استقرار «ارض» بر «حوت» خبری اسرائیلی یا اشاره به یکی از حقایق عالم هستی

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 بهمن 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2023.77097.1316

نویسندگان

سیده هانیه مومن^{* 1}؛ علی ثامنی²

¹شیراز

²گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، ایران.

چکیده

مقاله پیش رو نقدی بر مقاله «تحلیل سندی و محتوایی «حدیث حوت» با توجه به پیشینه‌ی تاریخی آن» می‌باشد که در بیست و سومین شماره دو فصلنامه علمی حدیث پژوهی انتشار یافته است. نویسندگان در این مقاله علی رغم تایید اعتبار این حدیث از حیث سند، در اولین و مهمترین گام تلاش نموده اند، با یافتن مشابهت هایی میان احادیث هم خانواده ی حدیث حوت و کتب عهدین، حدیث اصلی را نیز مورد مناقشه قرار دهند و آن را در زمره ی اخبار اسرائیلی معرفی نمایند. وجود شخصیتی اسرائیلی در زنجیره ی سند برخی از احادیث هم خانواده، خبر واحد بودن حدیث حوت، اضطراب متون احادیث مشابه، مخالفت با قطعیات علمی و فقدان توجیه معقول و منطقی پیرامون حدیث مورد بحث، ایراداتی هستند که در گام های بعدی به عنوان قراینی در تضعیف و در نهایت طرح و رد حدیث حوت ذکر شده اند. در این مقاله، مستندات نویسندگان در نقد حدیث مذکور، مورد بازنگری قرار گرفته و پس از پاسخگویی به ایرادات وارد بر آن ها، با استناد به آیات قرآن و نیز سایر روایات، این نتیجه حاصل گردید که حدیث حوت را نمی‌توان در زمره ی اخبار اسرائیلی قلمداد نمود بلکه با توجه به قراین و شواهد شاید بتوان آن را در زمره ی احادیثی دسته بندی نمود که به یکی از حقایق عالم هستی اشاره می نماید.

کلیدواژه‌ها

حدیث؛ ارض؛ حوت؛ ماء؛ اسرائیلی