ساخت و ارزیابی عملکرد یک جریان‌سنج مبتنی بر پالس حرراتی برای اندازه گیری دبی شیره گیاهی در بافت های آوندی

ماشین های کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 اردیبهشت 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jam.2023.81221.1150

نویسندگان

مجید تیمورزاده¹؛ جلال برادران مطیع^{* 2}؛ عباس روحانی²؛ یحیی سلاح ورزی²

¹گروه مهندسی بیوسیستم

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

آبیاری دقیق درختان مستلزم در دسترس بودن اطلاعاتی از میزان و نحوه مصرف آب توسط آن­ها است. عدم توجه به نیاز آبی درختان می‌تواند منجر به هدر رفت آب و یا بروز تنش آبی در آن­ها شود که می توان با به دست آوردن سرعت جریان شیره در بافت آوندی درخت مقدار آب مصرفی گیاه را تخمین زد. در این پژوهش، دستگاه جریان‌سنج شیره‌ای مبتنی بر روش نسبت گرمایی قابل ‌نصب بر روی تنه درختان ساخته شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. دستگاه از بخش‌های کاوشگر اندازه‌گیری، واحد پردازنده داده و ثبت‌کننده داده تشکیل‌شده است. به‌منظور ارزیابی، کاوشگر بر روی تنه یک نمونه درخت فیکوس بنجامین در محیط کنترل‌شده دما و رطوبت، در دو ارتفاع متفاوت نصب شد. نتایج جریان شیره اندازه گیری شده توسط دستگاه با داده‌های به‌دست‌آمده از روش لایسیمتری مقایسه گردید. همچنین، اثرات روز و شب، مرطوب کردن سطح برگ و آبیاری در تغییرات جریان شیره بررسی شد. نتایج نشان داد دستگاه جریان‌سنج شیره‌ای میزان مصرف آب درخت را نسبت به مقدار به‌دست‌آمده از روش لایسیمتری با 30 درصد بیش برآوردی اندازه‌گیری می‌کند که این درصد اختلاف با کالیبره کردن دستگاه و اصلاح ضرایب اختصاصی درخت، قابل رفع می­باشد. نمودار جریان شیره‌ای و تعرق از یک ‌روند مشابه پیروی می‌کنند به‌طوری‌ که در طول روز مقدار جریان شیره و تعرق  افزایش‌یافته و در اواسط ظهر به اوج مقدار خود برای جریان شیره ( )98/17 و برای تعرق ( ) 16 رسید و سپس در بعد از ظهر با خنک شدن هوا کاهش سریعی نشان داد.

کلیدواژه‌ها

جریان شیره ای؛ تنش آبی؛ روش نسبت گرمایی؛ لایسیمتری

مراجع