تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,846 |
تعداد مقالات | 19,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,310,559 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,543,118 |
بررسی نمودها و نمادهای جعبۀ پاندورا در قصّههای عامیانۀ فارسی (مورد مطالعه: دارابنامۀ طرسوسی، قصّۀ حمزه و امیرارسلان نامدار) | ||
جستارهای نوین ادبی | ||
مقاله 1، دوره 56، شماره 1 - شماره پیاپی 220، خرداد 1402، صفحه 1-21 اصل مقاله (539.62 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی. | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.2023.60421.0 | ||
نویسنده | ||
امیرعباس عزیزی فر* | ||
عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
در این پژوهش برآنیم تا برحسب مفهوم جهانیِ پاندورا و جعبۀ او، نمودها و نمادهای این جعبه را در بافت قصّههای عامیانۀ مکتوب فارسی بکاویم. روش پژوهش از گونۀ استقرایی برحسب مطالعۀ کتابخانهای به شیوۀ اسنادی است. اساس این پژوهش مبتنیبر ساختارشناسی اسطوره است که از سه منظر تقابلهای دوگانه، اتحاد ژرفساختی اساطیر و استعاری بودن اسطوره به چرایی همانندی نمودهای شرّ در این قصهها با مفهوم جهانی جعبۀ پاندورا میپردازد. در این قصّهها جاها و مکانهایی که به نوعی با عنصر یا عناصر شرّ در ارتباط است و منشأ آفت و آفند است، مصداق جعبۀ پاندورا تصور شده است. این مکانها از جهت معنایی، زبانی و استعاری و نیز از منظر «پیام» و «رمز» با جعبۀ پاندورا تفاوتی ندارند، تنها تفاوت آنها در روش ترکیب و «ظرف» آنهاست و گرنه «مظروف» یکی است. پس از بررسی، پنج مکان در قالب قرارگاه مسکونی شرّ و نماد و نمود جعبۀ پاندورا تلقی شدند: باغ، چاه و زیرزمین، صندوق، حصار، قلعه یا شارستان و جزیره. در این میان بسامد شارستان و قلعه در این قصّهها بیش از دیگر مکانهاست و در دارابنامه، بیش از دو قصّۀ دیگر است. قهرمانان قصّهها نیروهای خیر هستند تا شرّ و آفند و بدی را یا نابود سازند یا محبوس کنند؛ بنابراین همۀ آنان استعاره از «امید» هستند، همان «امید»ی که در افسانۀ پاندورا بدان اشاره شده است. نتیجۀ کنجکاوی و سلوک (Quest) قهرمان رسیدن به این مکانهایی است که مکمن و معدن آفت و شر هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
پاندورا؛ جعبۀ پاندورا؛ دارابنامۀ طرسوسی؛ قصّۀ حمزه؛ امیرارسلان نامدار | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 109 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 127 |