک پذیری بالا) و بدبینانه ترین حالت( ریسک پذیری کم) مناطق شمال شرق مشهد مناطق 3، 4، 5 و 6 محیط زیستی با کیفیت پایین دارد. با توجه به شرایط مدیریت شهری و سناریو پیشنهادی تحقیق 15 درصد از وسعت شهر مشهد که در طبقه با کیفیت خیلی کم و کم قرار دارد، نیاز به توجه ویژه مدیران شهری برای بهبود کیفیت شاخص های محیطی دارد.

کلیدواژه‌ها

کیفیت محیط زیست شهر؛ تصمیم گیری چند معیاره؛ میانگین وزنی مرتب شده؛ ریسک پذیری؛ شهر مشهد