عملکرد، اجزای عملکرد دانه و تبادلات گازی ارقام جو زراعی (Hordeum vulgare L.) تحت کاربرد منابع مختلف کودی در شرایط دیم

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 اردیبهشت 1402

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2023.80366.1138

نویسنده

رحیم ناصری^*

گروه تکنولوژی تولیدات گیاهی، آموزشکده فنی‌مهندسی و کشاورزی دهلران، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا بر عملکردانه و تبادلات گازی ارقام جو در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌-های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل ارقام جو (توده محلی، ماهور، خرم و فردان و منابع کودی شامل شاهد ، 50 درصد کود شیمیایی فسفر توصیه شده، قارچ میکوریزا، قارچ میکوریزا +50 درصد کود شیمیایی فسفر توصیه شده و 100 درصد کود شیمیایی فسفر بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که برهمکنش رقم×منابع کودی بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و همچنین خصوصیات تبادلات گازی در جو دیم معنی‌دار بود. بر اساس نتایج بیشترین تعداد دانه در سنبله با میانگین 3/32 دانه (5/70 درصد)، وزن هزار دانه با میانگین 5/38 گرم (9/30 درصد)، عملکرد دانه با میانگین 3/4238 کیلوگرم در هکتار (3/79 درصد)، عملکرد زیست توده با میانگین 3/10123 کیلوگرم در هکتار (5/66 درصد)، میزان فتوسنتز با میانگین 7/5 میکرو‌مول co2 بر متر مربع بر ثانیه (8/93 درصد)، سرعت تعرق با میانگین 4 میلی‌مول آب بر مترمربع بر ثانیه (80 درصد)، هدایت مزوفیلی با میانگین 019/0 میلی‌مول co2 بر مترمربع بر ثانیه (7/94 درصد) و کارایی مصرف آب فتوسنتزی با میانگین 43/1 میکرومول co2 بر مول آب (2/69 درصد) در جو رقم فردان× قارچ میکوریزا +50 درصد کود شیمیایی فسفر بدست آمد و کمترین میزان عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین میزان فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت مزوفیلی و کارایی مصرف آب فتوسنتزی در توده محلی× شاهد (عدم مصرف منبع کودی) مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

تعرق؛ فتوسنتز‌؛ کارایی مصرف آب فتوسنتزی؛ هدایت مزوفیلی؛ وزن هزار دانه