نقش آرمان ها ومقاصد سیاسی در جعل وتحریف روایات مهدوی در حوزه مدح وذم بلاد

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 اسفند 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2023.78013.1357

نویسندگان

سید مرتضی حسینی شیرگ^{* 1}؛ حسن نقی زاده²؛ محمدحسن رستمی³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

³دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

روایات فراوانی در حوزه مهدویت پیرامون مدح و ذم بلاد و نقش آفرینی پررنگ برخی سرزمین-ها در آخرالزمان یافت می‌شود. به نظر می‌رسد مدح و ذم بلاد از مهم‌ترین مواضع سیاسیون در القای برتری خویش و مذمت پایگاه رقیب بوده است. ارائه نقش آخرالزمانی پررنگ از مناطق تحت سلطه خویش، اثرات روانی داشته و سبب حس افتخار و برتری نسبت به سایر مناطق و به‌ویژه مناطق رقیب می‌شود. نوشته حاضر با اتخاذ روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع حدیثی و تاریخی به دنبال یافتن منشأ پیدایش منقولات فراوان در مدح و ذم بلاد در روایات مهدویت است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که روایات فراوانی در مدح و یا ذم مناطقی مانند شام، بیت‌المقدس، انطاکیه، طور، طالقان، مشرق و مغرب در روایات مهدوی ظهور کرده‌اند و مهم‌ترین نقش در پیدایش این دست منقولات انگیزه‌ها و اهداف سیاسی است. این دست منقولات از منظر سندی و متنی رد می‌شود و نشانه‌هایی از جعل و تحریف در آن آشکار است.

کلیدواژه‌ها

مهدویت؛ جعل حدیث؛ سیاست؛ فقه الحدیث؛ روایات مدح و ذم بلاد