مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی جو-باقلا (barely-faba bean) برکنترل علف‏های‌هرز و عملکرد آن‏ها

پژوهش‌های حبوبات ایران

دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، دی 1401، صفحه 79-90   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v13i2.2111-1015

نویسندگان

,وحید ذبیج¹؛ سعید سعیدی پور^{* 2}

¹دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد علوم علف‌های‌هرز، شوشتر نو

²دانشگاه آزاد اسلامی-واحد شوشتر

چکیده

آزمایشی مزرعه‌‏ای به منظور بررسی کشت مخلوط باقلا و جو در مقابل کشت خالص هر یک از آن‏ها در سال زراعی 99-1398 در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. تیمارها شامل جوی خالص (۴۰0 بوته در متر مربع)، باقلای خالص (۲۰ بوته در متر مربع) و سری‏‌های افزایشی 5/12، 25، 5/37، 50 و 5/62 درصد از کشت خالص باقلا به همراه جو با نسبت ثابت (400 بوته)، بودند. آزمایش در قالب طرح بلوک‏‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر نسبت‌‏های کشت مخلوط بر عملکرد دانه و زیست‌توده هر یک از گونه‏‌ها معنی‏‌دار بود. عملکرد جو در کشت مخلوط تنها زمانی کاهش یافت که نسبت باقلا در کشت مخلوط بیش از 25 درصد بود. بیشترین عملکرد دانه هر دو گیاه در کشت خالص آن‏ها با 2496 و 2621 کیلوگرم در هکتار به‌‏ترتیب برای جو و باقلا به‏‌دست آمد. عملکرد کل، نسبت برابری زمین و شاخص بهره‌‏وری نسبت کشت مخلوط نسبت به کشت خالص هر یک از گیاهان، به‏‌خصوص زمانی که نسبت باقلا از 5/37 درصد بیشتر بود، افزایش یافت. بیشترین شاخص بهره‏‌وری کشت مخلوط، ضریب تراکم و نسبت برابری زمین در نسبت 5/37 :100 درصد (باقلا: جو) به‏‌دست آمد. کشت خالص جو منجر به تجمع بیشتر وزن خشک علف‌هرز در مقایسه با کشت مخلوط شد. این درحالی‏‌که افزایش در تراکم باقلا کاهش تجمع ماده خشک علف‌هرز را به‏‌دنبال داشت. کشت مخلوط در بالاترین نسبت از تراکم باقلا در مقایسه با کشت خالص جو به‌‏ترتیب موجب کاهش زیست‌توده و تراکم علف‌هرز به‌‏ترتیب به میزان 8/33 و 3/41 درصد گردید. از این تحقیق استنباط می‌‏شود که کشت مخلوط باقلا نه با نسبت کمتر از 5/37 درصد کشت خالص آن به همراه تراکم معمول جو (400 بوته در متر مربع) عملکرد بالاتر و احتمالاً درآمد بیشتری نسبت به کشت خالص هر یک از گونه‌‏ها را به‏همراه خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

شاخص بهره‏وری؛ ضریب تراکم؛ عملکرد دانه؛ کشت خالص؛ نسبت برابری زمین

مراجع

1. Banik, P., Midya, A.B., Sarkar,, K., and Ghose, S.S. 2016. Wheat and chickpea intercropping systems in an additive series experiment: Advantages and weed smothering. European Journal of Agronomy 24: 325-332.
2. Baumann, D.T., Bastians, L., and Kropff, M.J. 2014. Intercropping system optimization for yield, quality and weed suppression combining mechanistic and descriptive models. Agronomy Journal 94: 734-742.
3. Bilalis, D., Papastylianou, P., Konstantas, A., Patsiali, S., Karkanis, A., and Efthimiadou, A. 2017. Weed-suppressive effects of maize-legume intercropping in organic farming. International Journal of Pest Management 56: 173-181.
4. Bulson, H.A.J., Snaydon, R.W., and Stopes, C.E. 1997. Effects of plant density on intercropped wheat and field beans in an organic farming system. Journal of Agricultural Science 128: 59-
5. Chen, C., Westcott, M., Neill, K., Wichmann, D., and Knox, M. 2004. Row configuration and nitrogen application for barley-pea intercropping in Montana. Agronomy Journal 96: 1730-
6. Dwivedi, A., Dev, I., Kumar, V., Yadav, R.S., Yadav, M., Gupta, D., Singh, A., and Tomar, S.S. 2015. Potential role of maize-legume intercropping systems to improve soil fertility status under smallholder farming systems for sustainable agriculture in India. International Journal of Life Sciences Biotechnology and Pharma Research 4(3): 145.
7. 2020. Crop Production and Trade Data. http://www.fao.org/faostat/en/#data (accessed December 30, 2020).
8. 2017. Food and Agriculture Organization of the United Nation. Quarterly bulletin of Statistics. Remote, Italy
9. Fernandez, O.N., Vignolio, O.R., and Requesens, E.C. 2002. Competition between corn (Zea mays) and bermudagrass (Cynodon dactylon) in relation to the crop plant arrangement. Agronomy Journal 22: 293-305.
10. Ghale-Noyee, S., Koocheki, A., Yazdi, M.N.P., and Jahan, M. 2016. Effect of different treatments of mixed and row intercropping on yield and yield components of sesame and bean. Iranian Journal of Field Crops Research 15(3): 588-602. (in Persian with English abstract).
11. Ghanbari, A., Dahmardeh, M., Siahsar, B.A., and Ramroudi, M. 2016. Effect of maize (Zea mays ) - cowpea (Vigna unguiculata L.) intercropping on light distribution, soil temperature and soil moisture in and environment. Journal of Food and Agricultural Environment 8: 102-108.
12. Ghosh, P.K. 2004. Growth, yield, competition and economics of groundnut/cereal fodder intercropping systems in the semi-arid tropics of India. Field Crops Research 88: 227-237.
13. Hauggaard-Nielsen, H., Ambus, P., and Jensen, E.S. 2015. Interspecific competition, N use and interference with weeds in pea-barley intercropping. Field Crops Research 70: 101-109.
14. Haymes, R., and Lee, H.C., 1999. Competition between autumn and spring planted grain intercrops of wheat (Triticum aestivum) and field bean (Vicia faba L.). Field Crops Research 62: 167-176.
15. Holland, J.B., and Brummer, E.C. 1999. Cultivar effects on oat-berseem clover intercrops. Agronomy Journal 91: 321-
16. Iqbal, J., Cheema, Z.A., and An, M. 2017. Intercropping of field crops in cotton for the management of purple nutsedge (Cyperus rotundus ). Plant Soil 300: 163-171.
17. Jensen, E.S. 1996. Grain yield, symbiotic N₂ fixation and interspecific competition for inorganic N in pea-barley intercrops. Plant Soil 182: 5-
18. Kallu, B.A., and Erhabor, P.O. 1990. Barley, lentil and flax yield under different intercropping systems. Agronomy Journal 82: 1066-
19. Kaut, A.H., Mason, H.E., Navabi, A., O’Donovan, J.T., and Spaner, D. 2018. Organic and conventional management of mixtures of wheat and spring cereals. Agronomy Sustainable Development 28: 363-371.
20. Li, M., Zhang, J., Liu, S., Ashraf, U., Zhao, B., and Qui, S. 2018. Mixed- cropping systems of different rice cultivars have grain yield and quality advantages over mono-cropping systems. Journal of the Science of Food and Agriculture 99(7): 3326-3334.
21. Li, L., Yang, S., Li, X., Zhang, F., and Christie, F. 1999. Interspecific complementary and competitive interactions between intercropped maize and faba bean. Plant Soil 212: 105-114.
22. Liebman M., and Dyck E. 2011. Crop rotation and intercropping strategies for weed management. Ecological Application 3: 92-122.
23. Majnoun-Hosseini, N. 2008. Agriculture and Livestock Production. Tehran University Press, Iran. (In Persian).
24. Mazaheri, D. 2008. Intercropping. (2^nd). Tehran, Iran. (In Farsi).
25. Midega, C.A.O., Khan, Z.R., Amudavi, D.M., Pittchar, J., and Pickett, J.A. 2010. Integrated management of Striga hermonthica and cereal stemborers in finger millet [Eleusine coracana (L.) Gaertn.] through intercropping with Desmodium intortum. International Journal of Pest Management 56: 145-151.
26. Midmore, D.J. 2009. Agronomic modification of resource use and intercrop productivity. Field Crops Research 34: 357-380.
27. Morris, R.A., and Garrity, D.P. 2011. Resource capture and utilization in intercropping-water. Field Crops Research 34: 303-317.
28. Mouradi, M., Farissi, M., Makoudi, B., Bouizgaren, A., and Ghoulam, C. 2018. Effect of faba bean (Vicia Faba) rhizobia symbiosis on barley's growth, phosphorus uptake and acid phosphatase activity in the intercropping system. Annals of Agrarian Science 16(3): 297-303.
29. Odo, P.E. 1991. Evaluation of short and tall sorghum varieties in mixtures with cowpea in the Sudan savanna of Nigeria: Land equivalent ratio, grain yield and system productivity index. Experimental Agriculture 27: 435-
30. Olorunmaiye, P.M. 2015. Weed control potential of five legume cover crops in maize/cassava intercrop in a Southern Guinea savanna ecosystem of Nigeria. Australian Journal of Crop Science 4: 324-329.
31. Qamar, I.A., Keating, J.D.H., Normohammad, T., Ali, A., and Ajmalkhan, M. 1999. Interdunction and management of vetch/barley forage mixture in the rainfed areas of Pakistan: Forage yield. Journal Agriculture Research 50: 1-9.
32. Rezaei-Chiyaneh, E., and Gholinezhad, E. 2015. Study of agronomic characteristics and advantage indices in intercropping of additive series of chickpea (Cicer arietinum ) and black cumin (Nigella sativa L.). Journal of Agroecology 7(3): 381-396. (in Persian with English abstract).
33. Saucke, H., and Ackermann, K. 2016. Weed suppression in mixed cropped grain peas and false flax (Camelina sativa). Weed Research 46: 453-461.
34. Steinmaus, S., Elmore, C.L., Smith, R.J., Donaldson, E., Weber, A., Roncoroni, J.A., and Miller, P.R.M. 2008. Mulched cover crops as an alternative to conventional weed management systems in vineyards. Weed Research 48(1): 273-281.
35. Szumigalski, A., and Van Acker, R. 2015. Weed suppression and crop production in annual intercrops. Weed Science 53: 813-825.
36. Tsubo, M., Walker, S., and Mukhala, E. 2001. Comparisons of radiation use efficiency of mono-/inter-cropping systems with different row orientations. Field Crops Research 71: 17-29.
37. Willey, R.S. 1979. Intercropping-its importance and research needs. Part 1. Competition and yield advantages. Field Crop Abstract 32: 1-