تحلیل و اولویت‌بندی موانع توسعه گردشگری استان کرمان از دیدگاه خبرگان بخش‌های خصوصی و دولتی

جغرافیا و توسعه فضای شهری

دوره 11، شماره 4، اسفند 1403، صفحه 31-49   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2023.79767.1267

نویسندگان

مهدی کاظمی^{* 1}؛ محبوبه برزگرپور²؛ سودابه بیجاری³؛ علیرضا شکیبایی⁴

¹دانشیارمدیریت،دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

²دانشجوی دکتری مدیریت تکنولوژی، مجتمع مهندسی صنایع و مدیریت، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.

³کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

⁴دانشیار، بخش اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

چکیده

جهت پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی موانع توسعه گردشگری استان کرمان از دیدگاه خبرگان بخش خصوصی و دولتی انجام شده است. جامعه آماری شامل خبرگان بخش های دولتی و خصوصی آشنا با مسایل گردشگری استان کرمان است.ابتدا مهم ترین موانع اصلی توسعه گردشگری با استفاده از مبانی نظری  در چهار دسته کلی شامل موانع زیربنایی، موانع بازاریابی، موانع فرهنگی-اجتماعی و موانع مدیریتی و ساختاری شناسایی و 20 زیر معیار  برای این موانع تعیین گردید. به این ترتیب سلسله مراتب مراتب درخت تصمیم طراحی شد. آنگاه بر اساس نظر خبرگان و با روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی داده ها موانع توسعه گردشگری استان اولویت بندی شده است. از دیدگاه جامعه مورد مطالعه، اولویت موانع مزبور به ترتیب عبارتند از؛ موانع زیربنایی با وزن 297/0، موانع بازاریابی با وزن 257/0، موانع فرهنگی-اجتماعی با وزن 235/0 و موانع مدیریتی و ساختاری با وزن 214/0.  ضعف خدمات هتلداری و رستورانداری با وزن 175/0 حایز رتبه اول در میان زیر معیارهاست. استفاده ناکافی از صدا و سیمای شبکه استانی برای معرفی جاذبه ها با وزن 105/0 در اولویت دوم و ناآگاهی عمومی از مزایای گردشگری با وزن 091/0 سومین اولویت را در میان زیرمعیارها کسب کرده است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری؛ موانع توسعه گردشگری؛ خبرگان بخش خصوصی و دولتی؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی؛ استان کرمان

مراجع

1. ابراهیمی، ع. (1396). تاثیر صنعت جهانگردی بر متغیرهای اقتصادی، محیطی، فرهنگی و اجتماعی ایران. مجموعه مقالات نخستین همایش جهانگردی جمهوری اسلامی ایران، جلد اول، کیش: سازمان منطقه آزاد کیش.
2. امینی، م.، پرهیزگار، م.، ابوالحسنی، ا.، و خبازباویل، ص. (1397). تدوین الگوی سه محوری توسعه صنعت گردشگری ایران با تأکید بر ورود گردشگران خارجی. مطالعات مدیریت راهبردی، 2 (35)، 77-99.
3. خجندی، م.، و کاظمی، م. (1393). تدوین استراتژی برای توسعه کارآفرینی در گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT (مورد مطالعه: روستاهای هدف گردشگری استان کرمان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
4. ده یادگاری، س.، نوربخش، ف.، و خاطبی، آ. (1400). عوامل مؤثر بر قصد دیدار گردشگران از جاذبه های گردشگری استان کرمان با تأکید بر تبلیغات الکترونیکی. فصلنامه گردشگری و توسعه، 11(3)، 119-132.
5. شاهینی فر، م.، و شوهانی، ن. (1399). تحلیل نقش عوامل مؤثر بر بازآفرینی فضاهای شهری از منظر کاربران )مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر کرمانشاه(. مجله جغرافیا و توسعه فضای توسعه شهری، 7(2)، 150-167.
6. شماعی، ع.، و موسیوند، ع. (1391). سطح بندی شهرستان های استان اصفهان از لحاظ زیرساخت های گردشگری با استفاده از مدل تاپسیس و ای اچ پی. مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، 3(10)، 23-40.
7. شیخی‌نصب، م.، اذانی، م؛ مومنی، م.، و محمدی، م. (1399). بازآفرینی بافت های تاریخی در راستای توسعه گردشگری با رویکرد آینده نگاری )مطالعه موردی منطقه یک شهرداری اهواز(. مجله جغرافیا و توسعه فضای توسعه شهری، 6(2)، 150-169.
8. طالب نیا، ق، ا.، خوزین، ع.، و دنکوب، م. (1391). بررسی اولویت عوامل موثر در پیاده سازی و اجرای سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت با استفاده از فرایند تحلیل سلسله. نشریه مطالعات حسابداری و حسابرسی، 2(26)، 45-62.
9. طباطبایی نسب، م.، و ضرابخانه، ف. (1394). تبیین مدل ارزش ویژه برند مقصد در صنعت گردشگری. فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 24(94)، 192-216.
10. علی اکبری، ا. (1395). جغرافیای گردشگری ایران. تهران: انتشارات سمت.
11. علی اکبری، ا.، مرصوصی، ن.، و جلال آبادی، ل. (1399). تدوین سناریوهای مؤثر بر آینده گردشگری پایدار شهرکرمان با رویکرد آینده پژوهی. فصلنامه علمی مطالعات مدیریت گردشگری، 15(50)، 35-60.
12. کاظمی، م. (1392). مدیریت گردشگری. تهران: انتشارات سمت.
13. کمانــداری، م.، چهارراهــی، م.، و قربانپــور، ح. (1399). پتانســیل‌های اکوتوریســم اســتان کرمــان زمینــه بـرای توسـعه گردشـگری آینـده. جغرافیـا و روابـط انسـانی، 3(2)، 27-42.
14. محرابی، ج.، خلیلی شورینی، س.، و خلفی، ا. (1393). بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 9(2)، 1-10.
15. موسایی، م.، هاشمی، س.، و ابراهیمی، م. (1391). بررسی جامعه شناسی توسعه پایدار گردشگری در ایران؛ موانع، چالش‌ها، راهکارها. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، 6(16)، 25-36.
16. مهرگان، م. (1383). پژوهش عملیاتی پیشرفته. تهران: نشر کتب دانشگاهی.
17. نجارزاده، ن.، و کاظمی، م. (1393). بخش بندی بازار گردشگری داخلی استان کرمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
18. وکیل حیدری، س. (1391). تحلیل موانع موثر بر توسعه گردشگری روستای سردابه، شهرستان اردبیل. مجله جغرافیا، 1(1)، 68-81 .

 

19. Behboodi, O., Rajavi, M., & Zarei, A. (2019). Designing a model for measuring performance evaluation criteria in Iran's tourism industry. Tourism and Development Magazine, 7(4), 82-61.
20. Brown, K.G. (2009). Island tourism marketing: music and culture. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 3(1), 25-32.
21. Davis, A. (2016). Experiential places or places of experience? Place identity and place attachment as mechanisms for creating festival environment. Tourism Management, 55, 46-49.
22. Garau-Vadell, J.B., Gutierrez-Taño, D., & Diaz-Armas, R. (2018). Economic crisis and residents’ perception of the impacts of tourism in mass tourism destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 7, 68–75.
23. Hou, X. (2019). High-speed railway and city tourism in China: A quasi-experimental study on HSR operation. Sustainability, MDPI, Open Access Journal, 11(6), 1-19.
24. Koc, E., & Boz, H. (2014). Psychoneurobiochemistry of tourism marketing. Tourism Management, 44, 140-148.
25. Lacher, R.G., & Oh, C.O. (2012). Is tourism a low-income industry? Evidence from three coastal regions. Journal of Travel Research, 51(4), 464-472.
26. Lee, S., Bai, B. (2016). Influence of popular culture on special interest tourist’s destination image. Tourism management, 52, 161-169.
27. Mehrabi, J., Khalili Shurini, S., & Khalafi, A. (2013). Studying the obstacles to the development of the tourism industry in the Islamic Republic of Iran. Development and Transformation Management Quarterly, 9(2), 1-10.
28. Tabatabayi Nasab, M., & Zarrabkhaneh, F. (2014). Explaining the special value model of the destination brand in the tourism industry. Urban and Regional Studies and Research Quarterly, 24(2), 192-216.
29. Tameljenovic, R., & Faulkner, B. (2000). Tourism and older residents in a sunbelt resort. Annals of Tourism Research, 27(1), 93-114.
30. Tohidy, F. (2011). Economic impact of tourism industry. International Journal of Business and Management, 6(8), 25-36.
31. Wallin, J. (2015). New approach to dark tourism inquiry: A response to Isaac. Tourism management, 51, 331-334.
32. Williams, A. (2006). Tourism hospitality marketing: fantasy, feeling and fun. International Journal of Contemporary Hospitality Management. 18(6), 482-491.
33. World Tourism Organization. (2019). Governance for the tourism sector and its measurement. Issue Paper Series. Madrid: World Tourism Organization
34. WTTC (2021). Travel Tourism World Economic. Available at: https: /media/-/org.wttc.
35. Xu, G. (2013). Tourism and local development in China: case studies of Guilin. Suzhou and Baidehi. London: Routledge.
36. Xu, J., & Sun, M. (2015). Research on the tourist demands and evaluation for public tourism services in tourism and hospitality development between China and EU. Springer Berlin Heidelberg, 6(45), 249-259.
37. Zehrer, A. (2009). Service experience and service design. Managing Service Quality.19 (3), 332- 339.
38. Zhang, X., Song, H., & Huang, G.Q. (2009). Tourism supply chain management: A new research agenda. Tourism Management, 30(3), 345-358.