تحلیل توافقنامه استراتژیک 25 ساله ایران و چین و چالش های اجرای آن

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 17 دی 1401  

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2022.78501.1165

نویسندگان

رئوف رحیمی ¹؛ بهاره سازمند²

¹استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بجنورد

²دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی- دانشگاه تهران

چکیده

سند همکاری ایران و چین تا کنون، پرسش های زیادی را برانگیخته است. در این پژوهش در چارچوب نئورئالیسم تدافعی تلاش شده است به این پرسش پاسخ داده شود، چه عواملی در انعقاد توافق نامه استراتژیک 25 ساله ایران و چین موثر بوده و چالش های اجرای کامل قرار داد مذکور چیست؟ در پاسخ به سوال پژوهش، این فرضیه مطرح شده که بدعهدی غرب در عمل به تعهدات خود در چارچوب برجام، فشار حداکثری امریکا، نیاز اقتصاد ایران به جذب سرمایه و فناوری و تلاش برای برخورداری از حمایت چین در مجامع بین المللی از یک سو و از سوی دیگر چین ایران را یک دارایی بالقوه در غرب آسیا می داند. از این رو، ایران را یک متحد بالقوه می داند. اما اجرای این قرارداد به دلایل مختلف با چالش هایی مواجه می شود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که قانون توازن منطقه ای چین و تحریم های امریکا روابط با ایران را محدود می کند. علیرغم عوامل راهبردی در پشت شراکت چین و ایران، مشارکت رو به رشد چین در خاورمیانه طی دو دهه گذشته و روابط آن با مخالفان منطقه‌ای ایران به عنوان عوامل محدودکننده و چالش ساز در روابط دوجانبه عمل می‌کند.. روش پژوهش، بررسی تطبیقی و روش جمع آوری داده ها کتابخانه ای است. این پژوهش با بررسی سابقه همکاری ایران و چین، عوامل موثر بر توافقنامه استراتژیک25 ساله و چالش های اجرای آن را مورد توجه قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

توافقنامه استراتژیک 25 ساله؛ همکاری اقتصادی-نظامی؛ سرمایه گذاری؛ محدودیت ها؛ توازن منطقه ای

مراجع