تأثیر شوک‌های پولی و حقیقی بر سرمایه‌گذاری در بخش نفت ایران با رویکرد خودرگرسیونی برداری بیزین (BVAR)

اقتصاد پولی مالی

مقاله 4، دوره 29، پاییز و زمستان 1401 - شماره پیاپی 24، آذر 1401، صفحه 86-115   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2023.75127.1162

نویسندگان

زریر نگین تاجی^{* 1}؛ سمیرا نورعلی دخت²

¹استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

²کارشناسی ارشد ریاضی مالی

چکیده

بخش نفت به عنوان مهم‌ترین بخش اقتصادی کشور، نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشور داشته و از همین رو، همواره به صورت ویژه‌ای از سوی مدیران و تصمیم‌گیران کلان کشور مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه‌گذاری در این بخش، باعث می‌شود تا ظرفیت و پتانسیل‌های آن بالفعل شده و سبب سریز شدن آثار آن بر سایر بخش‌های اقتصادی کشور گردد. در یک تقسیم‌بندی‌ کلی، عوامل تاثیرگذار بر سرمایه‌گذاری را می‌توان به دو دسته حقیقی و پولی تقسیم کرد. در این پژوهش، سعی شده تا تأثیر شوک‌های مربوط به نرخ ارز و قیمت نفت بعنوان شوک‌های پولی و شوک‌های تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش نفت بعنوان شوک‌های حقیقی بر سرمایه‌گذاری بخش نفت مورد بررسی قرار ‌گیرد. برای انجام این مهم، از رویکرد خود رگرسیون‌برداری بیزین (BVAR) و داده سال‌های 99-1357 استفاده شده است. نتایج حاصل از تابع واکنش آنی، نشان می‌هد که شوک‌های تولید ناخالص داخلی، ارزش افزوده و قیمت نفت، اثر مثبتی بر سرمایه‌گذاری در بخش نفت داشته و در این بین، شوک ناشی از تولید ناخالص داخلی، بیشترین اثر را دارد. همچنین شوک نرخ ارز در ابتدا، اثر انقباضی بر سرمایه‌گذاری این بخش داشته و بعد از دو دوره زمانی، میزان سرمایه‌گذاری افزایش پیدا می‌کند.

کلیدواژه‌ها

شوک‌های86 پولی؛ شوک‌های حقیقی؛ سرمایه‌گذاری؛ بخش نفت؛ خودرگرسیون برداری بیزین

مراجع

Adelakun, O. J., & Yousfi, K. (2020). Monetary Policy Shocks and Macroeconomic Fundamentals in South Africa. Emerging Economies Cases Journal, 2(1), 7-14.

Asna-Ashari, A.; Nadri, K.; Abolhasni, A.; Mehrgan, N., & Babaei-Samiri, M. (2015). The impact of oil price shocks on inflation, growth and money, a case study of Iran. Economic Growth and Development Research, 6 (22), 85-102. (in Persian)

Bernanke, B. S. (1983). Irreversibility, uncertainty, and cyclical investment. The quarterly journal of economics, 98(1), 85-106.

Berntsen, M., Boe, K. S., Jordal, T., & Molnar, P. (2018). Determinants of oil and gas investments on the Norwegian Continental Shelf. Energy, 148, 904-914.

Ebrahimi, Sajjad. (2011). the effect of oil price shocks and exchange rate fluctuations and their resulting uncertainty on the economic growth of selected oil countries. Commercial Research Quarterly, 15 (59), 83-105. (in Persian)

Heydari Fathabad, A., & Taklif, A. (2017). Investigating the relationship between the security of crude oil export demand and investment in the upstream sector of the oil industry in OPEC member countries. Iranian Energy Economics Research Journal, 7 (28), 51-81. (in Persian)

Ilyas, M.; Khan, A.; Nadeem, M., & Suleman, M. T. (2021). Economic policy uncertainty, oil price shocks and corporate investment: Evidence from the oil industry. Energy Economics, 97 (c), 105193.

Jafari, M. (2017). The effect of oil price fluctuations on investment behavior in Iran's economy: the application of the Markov-Switching model, scientific research quarterly. economic growth and development research, 8(32), 95-110. (in Persian)

Jalalifar, B., & Babaei, N. (2016). Investigating the effect of crude oil price fluctuations on OPEC member countries' investment in the upstream sector of the oil industry. Quarterly Journal of Energy Economics Studies, 12 (50), 195-227. (in Persian)

Khoshegol-Garosi, M., & Afshari, Z. (2019). The impact of macroeconomic shocks on investment in the housing sector in Iran using the Bayesian vector autoregression method. Quarterly of Urban Economics and Management, 8 (30), 51-66. (in Persian)

Maffini, G.; Xing, J., & Devereux, M. P. (2019). The impact of investment incentives: evidence from UK corporation tax returns. American Economic Journal: Economic Policy, 11(3), 361-89.

Maghyereh, A., & Abdoh, H. (2020). Asymmetric effects of oil price uncertainty on corporate investment. Energy Economics, 86 (4), 104622.

Mankiw, G., (2006). Macroeconomic, 6th ed. Worth Publishers.

Michaelides, P. G.; Belegri-Roboli, A.; Economakis, G., & Milios, J. G. (2005). The Determinants of Investment Activity in Greece (1960-99). Journal of Transport and Shipping, f. Aegean Working Papers, 3 (10), 23-45.

Niazi Mohseni, M.; Shahrestani, H.; Hejabr kiani, K., & Ghafari, Farhad. (2019). Investigating the effect of monetary policy shocks and oil revenues on inflation and economic growth in Iran. Monetary and Financial Economics, 27 (19), 29 -46. (in Persian)

Omotosho, B. S. (2022). Oil price shocks and monetary policy in resource-rich economies: Does capital matter? Journal of Economic Dynamics and Control, 143, 104479, 25-39.

Qetmiri, m., & Sherafatian Jahormi, R. (2016). Comparison of the impact of exchange rate changes on production in selected developing countries with different currency systems: a collective approach with panel data (1981-2004). Economic Review, 4 (1), 25-50. (in Persian)

Rajabian, V.; Taleblo, R., & Arbab, H. (2019). Investing in the oil and gas industry using crude oil and natural gas consumption estimation in Iran with the VECM model approach. Investment Knowledge Quarterly, 9 (34), 109-126. (in Persian)

Riman, H. B.; Akpan, E.S., & Offiong, A. 1. (2013). Asymetric Effect of Oil Shocks on Exchange Rate Volatility and Domestic Investment in Nigeria. British Journal of Economics, Management & Trade, 3(4), 513-532.

Sadeghi Shahdani, M.; Sahebhonar, H.; Azimzadeh Arani, M., & Hosseini Dolatabadi, S. M. (2012). Investigating the effect of monetary shocks on macroeconomic variables using the BVAR method; A case study of Iran. Applied Economic Studies of Iran, 1 (4), 91-123. (in Persian)

Saadat Mehr, M., & Ghafari, H. (2018). Comparative study of monetary and financial policy effects on Iran's economy in the form of a DSGE model. Economic Studies and Policies, 7 (35), 51-74. (in Persian)

Sahebhonar, H.; Cheshmi, A., & Fallahi, M. (2012). Investigating the effect of monetary shocks on different sectors of Iran's economy. Economic Growth and Development Research. 3(11), 41-56. (in Persian)

Sheikhpour, M., & Nabieyan, S. (2017). Investigating the effect of monetary shocks on investment in the agricultural sector of Iran, Agricultural Economics, 10 (4), 125-144. (in Persian)

Taghipour, A., & Manzoor, D. (2015). Analysis of the effects of monetary shocks and fiscal government spending in Iran using the stochastic dynamic general equilibrium model. Journal of Economic Research, 51 (4), 977-1001. (in Persian)

Taghizadeh, H.; Zamaniyan, Gh., & Herati, J. (2016). Investigating the effect of monetary shocks on different economic sectors: using the FAVAR approach. Applied Economics Theories, 4 (4), 1-26. (in Persian)

Wiafe, E. A.; Barnor, C., & Quaidoo, C. (2015). oil price shocks and private investment in Ghana. Journal of Economics and Sustainable Development, 6(22), 17-31.