تحلیل اثرات مگامال ها بر پایداری جوامع محلی (نمونه موردی: شهرهای شهرستان عباس‌آباد)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

دوره 20، شماره 3 - شماره پیاپی 40، مهر 1401  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2023.69315.1024

نویسندگان

فرزانه ساسان پور ¹؛ علی موحد²؛ محمد سلیمانی مهرنجانی³؛ زهرا دلفان آذری⁴

¹دانشیار دانشگاه خوارزمی

²دانشیار دانشگاه خوارزمی، دانشگاه خوارزمی تهران

³دانشیار گروه جغرافیا ، دانشگاه خوارزمی

⁴دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی

چکیده

امروزه یکی از وجوه توسعه یافتگی شهرها، احداث مراکز تجاری بزرگ مقیاس تحت عنوان مال‌ها و مگامال‌هاست. در شهرستان عباس‌آباد، از شهرستان‌های‌ ساحلی شمال کشور به دلیل رونق گردشگری، 18 مرکز تجاری بزرگ مقیاس احداث شده که به نظر می‌رسد آثار گوناگونی در ابعاد پایداری( کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) شهرهای این شهرستان گذاشته است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق تحلیل پایداری شهرهای شهرستان عباس‌آباد ناشی از ایجاد مگامال‌ها می‌باشد. روش تحقیق از نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. داده‌ها از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده و جامعه آماری شهرهای شهرستان است که با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر نمونه‌آماری تخمین زده شده و با روش تصادفی طبقه‌بندی شده پرسشنامه از شهرهای شهرستان به نسبت جمعیت‌شان برداشت شده است. با پرسشنامه‌ی تعیین ارجحیت، وزن نهایی میعار‌ها به وسیله‌ 9 کارشناس و با روش مقایسه زوجی تعیین شده و با مدل ویکور فازی، شهرهای شهرستان از نظر پایداری تحلیل شدند. نتایج در خصوص معیارهای 78 گانه تحقیق نشان داد که معیارهای درآمد، قیمت زمین و مسکن، اجاره‌بها و قیمت کالا و خدمات مهمترین معیارهای سنجش پایداری هستند و اینکه شهرهای عباس‌آباد، کلارآباد و سلمانشهر به ترتیب با مقادیر ویکور 444/0، 450/0 و 533/0، رتبه-های اول تا سوم پایداری (ناشی از ایجاد مراکز تجاری) را کسب کرده‌اند و میانگین پایداری کل شهرستان در حد متوسط با مقدار ویکور 475/0 ارزیابی شده که این نشان می‌دهد مگامال‌ها بر پایداری شهرستان اثر گذاشته و میزان آن را نسبت به قبل از احداث مگامال‌ها پایینتر آورده است.

کلیدواژه‌ها

پایداری؛ مگامال‌ها؛ شهرستان عباس‌آباد؛ مدل ویکور فازی

مراجع