نقش فناوری‌های نوین مالی (فین تک ها) بر مصارف‌پایه‌پولی در ایران

اقتصاد پولی مالی

مقاله 5، دوره 29، پاییز و زمستان 1401 - شماره پیاپی 24، آذر 1401، صفحه 116-157   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2023.68784.1029

نویسندگان

سمیرا نوری¹؛ سهراب دل انگیزان^{* 2}؛ کیومرث سهیلی²

¹دانشگاه رازی دانشکده علوم اجتماعی- اقتصاد

²دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه

چکیده

چکیده:
امروزه فناوری‌های نوین مالی (فین تک‌ها) باعث ایجاد تغییرات وسیع در صنعت بانکداری شده‌اند. در سال‌های اخیر فناوری‌های نوین مالی به پرطرفدارترین واژه در بازارهای اقتصادی جهان تبدیل گشته، سرمایه‌گذاران در این بازارهای نوظهور، برای ارتقا جایگاه خود در پی دستیابی به نوآوری‌ها هستند. هرچند فناوری‌های نوین مالی برای رسیدن به جایگاه مطلوب راه طولانی در پیش دارند، اما این فناوری‌های نوین مالی توانسته‌اند تغییرات چشم‌گیری را در برخی از متغیرهای اقتصادی به وجود آورند لذا اثرگذاری فناوری‌های نوین مالی بر روی متغیرهای اقتصادی ازجمله متغیرهای پولی اجتناب‌ناپذیر است. این اثرگذاری منجر گردیده که پیش‌بینی رفتار این متغیرها (فناوری‌های نوین مالی) برای سیاست‌گذاران به‌ویژه در حوزه پولی لازم دانسته، ازاین‌رو در این پژوهش به بررسی نقش فناوری‌های نوین مالی (فین تک‌ها) بر مصارف پایه پولی در ایران در طی سال‌های 1392-1398 به‌صورت فصلی پرداخته‌شده است. در این پژوهش از متغیر مجموع تراکنش‌های موبایل و اینترنت (وب‌سایت‌های خارج از بانک-ها و اپلیکیشن‌ها) به‌عنوان متغیر فناوری نوین مالی استفاده‌شده است.
مدل مورداستفاده، مدل خود توضیحی با وقفه‌های توزیعی (ARDL) است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که ظهور فناوری‌های نوین مالی باعث افزایش ضریب فزاینده پولی، سرعت گردش پول و عرضه پول می‌گردد و از طرفی منجر به کاهش مصارف پایه پولی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

فناوری‌های نوین مالی (فین تک‌ها)؛ ضریب فزاینده پولی؛ سرعت گردش پول؛ عرضه پول؛ مصارف پایه پولی

مراجع

Abraham, F; S. L. Schmukler., & J. Tessada. (2019). Robo-advisors: Investing through machines. World Bank Policy Research Working Paper (134881).

Admati, A. R., & M. Hellwig. (2013). The Bankers’ New Clothes. Princeton University Press.

Anikina, I.D; Gukova, V.A; Golodova, A.A., & Chekalkina, A.A. (2016). Methodological Aspects of Prioritization of Financial Tools for Stimulation of Innovative Activities

Berg, T;V. Burg; A. Gombović., & M. Puri. (2019). On the rise of Fintechs – credit scoring using digital footprints. Working paper. J

Biabani, J; Hestiani, A; Mehrgan, N., & Hasvand, D. (2014). The effect of financial innovations in bank sector on money demand in Iran. Monetary and Banking Researches, 6(18), 131-155 (in Persian)

Brensten, A.(1998). Monetary policy Implications of Digital Money, International Review of Scince, 51

Buchak, G; G. Matvos;T. Piskorski., & A. Seru. (2018). FinTech, Regulatory Arbitrage, and the Rise of Shadow Banks. Journal of Financial Economics 130(3),  453–483.

Chamley, C; L. J. Kotlikoff., & H. Polemarchakis. (2012). Limited-purpose banking– moving from "trust me"to "show me" banking. American Economic Review, 102(3), 113–19.

Choi, S. Y.; Stahl, D. Y., & Whinston, A.b. (2003).The Economics of Electronic Commerce. MacMillan technical Publishing, United states.

Columba, F. (2009). Narrow money and transaction technology: New disaggregated evidence. Journal of Economics and Business, 61, 312–325.

Danesh Jafari, D; Bahrami, J., & Raei Dehaghi, M. (2016). Investigation of the effect of the volume of electronic transactions on the demand for banknotes and coins and the volume of money. Trend Quarterly, 23(73), 15-35

Davis, K.; Maddock, R., & Foo, M. (2017). Catching up with Indonesia’s fintech industry. Law Financ., 11, 33–40. [CrossRef]

Dorfleitner, G; Hornuf, L; Schmitt, M., & Weber, M. (2017). The Fintech Market in Germany. In FinTech in Germany). Springer, Cham, 13-46

Dshtbani,Y; Hosseini, S; Mimarnejad, A., & Mehrara, M. (2019). Effect of electronic payments on the share of banknotes and coins in money in Iran and selected countries. Economic and Financial Quarterly, 13(47), 155-174 (in Persian)

Erfani, A., & Nowrozi, Z. (2015). Electronic money and its effect on the central bank's role in monetary policy management. Shahid Beheshti University Economics and Modeling Quarterly (in Persian)

Gimpel, H; Rau, D., &  Röglinger, M. (2018). Understanding FinTech start-ups—A taxonomy of consumer-oriented service offerings. Electron. Mark, 28, 245–264. [CrossRef]

Haddad, C; Hornuf, L. (2019). The emergence of the global fintech market: economic and technological determinants. Small Bus Econ, 53, 81-105

Jordan, J. L., &  E. J. Stevens. (1996). Money in the 215' Century, Cat0 Institute's 14th Annual Monetary Conference http://www.cato.org/moneyconf/.

Jun, Z. (2018). Fintech could weaken monetary policy outcomes: Chinese central Bank. 2018 global Fintech (Beijing) smith – November 17, 2018. Retrieved from http://www.chinabankingnews.com/November 19, 2018/fintech-weaken-monetary-policy-outcomes-chinese-central-bank/

Lagarde, C. (2018). Central banking and fintech: A brave new world. Innovations: Technology, Governance, Globalization, 12(1-2):4–8.

Lee, I.; Shin, Y. J. (2018). Fintech: Ecosystem, business models, investment decisions, and challenges. Bus. Horiz. 61, 35–46. [CrossRef]

Leong, K. (2018). FinTech (Financial Technology): What is it and how to use technologies to create business value in fintech way? Int. J. Innov. Manag. Technol. 9, 74–78. [CrossRef]

Lucas, R., & Nicolini, J. (2015). On the stability of money demand. Journal of Monetary Economics, 73, 48–65. Meltzer, A. H. (1978). The effect of financial innovation on the instruments of monetary policy. Economies at Societies, Cahiers de L’Ismea, 12, 1890–1916.

Madanlu Joibari, A; Kazemnejad, M., & Kazemnejad, S. (2018). Concepts, domains, activities and fintech startup industry in Iran and the world. The First Electrical and Computer engineering conference, Ghaemshahr. (in Persian)

Milian, E; Spinola, M., & Carvalho, M. (2019). Fintechs: A Literature Review and Research Agenda. Electronic Commerce Research and Applications, 34, 100833. 10.1016/j.elerap.2019.100833.

Muhammad Z. Mumtaz., & Zachary A. Smith. (2020). Empirical examination of the role of fintech in monetary policy NYUJL & Bus, 14(2), 393.

Paternoster, D., & Dessimirova, D. (2017). Financial innovation and monetary policy: Challenges and prospects. Monetary Dialogue, Economic and Monetary Affairs, European Parliament, PE 602.043

Philippon, T., & A. Reshef. (2019). Wages and human capital in the u.s. financial industry: 1909-2006. Quarterly Journal of Economics.

Rai Dehaghi, M. (2014). Investigation of the effect of electronic money on the money multiplier and money supply. M.Sc. Thesis, Allameh Tabatabai University. (in Persian)

Safdar, Sadia., & Azra Khan. (2013). Financial Innovation and Monetary Policy Transmission Mechanism in Pakistan. International Journal of Development and Sustainability, 2 (1), 390–397.

Sahib Kashani, F. (2013). Effect of electronic banking on money supply in Iran. M.Sc. Thesis, Al-Zahra University (S). (in Persian)

Samsami, H., & Nakhod Briz, N. (2018). Effect of electronic payment tools on inflation and in come velocity. Financial Economics Quarterly, 12(45), 193-212(in Persian)

Saturday weekly newspaper dedicated to startups: https://shanbemag.com (in Persian)

Schueffel, P.(2017). Taming the beast: A scientific definition of fintech. J. Innov. Manag, 4, 32–54. [CrossRef]

Shakri, A.(2008). Macroeconomics of Theories and Politics, second volume, Navisa Publications. (in Persian)

Suryono, R. R.; Purwandari, B., & Budi, I.(2019). Peer to peer (P2P) lending problems and potential solutions: A systematic literature review. Procedia Comput. Sci. 161, 204–214. [CrossRef]

Tawakli, M., & Asadi Lari, M. (2018). Introducing the best investment methods in the field of fintech and proposing the best approach in Tejarat Bank. The First National Conference on Research and Development in Management and Resistance Economy, Tehran.(in Persian)

Tule, M. K., & Oduh, M. O. (2017). Financial innovations and the future of monetary policy in Nigeria. Economics of Innovation and New Technology, 26, 453–476

Wolla, S. (2019). A New Frontier: Monetary Policy with Ample Reserves. Page One Economics^®. Retrieved from https://research.stlouisfed.org/publications/page1-econ/2019/05/03/a-new-frontier-monetary-policy-withample-reserves

Zawarian Kachumqali, M.; Hejir Kiani, K., & Mimarnejad, A. (2020). Effect of electronic payment tools on money demand in developing countries (case study of Iran). Financial Economics Quarterly, 14(50), 191 -210 (in Persian)