تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,777 |
تعداد مقالات | 18,924 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,754,669 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,023,457 |
مفهوم شهود نزد شلایرماخر در کتاب دربارۀُ دین و مقایسۀ آن با شهود نزد کانت | ||
جستارهایی در فلسفه و کلام | ||
دوره 54، شماره 2 - شماره پیاپی 109، اسفند 1401، صفحه 167-183 اصل مقاله (423.48 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2023.79130.1179 | ||
نویسندگان | ||
بابک برومندفر1؛ شهرام پازوکی2؛ سید مسعود زمانی ![]() ![]() | ||
1دانشجوی دکتری ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استاد، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران، | ||
3استادیار، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران، | ||
4استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در فلسفۀ مدرن، کانت بیشترین تأثیر را بر شلایرماخر داشته است. شلایرماخر، اصطلاح شهود را بارها در کتاب «دربارۀ دین» و دیگر آثار خود به کار میبرد، اما آیا مراد او از شهود، همان مفهومی است که کانت در فلسفۀ استعلایی خویش در نظر داشته است؟ در این مقاله پس از ارائۀ سیری تاریخی و اجمالی از مفهوم شهود تا دورهی مدرن، مفهوم این اصطلاح نزد شلایرماخر بر اساس کتاب «کتاب «دربارۀ دین»» مورد بررسی قرار میگیرد. مفهوم شهود، نزد شلایرماخر و پرسش از مفهومی و یا غیر مفهومی بودن شهود در کتاب کتاب «دربارۀ دین»، بخشی از پرسش پژوهشی مقالۀ حاضر است. در نهایت، دیدگاه شلایرماخر از نظرگاهی تطبیقی با مفهوم شهود نزد کانت بررسی میشود. چنانکه ریچارد کروتر، مترجم اثر کتاب «دربارۀ دین» و یکی از پژوهشگران اندیشۀ شلایرماخر، شهود او را دارای بیشترین مشابهت و تناسب با شهود، نزد کانت میداند. اما پژوهش حاضر بر آن است که به رغم تأثیرپذیری شلایرماخر از کانت، مفهوم شهود نزد او ریشه در اندیشۀ افلاطونی دارد؛ زیرا شهود شلایرماخر هرچند دارای ویژگیهای مشابهی با شهود حسی کانت است، اما شهود را در ارتباط با حس مطرح نمیکند. او حتی شهود را همانند شهود عقلی کانت نیز تبیین نکرده است، بلکه آن را به صورت متضایفِ با احساس برای تبیین ذات دین بهکار میبرد. از نظر او شهود با ذات دین و احساس پیوند خورده است و به نوعی انسان را به سوی کشف سوق میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
شهود؛ شلایرماخر؛ کانت؛ دربارۀ دین؛ کشف؛ افلاطون | ||
مراجع | ||
اتکینسون، آر.اف، فلسفه اخلاق، ترجمه سهراب علوی نیا، مرکز ترجمه ونشر کتاب، تهران، ۱۳۶۹.
حایری یزدی، مهدی، سفر نفس: تقریرات استاد دکتر مهدی حایری یزدی، به کوشش عبدالله نصری، انتشارات نقش جهان، تهران، 1380.
شفیعبیک، ایمان، «معرفت شهودی در فلسفه افلاطون»، جاویدان خرد، شماره 24، پاییز و زمستان 1392، صص 81-104.
فتح طاهری، علی، «ماهیت شهود و ویژگی های آن در معرفت شناسی کانت»، نشریه ذهن، شماره 72، زمستان 1396، صص 147-176.
کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه از فیشته تا نیچه، ترجمه داریوش آشوری، جلد هفتم، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1395.
کانت، ایمانوئل، تمهیدات، ترجمه حداد عادل، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1367.
اصغری، محمد و محجل، ندا، «فهم دینی کرکگور از«سوبژکتیویته»، پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)، شماره اول (پیاپی 27)، بهار و تابستان 1395، صص 1-21.
ورنو، روژه و وال، ژان، نگاهی به پدیدارشناسی و فلسفههای هست بودن، برگرفته و ترجمه یحیی مهدوی، تهران، 1387.
Adams, Robert M., "Faith and religious knowledge", Jacqueline Marina (ed.) Cambridge Companion to Friedrich Schleiermacher, Cambridge University Press, Cambridge, 2005. Brandt, Richard B., The Philosophy of Schleiermacher: The Development of his Theory of Scientific and Religious Knowledge, Greenwood Press, Westport CT, 1968. Carlisle, Clare, Kierkegaard: A Guide for the Perplexed, A&C Black, 2006. Dupré, Louis, 'Toward a revaluation of Schleiermacher’s "philosophy of religion" ', The Journal of Religion, vol 44, 1964. Evans, C. Stephen, Kierkegaard on Faith and the Self: Collected Essays, Baylor University Press, 2006. Ewing, A.C., A Short Commentary on Kant’s “Critique of Pure Reason”, University of Chicago, 1938. Grove, Peter, ‘Symbolism in Schleiermacher’s theory of religion’, in B. W. Sockness & W. Gräb (eds) Schleiermacher, the Study of Religion, and the Future of Theology, Walter de Gruyter, Berlin & New York 2010. Grove, Peter, Deutungen des Subjekts: Schleiermachers Philosophie der Religion , Walter de Gruyter, Berlin, 2004. Kant, Immanuel, Correspondence, Trans. and Ed. By Arnulif Zweig, New York, Cambridge University Press, 1999. Kant, Immanuel, Critique of Pure Reason, translated by Norman Kemp Smith, Palgrave Macmillan, UK, 2007. Kant, Immanuel, Lectures on Logic; Trans. and Ed. by J. Michael Young, New York, Cambridge University Press, 1992. Kaygill, Howard, A Kant Dictionary, Wiley-Blackwell; 1st edition, 1995. Liddell, H. G. and Scott, R., A Greek-English Lexicon, revised and augmented by H. Stuart Jones, with the assistance of R. McKenzie and with the co-operation of many scholars, Oxford University Press, Oxford, 1996 M.Cooper, John(ed.), Plato Complete Works, Phaedrus (Phdr.) 250d2, Hackett Publishing Company, Cambridge, 1997. Marcoulesco, Ileana,“Intuition”, Encyclopedia of Religion, Lindsay Jones (ed.), Macmillan Reference USA, An imprint of Thomson Gale, a part of Thomson Corporation, 2005. Rorty, Richard, “Intuition”, Encyclopedia of Philosophy, M. Borchert, Donald (ed.), vol 4, Second Edition, Macmillan Reference USA an imprint of Thomson Gale, 2005. Schleiermacher, Friedrich, On Religion: Speeches to Its Cultured Despisers, trans & ed., introduction by Richard Crouter, Cambridge University Press, Second Edition 1996, Fourteenth printing 2010. Smit, Houston; “Kant on Marks and the Immediacy of Intuition”, The Philosophical Review; Vol.109, No.2 , 2000. Stewart, Jon Bartley , Kierkegaard and Existentialism, Ashgate Publishing, 2011. Ten Kate, Laurens, ‘Intuition of the other: an analysis of Anschauung in Schleiermacher’s On Religion – with references to Kant’ [Part of a ‘triptych’: E. Borgman, L. Ten Kate, & B. Philipsen, ‘A triptych on Schleiermacher’s On Religion’], Literature & Theology, vol 22, 2007, pp. 396-397. Https://www.etymonline.com/word/intuition (19 July 2020, (19:20 Tehran). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 56 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 21 |