استفاده از مدل‌های غیر خطی رشد برای برازش منحنی تولید تخم در مرغ خزک

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1401   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.2023.77219.1080

نویسندگان

هادی فرجی آروق^{* 1}؛ محمود قزاقی²؛ محمد رکوعی³

¹1. استادیار، پژوهشکده دام‌های خاص، دانشگاه زابل، زابل، ایران 2. استادیار، گروه پژوهشی شترمرغ، پژوهشکده دام‌های خاص، پژوهشگاه

²استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

³دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل‌های غیر خطی رشد برای توصیف منحنی تولید و وزن تجمعی تخم در مرغ خزک و انتخاب مناسب‌ترین مدل غیر خطی رشد انجام شد. در مجموع تولید تخم 365 پولت مرغ خزک از هفته اول تا چهلم تخم-گذاری برای ارزیابی استفاده شد. با استفاده از تولید و وزن تخم‌های تولید شده در هر هفته، تولید و وزن تجمعی تخم در طول چهل هفته محاسبه شد. پنج مدل رشد غیر خطی شامل مدل‌های گمپرتز، لجستیک، ریچاردز، لوپز و ویبول بر روی رکوردهای تجمعی تولید و وزن تخم برازش شده و مناسب‌ترین مدل برای تولید و وزن تجمعی تخم با استفاده از معیارهای نکویی برازش (ضریب تبیین تصحیح شده، میانگین مربعات خطا، معیار اطلاعات بیزی و معیار اطلاعات آکائیک) تعیین شد. نتایج نشان داد که علی‌رغم برازش همه مدل‌های رشد بر روی داده‌ها، مدل لوپز و ویبول به ترتیب براساس معیارهای نکویی برازش برازش مناسب‌ترین مدل برای توصیف منحنی تولید و وزن تجمعی تخم در مرغ‌های خزک بودند. در مدل-های رشد گمپرتز و لجستیک، تولید اولیه و تولید نهائی به ترتیب بالاتر و پایین‌تر از مدل‌های دیگر برآورد شد. زمان و میزان تولید در نقطه عطف با استفاده از مدل‌های لوپز و ویبول نزدیک‌تر به مقادیر واقعی بود. همچنین مقایسه مقادیر پیش‌بینی شده توسط مدل‌ها با مقدار واقعی نشان داد که دو مدل لوپز و ویبول به ترتیب پیش‌بینی‌های صحیح‌تری برای تولید و وزن تجمعی تخم داشتند. با توجه به نتایج حاصل می‌توان از مدل‌های رشد لوپز و ویبول برای مطالعه منحنی تولید و وزن تخم تجمعی در مرغ خزک جهت مدیریت‌تغذیه‌ای و برنامه‌های اصلاح نژادی برای تغییر منحنی با صحت بالا استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

تولید تجمعی تخم؛ مدلسازی؛ مدل لوپز؛ مرغ بومی؛ نقطه عطف

مراجع