Flexibility in Persian Idiomatic Expressions: The case of "Hand-Idioms"

زبانشناسی و گویش های خراسان

Article 4, Volume 15, Issue 1 - Serial Number 30, May 2023, Pages 95-124   

Document Type: Original Article

DOI: 10.22067/jlkd.2023.79929.1136

Authors

Sasan Maleki^{* 1}; Mohammad Rasekhmahand²

¹Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language and Literature, Malayer University, Malayer, Iran

²Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University of Hamedan, Hamedan, Iran

Abstract

Flexibility in idioms may occur at different lexical, morpho-syntactic and syntactic levels. In flexible idioms, the core meaning remains unchanged. This descriptive-analytical study aims to investigate flexibility in Persian Idioms at the above-mentioned levels. The corpus contains 427 examples containing 160 "Hand-Idioms" in Najafi (1387/2008). The findings show that lexical flexibility occurs through the process of addition (nouns, adjectives, adverbs, quantifiers) and substitution (verbs and prepositions); morpho-syntactic flexibility happens through the addition of the plural marker "-ha" and the indefinite marker "–ya", and the syntactic flexibility happens through "postposing", "scrambling", "causative and intransitive structures", "objects substitution" and the addition of the "complements". Furthermore, it was found that Persian "Hand-Idioms" are more inclined towards "addition" and factors such as "definiteness", "information structure", "linguistic economy", "specification" and "expression of quantity" cause the motivation for the flexibility of the idioms. The findings of this research can be used by the writers of the textbooks on teaching Persian idioms to non-Persian speakers and the relevant teachers to provide the learners with appropriate examples to show the features of the flexible idioms.

Keywords

Idioms; Flexibility; Syntactic; Morpho-Syntactic; Iexical

References

1. آل‌‌‌احمد، جلال (1340). نون والقلم، تهران: کتاب زمان.
2. آل‌‌‌احمد، جلال (1345). مدیر مدرسه، تهران: کتاب‌‌‌های پرستو.
3. آل‌‌‌احمد، جلال ( 1346). نفرین زمین، تهران: نیل.
4. آل‌‌‌احمد، جلال (1360). سنگی بر گوری. تهران: رواق.
5. ابن‌‌‌الرسول، سید محمدرضا و رحیمی خویگانی، محمد (1393). انواع «ی» در زبان فارسی امروز. فنون ادبی.
6. (11). 58-49.
7. استانکو، زاهاریا (1350). پابرهنه‌‌‌ها (ترجمه احمد شاملو). تهران: کتاب زمان.
8. امیرشاهی، مهشید (1347). کوچه بن بست. تهران: ناشر نامشخص.
9. بهرامی، مهین (1358).«سقاخانه آینه». مجله کتاب جمعه، تهران.
10. پزشکزاد، ایرج (1338). بوبول. تهران: نیل.
11. پزشکزاد، ایرج (1351). دایی جان ناپلئون. تهران: انتشارات صفی علیشاه.
12. پزشکزاد، ایرج (1355). ادب مرد به ز دولت اوست، تحریر شد. تهران: انتشارات صفی علیشاه.
13. جمال‌‌‌زاده، محمدعلی (1320). یکی بود و یکی نبود. تهران: بنگاه پروین.
14. چهل‌‌‌تن، امیرحسن (1357). دخیل بر پنجره فولاد. تهران: رواق.
15. حقیقی، هدیه و همکاران (1400). اصطلاحات زبانی: گفتمانه‌‌‌هایی خلاق، برآینده از گسست ریزوماتیک. نشریه
16. پژوهش‌‌‌های زبانشناختی. (2). 77-94.
17. دبیرمقدم، محمد (1374). فعل مرکب در زبان فارسی. مجله زبان‌‌‌شناسی. (23-24). 2-46.
18. دستلان، مرتضی (1400). بررسی نقش استعجاز در ساختار معنایی اصطلاحات زبانی در چارچوب معناشناسی
19. شناختی. مجله زبانشناسی و گویش‌‌‌های خراسان. (5). 283-303.
20. راسخ‌‌‌مهند، محمد (1384). بررسی انواع تأکید در زبان فارسی. زبان و زبان‌‌‌شناسی. (1). -195
21. راسخ‌‌‌مهند، محمد (1388).گفتارهایی در نحو، تهران: نشر مرکز.
22. راسخ‌‌‌مهند، محمد (1393). فرهنگ توصیفی نحو. تهران: انتشارات علمی.
23. راسخ‌‌‌مهند، محمد (1396). نحو زبان فارسی: نگاهی نقشی-رده‌‌‌شناختی. تهران: نشر آگه.
24. شاملو، احمد (ترجمه) (1352). لبخند تلخ(مجموعه داستان). تهران: کتاب موج.
25. شاهانی، خسرو (1368). بازنشسته. تهران: میهن.
26. شهری، جعفر(1356). حاجی دوباره. تهران: [بدون ناشر].
27. شهری، جعفر (1357). شکر تلخ. تهران: امیرکبیر.
28. طباطبایی، علاءالدین(1395). فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی. تهران: فرهنگ معاصر.
29. طبیب‌‌‌زاده، امید (1393). طبقه‌‌‌بندی و ضبط افعال اصطلاحی فارسی. نشر دانش، (4): 4-20.
30. عمید، حسن (1388). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
31. کاظمیه، اسلام (1347). قصه‌‌‌های کوچه دلبخواه. تهران: رز.
32. کتیرایی، محمود (1348). از خشت تا خشت. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
33. کتیرایی، محمود (1349). نامه‌‌‌های هدایت (ضمیمه کتاب صادق هدایت)، تهران: اشرفی.
34. مدنی، حسین (1348). اسمال در نیویورک. تهران: موسسه مطبوعاتی صدف.
35. ملکی، ساسان و راسخ‌‌‌مهند، محمد(1400). اصطلاحات صوری و جوهری در زبان فارسی: بررسی موردی
36. برخی اگر-ساخت‌‌‌ها. فصلنامه مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران. (9):109-126.
37. منصوری، مهرزاد (1394). اصطلاحی شدن در زبان فارسی در قالب برنامه کمینه‌‌‌گرا. جستارهای زبانی.
38. (3) 271-292.
39. میرصادقی، جمال (1345). چشم‌‌‌های من خسته. تهران: اشرفی.
40. میرصادقی، جمال (1347). شبهای تماشا و گل زرد. تهران: نیل.
41. میرصادقی، جمال (1349). درازنای شب. تهران: کتاب زمان.
42. میرصادقی، جمال (1367). پشه‌‌‌ها. مشهد: نشر نیما.
43. میرصادقی، جمال (1369). بادها خبر از تغییر فصل می‌‌‌دادند. تهران: شباهنگ.
44. نجفی، ابوالحسن(1387). فرهنگ فارسی عامیانه. چاپ دوم، تهران: نیلوفر.
45. هاشمی، زکریا (1348). طوطی. تهران: روزن.
46. هدایت، صادق (1313). وغ‌‌‌وغ ساهاب. تهران: [بدون ناشر].
47. هدایت، صادق (1330). حاجی آقا. تهران: امیرکبیر.
48. هدایت، صادق (1331). سایه‌‌‌روشن. تهران: امیرکبیر.
49. Chomsky, N. (1980). Rules and Representations. New York: Colombia University Press.
50. Croft, W. and D. A. Cruise (2004). Cognitive Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
51. Fraser, B. (1970). "Idioms within a Transformational Grammar". Foundations of Language,Vol. 6(1):22-42.
52. Geeraert, k. (2016). Climbing on the Bandwagon of Idiomatic Variation: A Multi-Methodologicala Approach. Ph.D Dissertation. University of Alberta.
53. Hockett, C. F. (1958). A Course in Modern Linguistics. New York: Macmillan.
54. Katz, J., and Postal, P. (1963). "The Semantic Interpretation of Idioms and Sentences Containing Them". MIT Research Laboratory of Electronic Quarterly Progress Report, Vol.70:275-282.
55. Kovecses,Z., and Szabo, P. (1996). "Idioms: A View from Cognitive Semantics". Applied Linguistics, (17):326-355.
56. Kroeger, P.R. (2018). Analyzing Meaning: An Introduction to Semantics and Pragmatics. Berlin.Language Science Press.
57. Langlotz, A. (2006). Idiomatic Creativity. Amsterdam: John Benjamins Publishing Co.
58. Newmayer, F. J. (1998). Language Form and Language Function. Cambridge, Mass.& London. MIT.
59. Moon, R. (1998). Fixed Expressions and Idioms in English. Oxford: Oxford University Press.
60. Nunberg, G., I.A.,Sag, and T.Wasow. (1994). "Idioms". Language,Vol.70:491-538.
61. Schroder, D. (2013). The Syntactic Flexibility of Idioms. A Corpus-Based Approach. Munchen: Akademische Verlagsgemeinschaft.
62. Stone, M. S. (2016). The difference between bucket-kicking and kicking the bucket: Understanding idiom flexibility. D Dissertation. University of Washington.
63. Wulff, S. (2008). Rethinking idiomaticity: A Corpus-Based Approach. London: Continuum.