تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 1,875 |
تعداد مقالات | 19,721 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,228,101 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,669,986 |
تحلیل تلفظ گفتاری صورتهای مضارع فعل «دادن» بر پایه نظریة بهینگی موازی و رویکرد پیاپیگزینیِ هماهنگ | ||
زبانشناسی و گویش های خراسان | ||
دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 29، اسفند 1401 اصل مقاله (869.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2023.78121.1116 | ||
نویسنده | ||
بشیر جم* | ||
دانشگاه شهرکرد | ||
چکیده | ||
صورتهای مضارع فعل «دادن» شامل «میدهم»، «میدهی»، «میدهد»، «میدهیم»، «میدهید» و «میدهند» از افزوده شدن پیشوند مضارع اخباری (mi-) و شناسههای /-am/، /-i/، /-ad/، /-im/، /-id/ و /-and/ به بن مضارع فعل «دِه» ساخته میشوند. تلفظ این صورتها از سه هجا در گونة رسمی به دو هجا در گونة گفتاری کاهش مییابد. طبق «اصل کوشش کمینه» دلیل کاهش شمار هجاها گرایش گویشوران برای صرف انرژی و کوشش کمتر در تولید عناصر زبانی است. هدف پژوهش پیشِ رو تحلیل فرایندهای واجی، ارائه و رتبهبندی محدودیتهایی است که برهمکنششان موجب رخداد این فرایندهای واجی شده است. رتبهبندیِ به دست آمده به تدریج تکمیل میشود تا در نهایت بتواند تبیینکنندة همة تلفظهای این صورتها باشد. علت اولیة تغییر تلفظ این صورتها رفع التقای واکة /e/ی فعل«دِه» با واکههای شناسههاست که از رهگذر حذف واکة /e/ی فعل صورت میپذیرد. فرایندهای دیگری که در صورتهای مختلف فعل «دادن» رخ میدهند شامل حذف همخوان /d/ی شناسهها، درج همخوان [n] و افراشتگی هستند. در تلفظ گفتاری صورتهای «میدهد» و «میدهید» تیرگی واجشناختی از نوع زمینهچین رخ داده است که با بهرهگیری از محدودیتهای ویژة دسترسیدار به اطلاعات ساختواژی مورد تحلیل قرار گرفتهاند. افزون بر این که تحلیل تیرگی در تلفظ گفتاری صورت «میدهد» در چارچوب رویکرد «پیاپیگزینیِ هماهنگ» انجام شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فعل «؛ دادن»؛ التقای واکهها؛ تیرگی واجشناختی؛ حذف هجا؛ رویکرد پیاپیگزینی هماهنگ | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 81 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |