بررسی جایگاه حکمروایی مطلوب در توسعه پایدار شهرهای مرزی (نمونه موردی شهر مرزی خواف)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 بهمن 1401   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2023.79913.1216

نویسندگان

ساجد بهرامی جاف^{* 1}؛ محمد رضا عرب²؛ دریا مازندرانی³

¹فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی مشهد

³گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف‌گذاری اصلی در رویکرد حکمروایی خوب، حرکت و گذار از ساختارهای متمرکز و سلسله‌مراتبی به‌طرف رویکرد مشارکتی با سازمان‌های اجتماعی و بازیگران غیردولتی از جمله بخش خصوصی است که زمینه فراهم‌آوردن توسعه پایدار شهری را فراهم می‌آورد. در این میان جایگاه حکمروایی شهری به‌عنوان یکی از استراتژی‌های مهم دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است که در کانون بحث این تحقیق برای شهر مرزی خواف قرار گرفته است. رویکرد تحلیل در این مقاله، بر اساس جایگاه حکمروایی در تحقق‌پذیری توسعه پایدار شهرهای مرزی است. رویکرد گردآوری داده‌ها، رویکرد تعاملی خبره محور و روش تحلیل، کمی و کیفی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده است. یافته‌های تحقیق در قالب سه بخش 1- شناسایی عوامل حکمروایی مؤثر بر توسعه پایدار شهری در قالب 8 بعد و 39 متغیر 2- شناسایی و بررسی نقش این متغیرها در تحقق توسعه پایدار شهری با استفاده از روش تحلیل اثرات متقاطع (MICMAC) 3- شناسایی پیشران‌های کلیدی اثرگذار بر تحقق‌پذیری توسعه پایدار در شهر مرزی خواف با استفاده از روش دلفی آنی و اولویت‌بندی از نظر اهمیت و عدم قطعیت. نتایج نشان داد که مجموعاً 6 متغیر نگرش به جمع و کار جمعی، هماهنگ بودن برنامه‌های سازمان‌های مرتبط با مدیریت شهری در شهر مرزی خواف، ارتباط متقابل و تعامل سازنده میان نهادهای دولتی و خصوصی، پاسخگویی مدیران و مسئولان شهری به شهروندان، شایسته‌سالاری در انتخاب مدیران شهری، تبادل نظر مدیران شهر در تصمیم‌گیری‌های مربوط به مسائل شهر به‌عنوان مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در تحقق‌پذیری توسعه پایدار در حوزه حکمروایی شهری انتخاب شدند. از سوی دیگر نتایج بررسی سناریوهای توسعه پایدار در چارچوب حکمروایی شهری نشان داد که احتمال وقوع حالت‌های تداوم وضعیت موجود در آینده توسعه پایدار در شهر مرزی خواف بیشتر قابل‌تصور است.

کلیدواژه‌ها

توسعه پایدار؛ حکمروایی شایسته؛ شهر مرزی؛ خواف

مراجع