In his Hand Was a Sharp Saranj (Disambiguation of an Unknown Weapon)

جستارهای نوین ادبی

Article 6, Volume 56, Issue 1 - Serial Number 220, July 2023, Pages 121-134   

Document Type: Research Article

DOI: 10.22067/jls.2023.81333.1412

Author

Behzad Atooni^*

Assistance Professor in Persian Language and Literature, University of Ayatollah Boroujerdi, Boroujerd, Iran

Abstract

Some weapons are mentioned in the ancient sources of weaponology as well as in historical and heroic texts, but now they seem unfamiliar or strange to researchers and scholars of epic and heroic literature, and yet there are few sources to know about them. One of the weapons is called “Saranj”, which apparently has ben mentioned for the first time in the Zarrin Ghabanameh, a long heroic poem of Safavid era. The corrector of the work states that he had not found the word in the dictionaries and texts, and it has only been mentioned in Zarrin Ghabanameh. Using library sources such as heroic texts, historical texts, and long tales of adventurous folk, and examining other examples of Saranj in these texts, this descriptive-analytical study provides new information about this weapon, which include: 1) regarding the shape and components, Saranjs are found in two distinct types and forms; 2) regarding the usage, Saranjs are used for cutting, striking, and twisting; 3) Saranjs are only used for a certain group, that are non-Iranian, divs, and enemies. In addition to discussing the appearance and structure of Saranj, this study investigated its terminology, and concluded that Saranj had been used in older and more original forms, for the first time in the 6th and 7th centuries, as “Salikh” and “Salak”, and after that, over complicated chain of misuses, has been turned into a Saranj.

Keywords

Saranj; Zarrin Ghabanameh; Epic; Weapon

References

آیدنلو، سجاد. (1386 الف). «رزم‌افزار موروثی و سنگین پهلوان در سنّت حماسی ایران». شاهنامه‌پژوهی. با نظارت دکتر محمدرضا راشد محصل. مشهد: آهنگ قلم. دفتر دوم.

--------. (1386 ب). «ذوالفقار، از تاریخ تا افسانه (ویژگی‌های داستانی ذوالفقار در فرهنگ و ادب ایران)». پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا). دوره 1. شمارۀ 3: صص 142-115.

پورداوود، ابراهیم. (1345). «زین‌ابزار گرز». بررسی‌های تاریخی. شمارۀ 5 و 6: صص 31-19.

جعفری دهقی، محمود؛ پوراحمد، مجید. (1392). «گرز گاوسرِ فریدون و منشاء آن»، ادب فارسی، دورۀ 3. شماره 2. پیاپی 2: صص 57-39.

خلف تبریزی، محمدحسین. ( 1363). برهان قاطع، به کوشش محمد معین. تهران: امیرکبیر.

 راوندی، مجمد بن علی بن سلیمان. ( 1386). راحه الصدور و آیه السرور. تصحیح محمد اقبال. تهران: اساطیر.

 رساله‎‌های تیراندازی. ( 1396). مقدمه، تصحیح و توضیح مهران افشاری و فرزاد مروجی. تهران: چشمه.

 زرین‌قبانامه. (1393). تصحیح و مقدمۀ سجاد آیدنلو. تهران: سخن.

 سام‌نامه. (1392). تصحیح وحید رویانی. تهران: نشر میراث مکتوب.

شاهنامۀ نقالان. (1396). مرشد عباس زریری اصفهانی. ویرایش جلیل دوستخواه. 5 ج. تهران: ققنوس.

شاهنامۀ هفت لشکر. (1400). تصحیح و توضیحات محمد جعفری قنواتی و زهرا محمد حسنی صغری. تهران: خاموش.

طومار شاهنامه. (1399). سیدمصطفی سعیدی. 2 ج. تهران: خوشنگار.

طومار کهن شاهنامۀ فردوسی. (1395). نوشتۀ جمشید صداقت‌نژاد. تهران: دنیای کتاب.

 قائمی، فرزاد. (1391 الف). «اسطورۀ نبرد مهر و گاو نخستین و ارتباط آن با ابزار نمادین گرز گاوسر». ادب‌پژوهی. شمارۀ 21: صص 110-89.

 قصۀ حمزه .(1347). به کوشش جعفر شعار. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

 مبارکشاه، محمدبن منصور بن سعید. (1346). آداب الحرب و الشجاعه. تصحیح احمد سهیلی خوانساری. تهران: شرکت نسبی اقبال و شرکاء.

 محمد پادشاه. (1363) فرهنگ آنندراج، زیر نظر محمد دبیرسیاقی، تهران، انتشارات کتابفروشی خیام.

 مشکین‌نامه. (1386). طومار نقالی حسین بابا مشکین. به اهتمام داوود فتحعلی بیگی. تهران: نمایش.