فهم عوامل زمینه ساز فرهنگی در سبک زندگی ایرانی-اسلامی

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

دوره 19، شماره 3 - شماره پیاپی 41، مهر 1401  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2022.75180.1138

نویسندگان

امید قنبری¹؛ سیامک کورنگ بهشتی ²؛ علی رشیدپور³

¹دانشجوی دکتری مدیریت و برنامه‌ریزی امور فرهنگی، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

²استادیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

³دانشیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

الگوی مصرف فعلی در جامعه ما با الگوی مصرف مطلوب از دیدگاه اسلامی فاصله دارد. این تحقیق با هدف اصلی فهم عوامل زمینه ساز فرهنگی در سبک زندگی ایرانی اسلامی انجام گردیده است. این تحقیق با استفاده از روش کیفی، تحلیل تماتیک و با انجام مصاحبه طراحی شد. روش‌شناسی این تحقیق از حیث نتیجه، جزء تحقیقات کاربردی توسعه‌ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی و از حیث روش اجرای کار براساس روش کیفی انجام شده است. جامعه­ی مورد مطالعه در تحقیق حاضر شامل 17 نفر از خبرگان و کارشناسان متخصص در حوزه‌های مدیریت و برنامه ریزی امور فرهنگی و علوم ارتباطات (که عمدتاً) از استان اصفهان بوده است که با انجام هماهنگی‌های لازم، مصاحبه نیمه ساختار یافته با آنها انجام گرفت و از نمونه گیری هدفمند و به طور همزمان از روش گلوله برفی برای دسترسی راحت تر به نمونه های مورد نظر و از معیـار اشـباع نظـری بـرای تصمیم گیری در مورد تعداد نمونه مورد مطالعه برای انتخاب مشارکت کنندگان استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد، هشت مضمون اصلی به عنوان عوامل زمینه ساز فرهنگی مؤثر در سبک زندگی ایرانی اسلامی شامل: 1. دارایی‌های فرهنگی، 2. عوامل تعاملی، 3. مصادیق خانواده محور،4.  مصادیق دین محور، 5. عوامل محیطی، 6. عوامل فردی، 7. مصادیق فرهنگی، 8. مصادیق اخلاق اجتماعی به دست آمدند؛ که هر یک از مضامین اصلی، مضامین فرعی خاص خود را دارد. سبک زندگی ما در بسیاری از موارد از آداب و رسوم غیر اسلامی تاثیر می پذیرد و لذا ضروری به نظر می‌رسد که سیاستگذاران و برنامه ریزان فرهنگی، تمرکز جدی در سبک زندگی اسلامی، به ویژه بر نسل جوان و کودکان داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

الگوی مصرف؛ سبک زندگی ایرانی اسلامی؛ فرهنگ

مراجع