Political Education in the Social Studies Curriculum of Secondary Schools: A Mixed Method Study

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

Article 3, Volume 20, Issue 3 - Serial Number 45, September 2023, Pages 91-120   

Document Type: *

DOI: 10.22067/social.2023.80580.1297

Authors

Zahra Yahyaee¹; Sirus Mansoori^{* 2}

¹MA in Curriculum Development, Arak University, Arak, Iran

²Assistant Professor in Curriculum Development, Arak University, Arak, Iran

Abstract

The purpose of this research was to investigate the political education in the social studies curriculum of secondary schools of Iran. The research approach was mixed and the strategy used was quantitative and qualitative content analysis. The statistical population consisted of the social studies books of secondary schools. The sample was selected using purposeful method. A researcher-made checklist was used to collect the data, and in order to evaluate the validity of the indicators, content validity ration (CVR) was used. Content validity was 0.98. Moreover, data reliability was calculated using the agreement coefficient of 94%. Descriptive statistics was used for analyzing the data in the quantitative part and to test the appropriateness of attention, the Chi-square test was used. Thematic analysis was also used in the qualitative section. The results showed that totally 31 times the attention were paid to the component of political education. The highest frequent issues were related to the index “understanding regional and international political issues” (with a frequency of 13, that is, 41.1%) and “the right of people to decide on their political destiny” (with a frequency of 10, that is, 32.2%) respectively. On the contrary, the indicators “the right to criticize the officials”, “the right to criticize social institutions”, “the accountability of social institutions”, and “the criteria for recognizing and choosing the right in elections” each recording 1 case (3.3%) had the lowest frequency. No attention has been paid to the indicators “reforming social institutions” and “attention to political pluralism”. The results of the Chi-square test also showed that there is not a proper balance in dealing with political education components in social studies books of secondary schools of Iran.
 
 
 

Keywords

Political Education; Curriculum; Social Studies; Social Reconstruction

References

1. اپل، م. (1395). آیا آموزش می‌تواند جامعه را تغییر دهد؟ (ن. میرزا بیگی، مترجم). تهران: آگاه.
2. احمدی، پ.، و مختاری، ر. (1398). جایگاه مؤلفه‌های فرهنگ عمومی در تصاویر کتب مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه. اجلاس بین‌المللی علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره، آموزش‌وپرورش، تهران.
3. احمدی، غ. ع.، عصاره، ع.، و امینی، ز. (1397). تبیین مراحل تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاست پذیری) بر مبنای مراحل رشد شناختی با تأکید بر دوره‌های تحصیلی. فصلنامه دانش سیاسی، 14(1)، 23-60.
4. امامی میبدی، ا.، و میر محمدی میبدی، س. م. (1393). بررسی فقهی انتخاب اصلح و صالح مقبول. معرفت سیاسی، (11)، 82-61.
5. امیری، ف.، و فقیهی، ع. ر. (1400). بررسی تربیت اجتماعی سیاسی در برنامۀ درسی رسمی دورۀ اول متوسطه.پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی، 2(4)، 115-142.‎
6. اوزمن، ه.، و اوکراور، م. (1387). مبانی فلسفی تعلیم و تربیت (نظریه بازسازی و تعلیم و تربیت) (ع. ضرابی، مترجم). تهران: مؤسسه امام خمینی.
7. برزگر، ر.، کریمی، م. ح.، سردارنیا، خ.، و مزیدی، م. (1397). تربیت سیاسی: اهداف، سازوکارها و بایسته‌های روشی آن. رهیافت‌های سیاسی بین‌المللی، 10(3)، 31-10.
8. بهمئی، ل.، مرعشی، س. م.، پاک‌سرشت، م. ج.، و صفایی مقدم، م. (1394). آیا بازسازی اجتماعی و فرهنگی وظیفه مدرسه است؟ بررسی تحلیلی دیدگاه بازسازی گرایان اجتماعی. علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 23(1)، 5-28.
9. جعفری‌فر، س.، و ترابی، م. (1401). آینده‌پژوهی تربیت سیاسی-اجتماعی دانش‌آموزان براساس سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش.سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)،  8(28)، 95-116.‎
10. دهقانی، م. (1390). طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت اجتماعی برای دوره راهنمایی تحصیلی (رساله دکتری منتشرنشده). دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
11. ذاکری، م.، اسدی، ا.، و لطفی، ه. (1390). تبیین الگوی پاسخگویی و نظارت بر نظام اداری در حکومت علوی از منظر رابطه بوروکراسی و دموکراسی. خط‌مشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 2(4)، 18-1.
12. ذهبیون، ش.، یوسفی، ع. ر.، و یارمحمدیان، م. ح. (1395). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی جامعه‌شناسی دوره دبیرستان به لحاظ توجه به مفاهیم تربیت شهروندی. فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 13(۲3)، 136-147.
13. رشیدی، ا.، اختیاری امیری، ر.، و سیف‌الله زاده، س. (1398). تحلیل مؤلفه‌های جامعه‌پذیری سیاسی در کتاب‌های درسی دوره متوسطه (مورد پژوهی کتاب‌های جدید جامعه‌شناسی در رشته علوم انسانی). جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 6(14)، 231-207.
14. رضوی، ع.، ملکی، ح.، عباس‌پور، ع.، و ابراهیمی قوام، ص. (1389). بررسی تربیت سیاسی در برنامه درسی رسمی دوره ابتدایی، روان‌شناسی تربیتی، 6(16)، 58- 19.
15. شعاری نژاد، ع. ا. (1383). فلسفه آموزش‌وپرورش. تهران: امیرکبیر.
16. شفیعی، ح. (1389). چگونگی دستیابی به یک انتخاب صحیح. رشد آموزش علوم اجتماعی، 13(3)، 1-20.
17. شمشیری، ب.، و ایزدپناه، ا. (1392). امکان هم کناری تفکر انتقادی و تجربه دینی در برنامه تربیت دینی. مبانی تعلیم و تربیت، 3(2)، 88-67.
18. صادقی، ع. ر. (1394). نقد نظریه برنامه درسی بازسازی اجتماعی. پژوهش‌های کیفی در برنامه درسی، 1(1)، 67-92.
19. صحرانشین، ا.، هاشمی، س. ا.، قلتاش، ع.، و رنجبر، م. (1399). تبیین مبانی تربیت سیاسی و اجتماعی اندیشه‌های جان دیویی و استاد مطهری در تربیت شهروندی.فصلنامه تربیتی،15(62)، 1-24.‎
20. عباس­زاده، م.، و سوری، ف. (1392). کثرت‌گرایی سیاسی: میان نظریه و واقعیت، پژوهش علوم سیاسی، (13)، 71-53.
21. علاقه‌بند، ع. (1395).. تهران: نشر روان.
22. علمی، م. (1387). جنسیت، آگاهی سیاسی و مشارکت سیاسی دانشجویان. زن و مطالعه خانواده، 1، 156-137.
23. فتحی واجارگاه، ک. (1384). اصول برنامه‌ریزی درسی. تهران: ایران‌زمین.
24. فیضی، ط.، و زارع، ر. (1394). بررسی رابطه­ی میان تمرکززدایی اداری و حاکمیت عمومی با تأثیر دو متغیر پاسخگویی و اعتماد عمومی (موردمطالعه سازمان دولتی استان فارس). مدیریت سازمان‌های دولتی، 3(11)، 26-8.
25. قادری، ک. (1395). نقش سرمایه اجتماعی در ارتقای مسئولیت پاسخگویی مدیران بخش عمومی. حسابداری دولتی، 3(2)، 42-31.
26. کریمی، م. ح.، مرزوقی، ر.، محمدی، م.، مزیدی، م.، و تقوی نسب، ن. (1398). بررسی الزامات تعلیم و تربیت از منظر رویکرد آینده‌گرایی با توجه به اسناد توسعه جمهوری اسلامی ایران، تعلیم و تربیت، 28، 143-149.
27. گوتک، ج. (1392). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی (م. ج. پاک‌سرشت، مترجم). تهران: سمت.
28. مرزوقی، ر. ا. (1384). تربیت مدنی از دیدگاه اسلام: رویکردی به پرورش سیاسی.تربیت اسلامی، 1(1)، 93-108.
29. مرزوقی، ر. ا.، و منصوری، س. (1394). تحلیل محتوای کیفی کتاب­های درسی دوره ابتدایی از منظر جهت­گیری جنسیتی، زن در توسعه و سیاست، 13(4)، 469-485.
30. مسعودنیا، ح.، مرادی، گ.، و محمدی­فر، ن. (1388). تأثیر آگاهی سیاسی دانشجویان بر تغییر نگرش آن‌ها نسبت به مشروعیت نظام سیاسی بر اساس نظریه وبر: موردمطالعه دانشگاه اصفهان. پژوهشنامه علوم سیاسی، 16، 201-230.
31. ملکی، ح. (1384). برنامه‌ریزی درسی (راهنمای عمل). مشهد: پیام.
32. ملکی، ح. (1386). مقدمات برنامه‌ریزی درسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها.
33. ملکی­پور، ا.، جوادی­ارجمند، م. ج.، بشرویه­نژاد کریمی، ح.، و زیباکلام، ص. (1397). تأملی در سیاست‌گذاری آموزشی در علوم سیاسی؛ با تأکید بر تحلیل ایدئولوژی‌های برنامه درسی دانشجویان، علوم سیاسی، 13(3)، 156-135.
34. مهرمحمدی، م. (1370). دیدگاه‌های برنامه درسی و مدل‌های تدریس در جستجوی یک رابطه منطقی. فصلنامه تعلیم و تربیت، 26، 52-75.
35. نقیب زاده، م. (1390). نگاهی به فلسفه آموزش‌وپرورش. تهران: طهوری
36. نلر، جی. اف. (1391). آشنایی با فلسفه آموزش‌وپرورش (ف. بازرگان دیلمقانی، مترجم). تهران: سمت.
37. نیلی احمدآبادی، م.ر.، موسوی، س.، و موسوی ندوشن، ف. س. (1393). بررسی میزان سواد سیاسی و اجتماعی شهروندان بزرگ‌سال شهر اصفهان. جامعه‌شناسی کاربردی، 25(54)، 60-50.
38. هاشمی، س. (1388). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی رشته علوم انسانی بر اساس مؤلفه آموزش صلح.مطالعات برنامه درسی،15(4)، 83-104.‌
39. یوسف‌زاده، م. ر.، و شاه مرادی، م. (1399). ارائه مدل برنامه درسی تربیت سیاسی بر اساس ساحت تربیت اجتماعی-سیاسی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش برای دانش‌آموزان دوره متوسطه اول. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، ۵ (۱)، ۱۷۳-۲۰۶

 

40. Aktan, S. (2021). Waking up to the dawn of a new era: Reconceptualization of curriculum post Covid‑ Prospects, 51, 205–217.
41. Bussler, D. (2010). Some basic tenets of educational reconstruction. San Francisco: Caddo Gap Press.
42. Datzberger, S., & Le Mat, M. L. (2019). Schools as change agents? Education and individual political agency in Uganda. International Journal of Educational Development, 67, 18-28.
43. Davies, I., Mizuyama, M., Ikeno, N., Parmenter, L., & Mori, Ch. (2013). Political literacy in Japan and England. Citizenship, Social and Economics Education, 12(3), 163-173.
44. Freire, P (1998). Teacher as cultural workers: letters to those who dare teach. New York: Press Boulder Co.
45. Gallard Martínez, A. J., & Chapman, A. (2023). Reconceptualization of borderlands, borders, and spaces within a multi-theoretical perspective. Cultural Studies of Science Education, 18, 299-308.
46. George, S., & Hughes, A. (1983). Against boredom in political education. International Journal of Political Education, 6(3),
47. Košir, S., & Lakshminarayanan, R. (2021). Inclusion of generations of human rights’ in social science textbooks. International Journal of Educational Development, 80, 102295.
48. Lynch, J. (1992). Education for citizenship in a multicultural society. New York & London: Cassell.
49. Miller, J. (1983). The educational spectrum: orientation to curriculum. New York: Longman.
50. Ravitch, D. (2011). The death and life of the great American school system: How testing and choice are undermining education. New York: Basic Books.
51. Schiro, M. S. (2007). Curriculum theory: Conflicting visions and Enduring concerns. California: Thousand oaks.
52. Sonia, E. M. (2010). Depicting teaching teacher’s roles in school. New York.
53. Stephens, G. (2023). It’s because of community meeting: Toward a responsive reconceptualization of social emotional learning. Educational Action Research, 31(2), 230-247.