تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,927 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,797,193 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,092,620 |
روششناسی کشف مذاق شارع(مطالعه موردی: حکم رجوع در هبۀ زوج به زوجه) | ||
فقه و اصول | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 آذر 1401 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2022.78916.1451 | ||
نویسنده | ||
عبدالحمید واسطی* | ||
استادیار گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
چکیده | ||
استفاده از «مذاق شارع» برای دستیابی به حکم شرعی، از استنادهای پرتکرار در فقه است؛ با این وجود، در کتب فقهی و اصولی، سرفصل مستقلی برای تنقیح بحث «مذاق شارع» منعقد نشده است. مذاق شارع را دیدگاه، رویکرد، روش و عملکرد شارع در جعل احکام دانستهاند. مساله این مقاله، چگونگی کشف مذاق شارع در صحنه میدانیِ اجتهاد و تفقه است. در این مقاله سعی شده است تا مراحل قدمبهقدم و الگوریتمیِ کشف مذاق شارع ارائه شود. در بدنه مقاله اثبات شده است که «مذاق شارع»، برآیند فهم فقیه از شبکهای از گزارههای دالّ بر: نظام معرفتیِ دین (خصوصیات شارع، خصوصیات انسان و جامعه) + مقاصد الشریعه + مجموعه آیاتالاحکام + مجموعه قواعد فقه + اولویتهای شارع و مصلحتهای او + اشباه و نظائرِ حکم (براساس قرائت شیعی)+ مجموعه احکامِ قطعیِ تعیینکننده مرزها (واجب و حرام) + مجموعه احکام قطعیِ تعیینکنندۀ پسند شارع (مستحبات و مکروهات) +اصلهای عملی است. در انتهای مقاله نیز مراحل پانزدهگانهای برای برآیندگیری از موارد فوق، توصیف شده و بر اکتشاف مذاق شارع در مسالۀ «حکم رجوع زوج از هبۀ به زوجه» تطبیق شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فقاهت و اجتهاد؛ روششناسی؛ الگوریتم اجتهاد؛ مذاق شارع؛ هبه زوج | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 57 |